Melati van Java
Profiel
Achternaam: van Java
Voornaam: Melati
Geboren: 13-01-1853
Te: Semarang (Java)
Overleden: 13-06-1927
Te: Noordwijk aan Zee
Pseudoniem(en): Melati (eerst Melattie)
van Java was het pseudoniem van Nicolina Maria
Christina Sloot. Ze gebruikte dit pseudoniem vanaf
1875. Melati is een kleine, witte naar jasmijn geurende bloem.
Voor tweedehands boeken | Ook van Melati van Java |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Proza
- Voor God en Koning (1873)
- De jonkvrouwe van Groenerode (1874)
- Fernand (1874)
- De familie van den resident (1875)
- Nazomer (1875)
- In den lente vergaard (De dochter van den Molenaar/De laatste der Abbevilles/Anonciade/Een eenige dochter) (1876)
- Lady Elizabeth (1877)
- Eurphrosyne (1878)
- Fantasieën I (1878)
- Fantasieën II (1880)
- Dorenzathe (1880)
- Kijkjes in onze Oost (3 delen) (1880)
- La Renzoni (1881)
- De gesluierde schilderij (1883)
- Miliane (1883)
- Miss Campbell en andere verhalen (1885)
- Van slaaf tot vorst; historisch-romantische schets uit de geschiedenis van Java (2 delen) (1887/1888)
- Van slaaf tot vorst (2 delen) (1887/1888)
- Jeanne d'Arc (1895)
- Vriendinnen (1887)
- Schemeruur (1888)
- In de Vacantie (1889)
- Verdwenen (2 delen) (1889)
- Bij den haard (1890)
- Freule Lili (1890)
- Johan's avontuur. Een vertelling uit Indië (1890)
- Rosa Marina (1892)
- De nieuwe mevrouw Verhooghe (1893)
- Prada (1894)
- Anna van Horst (1894)
- Jeanne d'Arc (1894)
- Motto-Album (1894)
- In eigen huishouding (1895)
- In Extremis(1896)
- Herfstdraden (1896)
- Bonte wimpels (1896)
- Vriendinnen (1897)
- De freule (1897)
- Twee (1899)
- Colibri (1901)
- Haar held (1901)
- Milane (heruitgave van 'De gesluierde schilderij' (1901)
- Romantische werken (12 delen) (1901-1902)
- Baby (1902)
- Het kasteel Schlesheim (1902)
- Het Boschmeisje (1903)
- Fijne snaren (1905)
- Aan d'Overkant (1911)
- Koninginnen met en zonder kroon (1912)
- Twee moeders (1916)
- Drijfzand (1916)
- Anonciade (1917)
- Een eenige dochter (3e druk, 1917)
- Stofgoud (1917)
- toch een (1918)
- Bij ons (1919)
- Michaël de zanger (1920)
- Naar het geluk (= De stem van Isabella) (1920)
- Poverella (1922)
- Zwervertje (1922)
- Soerapati: historisch romantische schets uit de geschiedenis van Java (2e deel) (1929)
- Catharina Howard
- De Amerikaansche
- De Engel der Bergen
- De kroon van Aviara
- De Tjerda's
- Fantasia
- Henriette's Herinneringen
- Herinneringen van een dienstmeisje
- Het geheim van Dubuly
- Het hangende Zwaard
- Hortense de Beauharnais, koningin van Holland
- In den Vreemde
- Irene
- Juliaan en Juliana
- Kasteel Schlesheim
- Naar het geluk!
- Nathalie
- Twee Moeders
- Overtollig
- Uitgeweken
- Weergekeerd
- Zijn Twaalf
- Een kerstgeschenk (bibliofiel, 55 ex.) (1984)
Voor meisjes:
- Angeline's beloften (1879)
- Eigen schuld (1884)
- Waarheen? (1885)
- Hermelijn (2 delen) (1885)
- Het viooltje van St. Germain (1885)
- Ontmaskerd (1887)
- Het land van Walter Scott: herinneringen, schetsen en legenden uit Schotland (1887)
- De ring der grootvorstin (1889)
- Frits (1900)
- Twee zusters (1902)
- Orchidée (1905)
Toneel
- Torquato Tasso: historisch drama in 5 bedrijven en 6 tafereelen (1878)
- Het geheim van het kasteel (1899)
- Tante Betje (1901)
Vertalingen/bewerkingen
Vertaald:
Werk van Melati van Java werd - zonder dat zij daarvan wist - in het Duits en Frans vertaald.
- 'De Jonkvrouw van Groenerode' werd in het Deens vertaald (1876)
- Das Fräulein von Groenerode (Duitse vertaling van ''De Jonkvrouw van Groenerode' door Hubert Schumacher) (ca. 1884)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Haar eerste publicaties waren novellen, in 1872 in 'Katholiek Stuiversmagazijn'.
- Melati van Java was redacteur van 'De Huisvriend' (1891-1904) en van 'Vrouwenwereld' (1887-1909).
- Melati van Java werkte mee aan diverse (katholieke) tijdschriften, o.a. aan 'De Katholieke Illustratie' en 'De Boekenschouw', 'De Katholieke Gids', 'Volks-Almanak'.
- Melati van Java schreef recensies voor 'Het Leeskabinet', 'De Salon', 'De Huisvriend', 'De Portefeuille', 'De Dietsche Warande', 'Weekblad de Amsterdammer', 'Ons Genoegen', 'Oude Huisvriend', 'De Vrouwenwereld', 'De Indische Mail', 'Indische Gids'.
Over Melati van Java
- Een hoofdstuk over Melati van Java in 'Kritische schetsen' van F. Smit Kleine (1882)
- Een hoofdstuk over Melati van Java in 'Geschiedenis der Noord-Nederlandsche Letteren in de XIXe Eeuw, deel 3' van Dr. J. ten Brink (1904)
- Een hoofdstuk over Melati van Java in de 'Oost-Indische Spiegel' van Rob Nieuwenhuys (1972)
- Een bijdrage over Melati van Java in 'Lexicon van de jeugdliteratuur' door Remco Ekkers (juni 1986)
- Een hoofdstuk over Melati van Java door Vilan van de Loo in '1001 vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis' (2013)
- Vilan van de Loo, 'Melati van Java (1853-1927): dochter van Indiƫ' (proefschrift) (2014)
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- Er bestaat een Melati van Java Fanclub (zie 'Links'- Damescompartiment)
Waardering
- Zij was een van de eerste vrouwen die het lidmaatschap van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde kreeg aangeboden (1893).
- In 1921 was Hermelijn het vaakst uitgeleende bibliotheekboek.
Melati van Java was lid van de jury voor volgende prijzen:
- Roman-prijsvraag van het maandblad Boekenschouw (1913)
Opmerkingen
- Melati van Java werd geboren in Nederlands Indië. Ze had een jongere broer en zus.
- Haar vader was schoolhoofd. Hij gaf zijn dochter i.v.m. haar zwakke gezondheid jarenlang huisonderwijs.
- Ze kon al lezen toen ze drie jaar was. Na haar twaalfde ging ze naar de kostschool van de zusters Ursulinen.
- Ze behaalde de acte van bekwaamheid als hulponderwijzeres in de Franse en Engelse taal
- Ze kwam in 1872 naar Nederland. Het gezin ging in Den Haag wonen en daarna in Roermond.
- In 1881 ging ze in Amsterdam wonen. Hier maakte ze kennis met andere schrijvers, bijv. met Alberdink Thijm. Ze woonde er samen met haar vriendin Lina Schneider en de inwonende dienstbode Cato.
- In 1893 werd haar het lidmaatschap van de Maatschappij van Nederlandse Letterkunde aangeboden. Met Johanna van Woude behoorde ze tot de eerste groep vrouwen waarbij dit gebeurde.
- Melati van Java schreef romans, verhalen, toneelstukken en kinderboeken.
- Melati van Java las ontzettend veel. Ze las boeken direct in het Duits, Engels, Frans, Spaans, Italiaans en Noors.
- Uit haar werk spreekt haar katholieke achtergrond. Ook buiten de literatuur was ze actief in de katholieke kerk. Het meisjestehuis 'Het Lydiahuis' werd mede door haar inspanningen gesticht. Ook was ze bestuurslid van de r.k. kunstenaarskring De Violier, medeoprichtster van de Katholieke Vrouwenvereniging en bestuurslid van de Internationale R.K. Vereniging Ter Bescherming van Jonge Meisjes.
- Ze overleed op 13 juni (vaak wordt 3 juni als datum gegeven) 1927 in een hotel in Noordwijk aan Zee.
- Op 17 juni 1927 werd ze begraven op de RK Begraafplaats De Liefde. Ze had zelf om een eenvoudige begrafenis gevraagd. Haar graf is intussen geruimd.
Anderen over Melati van Java
- Geenszins wil ik beweren dat de jonge dame, die na enkele proeven op beperkter schaal, voor het eerst in dit boek eene breeder vlugt poogt te nemen, veroordeeld is eene middelmatigheid te blijven. Maar zoo lang een roman zonder vernuft, zonder hartstogt, zonder menschekennis, en zonder stijl, mislukt moet heeten, zal de Jonkvrouwe van Groenerode eene vergissing blijven. (Cd. Busken Huet, Litterarische fantasien en kritieken. Deel 16, blz. 88)
- We moeten Melati van Java overigens nageven dat ze zich weinig heeft aangetrokken van het oordeel van de gevreesde Huet en op gezag van Ten Brink haar eigen weg is blijven volgen, want wat ze daarna geschreven heeft aan romans en novellen als Dorenzathe, Miss Campbell, Hermelijn, De familie van den resident en talrijke andere - al dan niet ondergebracht in de vele bundels Romantische werken - is volgens eenzelfde procédé geschreven, in eenzelfde stijl, in eenzelfde toon, in eenzelfde geest, die naar de woorden van Ten Brink eenvoud, bescheidenheid en zachtheid ademen. Melati van Java mocht dan in werkelijkheid niet zo'n lief wit poesje zijn als Huet meende, haar bescheidenheid, haar zachtheid enzovoorts zijn kenmerkend voor haar, maar ze zijn te alledaags. (Rob Nieuwenhuys, Oost-Indische spiegel, blz. 231)
- Hoewel haar goed vertelde, maar wijdlopige en in psychologisch opzicht oppervlakkige romans omtrent de eeuwwisseling een zeer brede kring van lezers en vooral lezeressen aanspraken, bleken ze niet tegen de tijd bestand. (G.J. van Bork en P.J. Verkruijsse, De Nederlandse en Vlaamse auteurs, 1985)
Mijn favoriete citaat
"En ik zeg je dat je dom en kortzichtig bent
en een verbazende verbeelding bezit om zoo te durven praten,"
zeide tante Anna boos,
"ik moest je moeder zijn, dan zou ik je anders begrijpen.
Dat ellendige lezen bederft je heelemaal;
wij meisjes mochten alleen Zondags een uurtje lezen uit een goed boek!"
(Melati van Java, De nieuwe Mevrouw Verhooghe, blz. 76/77)
Bronnen o.a.
- Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
- Lexicon van de jeugdliteratuur (juni 1986)
- Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
- Hans Heesen e.a., Waar ligt Poot? (1997)
- Moorden met woorden. Honderd jaar Nederlandstalige misdaadliteratuur (2000)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (maart 2020)