Jan Wolkers

Profiel

Achternaam: Wolkers
Roepnaam: Jan
Voornamen: Jan Hendrik
Geboren: 26-10-1925
Te: Oegstgeest
Overleden: 19-10-2007
Te: Westermient (Texel)
Pseudoniem(en): Voor zover mij bekend heeft Jan Wolkers niet onder pseudoniem gepubliceerd.

Werk

Poëzie

• Verzen (bibliofiel, 100 ex.) (1985)
• Mijn liefde voor Multatuli (1987)
• Winterbeelden (bibliofiel, 225 ex.) (1995)
• Jaargetijden (2000)
• Lente, zomer, herfst, winter: een gedichtencyclus met vier zeefdrukken (bibliofiel, 90 ex.) (2000)
• Manhattan (jaarwisselingsgeschenk, 49) (2001)
• Wintervitrines (2003)
• Wintervlucht (bibliofiel, 80 ex.) (2006)
• De zee schuimt (postzegel) (2007)
• Verzamelde gedichten (samengesteld door Onno Blom) (2008)

Proza

• Serpentina's petticoat (verhalen) (1961)
• Kort Amerikaans (1962)
• Gesponnen suiker (verhalen) (1963)
• Een roos van vlees (1963)
• De hond met de blauwe tong (verhalen) (1964)
• Terug naar Oegstgeest (1965)
• Het afschuwelijkste uit Jan Wolkers (bloemlezing) (1967)
• Horrible tango (1967)
• Turks fruit (1969)
• Zwarte advent (1969)
• De walgvogel (1974)
• Dominee met strooien hoed (1975)
• De kus (1977)
• Kort Amerkaans (40e druk, herschreven versie) (1979)
• De doodshoofdvlinder (1979)
• De perzik van onsterfelijkheid (1980)
• Brandende liefde (1981)
• Alle verhalen van Jan Wolkers (1981)
• De junival (1982)
• Gifsla (1983)
• Drie romans (Kort Amerikaans/Een roos van vlees/Terug naar Oegstgeest) (1983)
• De ontbrekende verhalen (bibliofiel, 100 ex.) (1984)
• De onverbiddelijke tijd (1984)
• Sprookjes van de kust (1984)
• 22 sprookjes, verhalen en fabels (1985)
• Een paradijsvogel boven het aardappelloof (1987)
• De bretels van Jupiter (1988)
• Vleermuizen slapen in haar oksel (bibliofiel, 65 ex.) (1988)
• Kunstfruit en andere verhalen (1988)
• Jeugd jaagt voorbij (verhalen) (1989)
• Van Oegstgeest naar Orokolo (850 ex.) (1990)
• Wat wij zien en horen (met Bob en Tom Wolkers) (1991)
• De wet op het kleinbedrijf (1994)
• Omnibus (Doodshoofdvlinder/Brandende liefde/Junival/Gifsla) (1996)
• Terug naar Jan Wolkers (Kort Amerikaans/Een roos van vlees/Terug naar Oegstgeest) (1998)
• Omringd door zee (1999)
• Het vroege werk (Turks Fruit/Kort Amerikaans/Terug naar Oegstgeest/De kus/De walgvogel/Babel/Gesponnen suiker/De hond met de blauwe tong/Wegens sterfgeval gesloten/Serpentina's petticoat/Hrooble tango/Een roos van vlees) (2000)
• De junival/Gifsla/De onverbiddelijke tijd (2000)
• Brandende liefde/De doodshoofdvlinder/De perzik van onsterfelijkheid (2000)
• Een spitsmuis met hartritmestoornissen (bibliofiel, 75 ex.) (2000)
• Omringd door zee (bibliofiel) (2001)
• Zomerhitte (boekenweekgeschenk, 2005)

Boekenweekposter 2005

• Kort Amerikaans. Een beeldverhaal (tekeningen Dick Matena) (2006)
• Waar je valt daar lig je (bibliofiel, 50 ex.) (2006)
• Dag moeder natuur (bibliofiel, 99 ex.) (2007)
• Kort Amerikaans. Een beeldverhaal. deel 2 (tekeningen Dick Matena) (2007)
• Rottumerplaat (2007)
• Waddenboek (2007)
• Zomerhitte. Filmversie (met CD met laatst interview) (2008)
• Haagse Bluf (opgetekend door Theun de Winter) (verschint in 2010)
• Kort Amerikaans. Een beeldverhaal. deel 3 (tekeningen Dick Matena) (2012)
• Vakantiestrip (2015)
• Alsof een storm je optilt (met Arnon Grunberg) (bibliofiel, 250 ex.) (2021)
  
  

Ik pijnigde mijn hersens af met er steeds weer aan te denken wat er misgegaan was, waarom ze van me weggegaan was voor zo'n klootzak, zo'n handelsreiziger, zo'n uit de krachten gegroeide lul met een doorgebogen rug. Ik kreeg pijn in mijn hoofdhuid van het denken en wroeten. (uit: 'Peter van Straaten tekent over de liefde: Boekenweektest 2002'. Over: Jan Wolkers, 'Turks fruit'')

Voor kinderen

• Het was wel een heel lief varkentje (2008)

Dagboeken

• Groeten van Rottumerplaat (dagboek in verhaalvorm) (1971)
• 1 bijdrage: '5 t/m 11 augustus 1982' in 'Hollands Dagboek 1974-1984. Een keuze uit tien jaar Hollands Dagboek, de wekelijkse rubriek van het Zaterdags Biijvoegsel van NRC Handelsblad' (1985)
• Groeten van Rottumerplaat (+ enkele fragmenten en interviews) (budget-boek 008) (1988)
• Dagboek 1974 (2005)
• Dagboek 1969 (2006)
• Dagboek 1972 (2007)
• Dagboek 1976 (2007)
• Dagboek 1967 (2009)
• Dagboek 1975 (2010)
• Dagboek 1970 (2012)
• Dagboek 1971 (2014)

Brieven

• 1 brief van Jan Wolkers aan zijn zoon Jeroen (21-07-1969) in 'Briefgeheim', samengesteld door René van Stipriaan (1993)
• Ach, Wim wat is een vrouw? Brieven aan een jeugdvriend (2005)
• Gerard Reve, 'Brief aan Jan Wolkers' (reefdruk, 2005)
• Brieven aan Olga (2010)

Toneel

• Mattekeesje of de zielenreiniging van de Nederlandse klamboemaatschappij (1958)
• In 1959/1960 schreef Wolkers (in het geheim) samen met Gerard Reve enkele scenes voor het Amsterdams Volkstoneel.
• De Babel (1963)
• Wegens sterfgeval gesloten: commedia della morte (1963)

Overige non-fictie

• Werkkleding (foto-autobiografie) (1971)
• Mijn liefde voor Multatuli (lezing) (bibliofiel, 250 ex.) (1987)
• De tien geboden: schilderijen van Ria Rettich (met anderen) (1987)
• Op de Vleugelen der Profeten = On the wings of the prophets (tweetalige uitgave, Engelse vertaling door Adrienne Dixon) (1990)
• De drijfschaal van Van Gogh (1990)
• Tarzan in Arles (1991)
• Een monument voor Zaandam (1992)
• Leven in letters: over Jan Vermeulen (met anderen) (1992)
• Rembrandt in Rommeldam: essays, interviews en meer (1994)
• Zwarte bevrijding (boekenweekessay 1995)
• Icarus en de vliegende tering (1996)
• Drie lezingen (met Jan hoet en Pierre Janssen) (1996)
• Mondriaan op Mauritius (1997)
• Het kruipend gedierte des aardbodems (1998)
• De nagels van God (lezing) (1999)
• Wandelen in dromen (agenda 2000 Teylers Museum Haarlem) (1999)
• Wolkers in Wolkersdorf (2000)
• Een cilinder vol zeegeruis (lezing) (2000)
• De weerspiegeling (columns) (2001)
• De schuimspaan van de tijd: verzamelde essays (2001)
• 1 bijdrage: 'Een meesterwerk kan altijd kwaad' in 'De kunst van Toonder. Een persoonlijke keuze' (2002)
• De achtertuin (2003)
• De grazige weiden (2003)
• Amstelglorie: de volkstuin van Jan Wolkers (geoogst door Onno Blom) (2018)
• De museumrat spreekt (lezing) (2003)
• Winterbloei: Jan Wolkers over zijn liefde voor de natuur (samengesteld door Onno Blom) (2019)

Voor kinderen:

• De spiegel van Rembrandt (1999)
• De achtertuin van Jan Wolkers (2008)

Vertalingen/bewerkingen

Vertaald:

• Olivera Petrovic Stankovic vertaalde werk van Wolkers in het Servo-Kroatisch.
• Rita Törnqvist vertaalde werk van Wolkers in het Zweeds.
• A Rose of Flesh (Engelse vertaling van 'Een roos van vlees' door John Scott) (1967)
• 1 verhaal: 'Serpentinas underkjol' in 'Moderna Holländska Berättare' (Zweden, 1969).
• Eine Rose von Fleisch (Duitse vertaling van 'Een roos van vlees' door Jürgen Hillner) (1969)
• Den Ryslige Snögubben (Zweden, 1969)
• Den ryslige snögubben och andra noveller (Zweedse vertalingen van verhalen van Wolkers door Marguérite E. T¨örnqvist) (1969)
• The horrible tango (Engelse vertaling van 'Horrible tango' door R.R. Symonds) (1970)
• Turkisk konfekt (Zweedse vertaling van 'Turks Fruit' door Marguérite Törnqvist) (1973)
• Turkish delight (Engelse vertaling van 'Turks fruit' door Greta Kilburn) (1974)
• Turkkilaisva makeisia (Finse vertaling van 'Turks fruit') (1974)
• En Ros av kött (Zwedse vertaling van 'Een roos van vlees' door Brita Dahlman) (1975)
• Türkische Früchte (Duitse vertaling van 'Turks fruit' door Siegfried Mrotzek) (1975)
• Les Délices de Turquie (Franse vertaling van 'Turks fruit) (1976)
• Delícias Turcas (Portugese vertaling van 'Turks fruit) (1976)
• The Horrible Tango (Engeland, 1970). Horrible Tango (Zweden, 1976)
• En rose av Kjott (Noorse vertaling van 'Een roos van vlees' door Anne Krohn') (1977)
• Tillbaka till Oegstgeest (Zweedse vertaling van 'Terug naar Oegstgeest' door Sonja Berg Pleijer) (1977)
• Kyssen (Zweedse vertaling van 'De kus' door Sonja Berg Pleijel) (1978)
• Turska Slast (Joegoslavische vertaling van 'Turks fruit' door Stefan Polanec) (1979)
• Zurück nach Oegstgeest (Duitse vertaling van 'Terug naar Oegstgeest' door Sigi Mrotzek) (1979)
• Kyssen (Zweden, 1978)
• Turkisk konfekt (Zweedse vertaling van 'Turks Fruit' door Marguérite Törnqvist) (1973)
• Dronten (Zweedse vertaling van 'De walgvogel' door Torbjörn Wessner) (1981)
• Dronten (Zweedse vertaling van 'De doodshoofdvlinde' door Torbjörn Wessner) (1982)
• Odödlighetens persika (Zweedse vertaliong van 'De perzik van onsterfelijkheid' door Torbjörn Wessner) (1983)
• 1 in het Duits vertaald verhaal van Jan Wolkers in 'Mit dem Mofa über das Meer: Niederländisches Lesebuch' (1983)
• Turks fruit (Japanse vertaling) (1984)
• Terug naar Oegstgeest (Polen, 1984)
• Der Pfirsich der Unsterblichkeit (Duitse vertaling van 'De perzik van onsterfelijkheid' door Siegfried Mrotzek) (1985)
• Snaggad (Zweedse vertaling van 'Kort Amerikaans' door Torbjörn Wessner) (1985)
• 'Zurück nach Oegstgeest' (Duitse vertaling van 'Terug naar Oegsgeest' door Siegfried Mrotzeck in 'Reis nach Mohrbach: Niederländische Kundheitsgeschichten') (1985)
• 'Dominee met strooien hoed' (2 x), 'Het tillenbeest' en 'Terug naar Oegstgeest' (1980) werden in het Hongaars vertaald.
• Giftsallad (Zweedse vertaling van 'Gifsla' door Torbjörn Wessner) (1987)
• Powrót do Oegstgeest (Poolse vertaling van 'Terug naar Oegstgeest' door Andrzej Wojtas) (1990)
• Rachatlukum (Poolse vertaling van 'Turks fruit' door Andrzej Dabrówka) (1990)
• Richard Huijing vertaalde 'Gevederde vrienden' en nam het als 'Feathered friends' op in de bundel 'The dedalus book of Dutch fantasy' (1993)
• Muzara: pripovetke (Servische vertaling van enkele verhalen door Jelica Novakovic-Lopusina) (1995)
• Nesto sladko (Bulgaarse vertaling van 'Turks fruit' door Aneta Danceva-Manolova) (1995)
• Model (Tsjechische vertaling van 'Alle verhalen' door Veronika Havlíková) (1997)
• Turks Fruit verscheen in 2005 in het Fries als 'Turks Swiet', vertaald door Nynke Beetstra.
• Ruze z masa (Tsjechische vertaling van 'Een roos van vlees' door Olga Krijtová) (2006)
• Irina Michajlova vertaalde 'Ezaus's handen' en 'Op de vleugelen der profeten' in het Russisch (2007)
• Türk lokumu (Turkse vertaling van 'Turks fruit' door Burcu Duman) (2008)
• Olga la rossa (Italiaanse vertaling van 'Turks fruit' door Claudia Di Palermo) (2009)
• Delicias turcas (Braziliaanse uitgave van 'Turks fruit, vertaald door Diego Puls) (2009)
• Turecký med (Slowaakse vertaling van 'Turks Fruit' door Adam Bzoch) (2011)
• Werk van Jan Wolkers in Chinese vertaling in 'Helan xiandai duanpian xiashuo jingxuan = Moderne Nederlandse korte verhalen' (2011)
• Türkischer Honig (Duitse vertaling van 'Turks fruit' door Rosemarie Still) (2012)
• Oegstgeest'e dönüs (Turkse vertaling van 'Terug naar Oegstgeest' door Burcu Duman) (2012)
• Les délices de Turquie (Franse vertaling van 'Turks fruit' door Lode Roelandt) (2013)
• Türk lokumu (Turkse vertaling van 'Turks fruit' door Burcu Duman) (2013)
• Rahatlokum (Kroatische vertaling van 'Trks fruit' door Gioia-Ana Ulrich) (2013)
• Turkiski saldumynai (Litouwse vertaling van 'Turks fruit' door Birute Aviziniene) (2014)
• Loukoúmia : muthistórema (Griekse vertaling van 'Turks fruit' door Ino Mpalta) (2015)
• Amerikanisch kurz (Duitse vertaling van 'Kort Amerikaans' door Rosemarie Still) (2016)
• Turkish delight (Engelse vertaling van 'Turks fruit' door Sam Garrett) (2017)

Werken verder aan het nakijken van de vertaling van Terug naar Oegstgeest in het Engels door Greta Kilburn. We hebben de vertaling die Symonds indertijd maakte, en waar John Vandenbergh van zei dat die te Victoriaans was, erbij. Iedere zin van Greta is beter, levendiger. (Jan Wolkers, Dagboek 1974, blz. 7)

Jan Wolkers schreef een inleiding voor

• Het mooiste gedicht: de favoriete gedichten van Nederland en Vlaanderen (2000)

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

• Een gedicht in de Leidse editie van 'Het Vrije Volk', begin 1950.
• Enkele gedichten in 'De Kroniek van Kunst en Cultuur' in 1957.
• Zijn toneelstuk 'Mattekeesje' verscheen in 1958 in 'Podium'.
• Zijn eerste verhaal 'Het tillenbeest' verscheen in 1959 in 'Tirade'.
• Jan Wolkers publiceerde verhalen in 'Maatstaf', 'Gandalf', 'Merlyn', 'Waddenbulletin' en 'De Gids'.
• Jan Wolkers schreef beschouwingen voor 'NRC Handelsblad'.
• De '22 sprookjes, verhalen en fabels' (1985) verschenen eerst in 'Vrij Nederland'.

Beeldend werk

• In 1950 maakte Wolkers als studieproject 'De opwekking van Lazarus', een reliëf in mergel in de Gemeentegrot in de Cauberg in Zuid-Limburg.
• In 1954 werd 'Gezin of Vader en moeder met kind op een bank' (een bronzen reliëf) geplaatst in de hal van het gebouw van de Grafische Bedrijfsfondsen in Amsterdam.
• In 1954 werd een bronzen Reliëf van hoteleigenaar Smits en zijn zoon onthuld in Hotel Smits (nu Apollo) aan het Vredenburg in Utrecht.
• 'Jongen met haan' een bronzen beeld op het schoolplein van de school De Kade in Amsterdam (1955). In 1956 krijgt hij voor dit beeld de Sint-Lucas medaille.
• Zijn eerste openbare opdrachtgever is in 1956 de gemeente Zaandam. Ze vragen hem een beeld te maken voor een te openen brug. 'Leda en de zwaan' staat sinds 1958 op de Vaartbrug in de Stationsstraat.
• Ook in 1956 krijgt hij zijn eerste belangrijke opdracht: het watersnoodmonument bij de Nederlands Hervormde kerk in Kruiningen 'Moeder met gestorven kind'. Het bronzen beeld werd op 01-02-1957 geplaatst. Het herrinnert aan de 62 burgers die omkwamen bij de ramp op 01-02-1953. Op de sokkel staat een kwatrijn van A. Roland Holst.
• In Leiden staat in Het Plantsoen sinds 1958 'Moeder met kind en zonnehoed'. Het bronzen beeld werd oorspronkelijk gemaakt voor de Prix de Rome 1953.
• Een betonnen reliëf in de ingang van Het Leeuwenpoortje, Schouwburg Amsterdam (1959)
• 'Moeder met kind', een bronzen beeld in het park van het Centraal Laboratorium van de Bloedtransfusiedienst in Amsterdam-Slotervaart.
• In Groningen (stad) staat sinds 1960 zijn beeld 'Olga met de kat', hoek Paterswoldseweg/Laan van de Vrede. Het is in 1956 gemaakt en in 1960 door het Bouwfonds Nederlandse Gemeenten aan Groningen geschonken.
  
  
  'Toen ik donderdagmiddag de foto's van 'Olga met de kat' maakte kwam er een klas leerlingen langs lopen met twee begeleidsters. Ik had de indruk dat het leerlingen uit het speciaal onderwijs waren, gezien de groepsgrootte en de uitstraling van de leerlingen. Toen ze langs Olga liepen, rende één jongen naar Olga, gaf haar een klap tegen de billen en nam daarna zijn plaats in de groep weer in. Ik denk dat hij dat elke keer doet, want de anderen reageerden nauwelijks op zijn actie. Ik moet ook wel toegeven dat de vorm van Olga haar billen om zo'n actie vraagt.' (Sarien Visser, in een email van 11-02-2011)
• In 1960 werd 'Een man aan het aambeeld of Bidt en werkt', een beeld van tufsteen, geplaatts bij een school in Katwijk.
• In opdracht van de PTT werd in 1968 'Communicatie', een bronzen beeld, geplaatst op het terrein van het districtspostkantoor in Amsterdam.
• Bekend is zijn Auschwitzmonument (1977) op de Oosterbegraafplaats in Amsterdam. Bij de urn met as van slachtoffers uit Auschwitz heeft Wolkers gebroken spiegels neergelegd: 'Voorgoed kan op die plaats de hemel niet meer ongeschonden weerspiegeld worden'. In 1993 werd het monument vergroot en verplaatst naar het Wertheimpark in Amsterdam. In 1993,1997, 1999 en 2006 werd dit monument vernield.
• Op de Den Uylbrug in Zaandam staat sinds 1990 zijn beeld 'De roos'.
• 1992: 'Monument voor milieu en toerisme' glassculptuur in Wanneperveen. Vernield in 1995.
• 1992: 'Monument voor de Tachtigers', sculptuur van roestvrij staal, bij een vijver in het Oosterpark, Amsterdam.
• 1993: 'Toen de klok zweeg verschenen de vogels van de vrijheid', glassculptuur, oorlogsmomunument in Doesburg. Tijdens de jaarwisseling 1999/2000 blies een jongen dit oorlogsmonument op.
• Grafmonument voor Ben en Marianne van Wissen, 1997, glassculptuur, Algemene Begraafplaats Alkmaar.
• 1997: 'Vrouwen in verzet', Glassculptuur, Oegstgeest. In december 1998 werd dit glaskunstwerk in Oegstgeest vernield. Jan Wolkers ontdekte dit zelf, toen hij na een familiebezoek langs het kunstwerk reed. De gemeente Oegstgeest heeft in september 2000 een replica in de tuin voor het gemeentehuis geplaatst. Bij deze replica is camerabewaking ingesteld.
• Op de dijk van de Prins Hendrik Polder op Texel stond sinds 1998 zijn glaskunstwerk 'Tot hiertoe en niet verder'. Dit werk werd in maart 2002 vernield. Dit was de achtste keer dat een glaskunstwerk van Wokers werd vernield. Hieronder een foto van het (vernielde) kunstwerk, gemaakt in mei 2002. In september 2002 werd het kunstwerk volledig vernield. In oktober 2002 werd besloten dat het werk niet meer gerestaureerd wordt.
  

Die agressie komt waarschijnlijk door het materiaal.
In glas zie je jezelf weerspiegeld.
En Achterberg schreef al:
"Onder de hand der horden sterft het glas."
Psychopaten kunnen die aanblik moeilijk verdragen.
(Jan Wolkers, Volkskrant, 31-01-2003)


• In juli 1999 werd het sculptuur van Wolkers 'De Berg van Licht' in de Literatuurwijk in Almere-Stad vernield. Het was geplaatst in 1998. Wolkers liet zich inspireren door Couperus.
• 1999: Grafmonument voor Tine Heemskerk, glassculptuur, Oegstgeest.
• In Kampen was in de zomermaanden van 2000 een tentoonstelling van beelden van Jan Wolkers. Hieronder een foto van een spandoek dat die tentoonstelling aankondigt:
  

• In de zomer van 2001 werd het beeld 'Ons verleden schittert in het heden' (roestvrij staal en glasbrokken) van hem onthuld voor het stadhuis/theater in IJsselstein.
• 2001: Euromunument in de Nederlandse Bank op het Frederiksplein in Amsterdam.
• In het Cobra Museum in Amstelveen was van 10 mei tot 28 juli 2002 een overzichtstentoonstelling van beeldend werk van Jan Wolkers.
• Op 1 mei 2003 werd een kunstwerk ter nagedachtenis aan bioloog en natuurbeschermer Jac. P. Thijsse in een vijver in Den Burg op Texel onthuld.
• Op 16 juni 2005 werd een monument van Wolkers onthuld ter nagedachtenis van Theo Thijssen. Het staat op begraafplaats De Nieuwe Ooster in Amsterdam, op de plek waar Theo Thijssen begraven heeft gelegen (het graf werd in 1953 geruimd).
• Op 26 oktober 2005 werd in Leiden, op het plein voor het NS-station Leiden Centraal, het kunstwerk van Wolkers (van staal en glas) 'Ode aan Rembrandt' onthuld.
• De Zonnehof, centrum voor moderne kunst te Amersfoort organiseert van 29 januari t/m 9 april 2006 de jubileumtentoonstelling Jan Wolkers - hommage aan een dubbeltalent':

Spandoek aan de gevel	Vitrine met (vooral) vertalingen	Tentoonstelling in twee verdiepingen	Modellen op schaal van diverse (glas)kunstwerken van Wolkers

• Een portret (acryl op doek) van Jan Wolkers door Gerard Menken, gemaakt in 2002 in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)

Zeefdrukken

Overgenomen van mijn weblog van 18 november 2006

Vandaag kreeg ik een emailtje van iemand die de bladzijde over Jan Wolkers heeft gelezen:
'nav bezoek van Uw internetsite een vraag mbt Wolkers. Is er ook een overzicht van z'n verschenen/ uitgegeven zeefdrukken? (zelf een viertal in bezit (1993/1998/2000/2006). Onlangs heb ik het luisterboek van alleen op een eiland aangeschaft, alwaar ook televisie fragmenten besproken worden. Bij U bekend? (en/of ook andere optredens)'
Dat luisterboek van het verblijf van Wolkers en Bomans op Rottumerplaat (geinterviewd door Willem Ruis) staat op mijn verlanglijstje. Meer optredens van Wolkers op CD/DVD ken ik niet. Er is wel nog een ander luisterboek: 'Mijn stem brandt in mij', waarop Wolkers gedichten en verhalen (o.a. uit 'Terug naar Oegstgeest', '22 sprookjes' en 'Serpentina's petticoat') voorleest.
Een overzicht van zeefdrukken van Wolkers ken ik niet. In het boek 'Jan Wolkers' over zijn beeldend werk gaat het vooral over glaskunstwerken en schilderijen. In een volgend mailtje (we hebben wat heen en weer gemaild) geeft de vragensteller een internetadres waar dergelijke zeefdrukken te koop zijn: www.galeriedeboog.nl.

 

Over Jan Wolkers

• 1 hoofdstuk: 'Gesponnen suiker' in 'Keurschrift uit de hedendaagse Noord- en Zuidnederlandse letteren' van Willem Brandt (1964)
• Een interview met Wolkers: 'Gieren zijn het, ze pikken je lever uit' in 'Bibeb & VIP's' (1965)
• H. Romijn Meijer, 'Wolkers' paradijs' in 'Hollands maandblad 211' (februari 1965)
• Een interview met Jan Wolkers in 'Scheppen riep hij gaat van Au', H.U. Jesserun d'Oliveira (1965)
• 1 hoofdstuk: 'Ogen om te zien. Over het werk van Jan Wokers' in 'Leestekens' van Hella S. Haasse (1965)
• 'Jan Wolkers. 18 composities in lood en messing etc.' (catalogus) (1966)
• Kees Fens, 'Jan Wolkers: De leer der veranderingen' in 'Literair lustrum 1961-1966, samengesteld door J.J. Oversteegen, Kees Fens, H.U. Jeserun d'Oliveira (1967)
• 1 hoofdstuk: 'Jan Wolkers: Boek en vader' in 'Lezen en leven: vingerwijzingen en handreikingen' van Th. Govaart (1967)
• Hans van Straten, 'Oedipus in Oegstgeest' in 'Hollands maandblad' (maart 1967)
• Een interview met Jan Wolkers in 'Schrijven of schieten' van Fernand Auwera (1969)
• Een hoofdstuk over Jan Wolkers in '40+ literaire radioportretten', redactie Wim Hazeu en Cor Holst (1969)
• J.G.M. Weck, 'Jan Wolkers' (In contact met het werk van moderne schrijvers, deel 1) (1971)
• Een gesprek met Jan Wolkers in 'Een Vlaming bekijkt Nederland' (1972) van Paul de Wispelaere.
• G.J. van Bork e.a., 'Bibliografie van de artikelen over het werk van Jan Wolkers: verslag van een kandidatenprojektgroep t.b.v. het letterkunde-onderwijs aan middelbare scholen' (1972)
• Dr. C.G.L. Apeldoorn e.a., 'Jan Wolkers - Serpentina's petticoat' (Nederlandse keur 59)
• 1 hoofdstuk: 'Jan Wolkers op Texel' door Theun de Winter in 'Schrijversportretten uit de Haagse Post' (1974)
• S.N. Bakker, 'Jan Wolkers' Dominee met strooien hoed' en A.P. Braakhuis, 'Jan Wolkers' Terug naar Oegstgeest' in 'Levende talen' (augustus 1974)
• Ed Popelier, 'Jan Wolkers' (1975)
• 1 hoofdstuk: 'Jan Wokers' (over 'Kort Amerikaans', 'Terug naar Oegstgeest' en 'Een Roos van Vlees') door J. Kleisen in 'Uitgelezen 2. Reakties op boeken' (1975)
• Andreas Laurentius Oosthoek, 'Over "Terug naar Oegstgeest" van Jan Wolkers' (1976)
• 1 hoofdstuk over 'De walfvogel': 'Indonesisch fruit' in 'Woord en schroom' van Hugo Bousset (1977)
• 1 bespreking: 'Ter waarde van een daalder' over De kus' in 'Hermijntijd' van Gerrit Komrij (1978)
• Gilbert Van Hoeydonck, 'Omtrent "Een roos van vlees" van Jan Wolkers' (1978)
• 1 hoofdstuk: 'Het grootste gevaar voor een schrijver is dat hij te veel schrijft. Jan Wolkers' in 'Schrijven: interviews' van Jan Brokken (1980)
• 2 hoofdstukken in 'Wilt u mij maar volgen' van Wam de Moor (1980)
• Een bijdrage over Jan Wolkers in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Graa Boomsma (oktober 1981/mei 1987)
• Een boekbespreking van 'De doodshoofdvlinder' in 'Aangekruist. Boekbesprekingen van J.M. A. Biesheuvel tot Jan Wolkers' van Hans Werkman (1982)
• Graa Boomsma, 'Over Jan Wolkers 1961-1968' (1983)
• Graa Boomsma, 'Over Jan Wolkers 1969-1983' (1983)
• Graa Boomsma, 'Jan Wolkers, Turks fruit' (1983)
• Henk Tameling, 'Jan Wolkers en de tijdgeest' in 'Diepzee' (nr. 1, 1983)
• Ronald Dietz en Everhard Huizing, 'Diepzee in gesprek met Jan Wolkers (5 april 1983) - Ik weersta de eeuwen - Over literatuur op school, succes en onsterfelijke roem' in 'Diepzee' (nr. 1, 1983)
• 'Bzzlletin' wijdde een themanummer aan Jan Wolkers in oktober 1984 (Bzzlletin 119)
• 1 uittreksel: 'Jan Wolkers - Brandende liefde' in 'Prisma Uittreksel Boek' van Johan van Ommen en Lizet Penson (1984)
• Jet Matla e.a., 'De periode 1945-1975 : Anna Blaman, Louis Paul Boon, Hugo Claus, Jacques Hamelink, W.F. Hermans, Anton Koolhaas, Gerrit Kouwenaar, Lucebert, Marga Minco, Harry Mulisch, Gerard Reve, Leo Vroman, Jan Wolkers' (1986)
• Jan Wolkers schilder beeldhouwer (catalogus Stedelijk Museum de Lakenhal te Leiden) (1986)
• 'Jan Wolkers - schilder en beeldhouwer' (catalogus) (1988)
• 2 anekdoten over Jan Wolkers in 'Het literair anekdoten boek', samengesteld door John Müller (1988)
• Bert Peene e.a., 'Jan Wolkers' (Bulkboek special) (1989)
• 'Jan Wolkers, Schrijversmap', bibliotheekwinkel (1989)
• 1 hoofdstuk: 'Jan Wolkers - Turks fruit' door Graa Boomsma in 'Lexicon van Literaire Werken' (januari 1989)
• Piet Calis e.a., 'Jan Wolkers: informatie' (1989)
• Een column: 'Jan Wolkers' over Jan Wolkers in 'Overgangscursus' (1990) van Renate Rubinstein.
• 1 hoofdstuk: 'Jan Wolkers - Terug naar Oegstgeest' door August Hans den Boef in 'Lexicon van Literaire Werken' (februari 1990)
• Een hoofdstuk over Jan Wolkers in 'Schrijversgezichten. Dertig auteurs geportretteerd door Geert Kooiman' (1990)
• 'Jan Wolkers, recente schilderijen' (catalogus) (1990)
• Siem Bakker, 'Jan Wolkers, Terug naar Oegstgeest' (1993)
• Jaap Goedegebuure, 1 hoofdstuk: '18 augustus 1988: Jan Wolkers houdt in Göteborg een lezing over zijn bijbelse inspiratie. Nederlandse schrijvers en de Schrift' in 'Nederlandse literatuur, een geschiedenis' (1993)
• 1 hoofdstuk: 'Jan Wolkers - Een roos van vlees' door Ton Anbeek in 'Lexicon van Literaire Werken' (februari 1993)
• Een hoofdstuk: 'Die jongen van die school met die bijbel' over het taalgebruik van Jan Wolkers in 'Letterkunst' van Battus (1993)
• 1 bespreking: 'Jan Wolkers - Kort Amerikaans' in 'Panorama van de Nederlandse letterkunde. Beknopte besprekingen van 75 Nederlandse literaire werken' van C. Gerritsma (1993)
• Een interview met Jan Wolkers in 'Met andere woorden' van Jacob Moerman (1995)
• 1 privé-foto met begeleidende tekst van Wanda Reisel in 'De gevoelige plaat', redactie Lisa Kuitert en Mirjam Rotenstreich (1995)
• Murk Salverda en Erna Staal, 'Tijd bestaat niet. Leven en werk van Jan Wolkers. Schrijversprentenboek 38' (1996)
• 1 uittreksel: 'Jan Wokers - Brandende leifde' in 'Prisma Uittrekselboek Nederlandse literatuur 1980-1990', samengesteld door Herman Blom, Jet Matla, Johan van Ommen, Lizet Penson en Ritske van der Veen (1996)
• De onverbiddelijke tijd, documentaire over Jan Wolkers, Regie en scenario: Jan Louter; redactie: Jessica Swinkels, Co-produktie Letterkundig Museum/NPS (1996)
• Een hoofdstuk: 'Jan Wolkers - Terug naar Oegstgeest' (fragment + opdrachten) in 'Literatuur lezen in de tweede fase' van Ruud Kraaijeveld (1996)
• 1 hoofdstuk: 'Jan Wolkers - De junival' door Koen Vermeiren in 'Lexicon van Literaire Werken' (februari 1998)
• 1 hoofdstuk: 'Ik ben nog nooit iemand tegengekomen met een goeie jeugd. Jan Wolkers spreekt' in 'De troost van de slapstick' van Arnon Grunberg (1998)
• 1 hoofdstuk: 'Jan Wolkers - De kus' door Koen Vermeiren in 'Lexicon van Literaire Werken' (november 1998)
• 1 hoofdstuk: 'Jan Wolkers - Serpentina's petticoat' in 'Mijn eerste boek. 30 schrijversdebuten' van Kees de Bakker (1999)
• 1 hoofdstuk: 'Jan Wolkers - Horrible Tango' door Koen Vermeiren in 'Lexicon van Literaire Werken' (augustus 1999)
• Een interview met Jan Wolkers: ''Ik wil best nog vijftig jaar Van Gogh zijn.'' in Tot op het bot. Gesprekken over ziel & zaligheid' van Frénk van der Linden (1999)
• 1 hoofdstuk: 'Een netwerk van beelden' in 'Lezen achter de letters' van Hella S. Haasse (2000)
• 'Couperus inspireert ... beeldend kunstenaars : tentoonstelling in het Louis Couperus Museum, 16 november 2000 - 1 april 2001 : van Jan Toorop tot Jan Wolkers' (catalogus) (2000)
• 1 hoofdstuk: 'Jan Wolkers - De perzik van onsterfelijkheid door Koen Vermeiren in 'Lexicon van Literaire Werken' (augustus 2000)
• 3 hoofdstukken: 'Jan Wolkers - Turks fruit' 'Jan Wolkers - Terug naar Oegstgeest' en 'Jan Wolkers - Kort Amerikaans' in 'Boekenlijst Nederlands. Vragen en antwoorden bij de 50 meest gelezen Nederlandse boeken' van Frans Lennaerts (2000)
• Een interview met Jan Wolkers in 'Geletterde mannen' van Elisabeth Lockhorn (2001)
• 1 hoofdstuk: 'Jan Wolkers - Gifsla' door Koen Vermeiren in 'Lexicon van Literaire Werken' (mei 2001)
• 1 hoofdstuk: 'Het vroege werk' in 'Gouden fictie. Het fenomeen everseller' van Marja Pruis (2001)
• Ries Agterberg, 'Een 'digiles' over de dood in het werk van Jan Wolkers' in 'Literatuur' (september/oktober 2001)
• Paul Steenhuis, Murk Salverda, Erna Staal, 'Jan Wolkers' (2002)
• Een interview met Jan Wolkers: 'De geweldige billen van Beatrix' in 'Op de klapstoel' (2002)
• A.H. den Boef, 'De neo-bijbelse wereldbeschouwing van Jan Wolkers' in 'ons Erfdeel' (maart-april 2002)
• Een hoofdstuk over Jan Wolkers: 'James Dean uit Oegstgeest' in 'Jaren van verbeelding' (2002) van Jan Paul Bresser.
• Een interview met Jan Wolkers in 'De interviewer en de schrijvers' van Ischa Meijer (2003)
• 1 hoofdstuk: 'Jan Wolkers - De doodshoodsvlinder' door G.F.H. Raat in 'Lexicon van Literaire Werken' (mei 2003)
• Gerard Reve, 'Het Braakboek van de eeuw' (reefdruk, recensie (De walgvolgel' van Wolkers, 38 ex.) (2004)
• 'Dossier Jan Wolkers' in 'Literatuur' (mei 2004)
• 1 hoofdstuk: 'Jan Wolkers - Gesponnen suiker' door P. Kralt in 'Lexicon van Literaire Werken' (mei 2004)
• 1 hoofdstuk: 'Jan Wolkers - Kort Amerikaans' door Nora van Laar in 'Lexicon van Literaire Werken' (augustus 2004)
• Arno van der Valk, 'De calvinistische voyeur: Jan Wolkers in Zweden' (2005)
• Kees Hendrikse, 'Een arbeider in de literaire wijngaard. Jan Wolkers en het boekenweekgeschenk als literaire prijs' in 'Boekenpost' (maart/april 2005)
• 1 interview door Martin Coenen: 'Het alfabet van het leven' in 'De leeslijst. Tien Nederlandse klassiekers' (2005)
• Peter van Zonneveld, 'Terug naar Leiden en Oegstgeest. Fietsen en wandelen met Jan Wolkers' (2005)
• Hans van Klink, 'Rondje Wolkers' (2005)
• Coen Verbraak en Rudi Fuchs, 'Jan Wolkers: hommage aan een dubbeltalent' (2006)
• 1 interview met Jan Wolkers (door Diederik van Vleuten): 'Het was een heel knappe jongen, dat moet je niet vergeten' in 'Het volle leven. Herinneringen aan Gerard Reve', samenstelling Diederik van Vleuten, Robbert Ammerlaan en Victor Schiferli (2006)
• 1 hoofdstuk: 'De acrobatiek van de anekdotiek - over Brandende liefde van Jan Wolkers' in 'Lezen, man! Essays en kritieken' van Anthony Mertens (2006)
• Coen Verbraak maakte een tv-documentaire voor de serie 'Profiel' over Jan Wolkers die in februari 2007 werd uitgezonden.
• Paul Steenhuis, 'De onstuimige spelbreker : Jan Wolkers gefotografeerd door Koos Breukel Texel 3 9 2007' (2007)
• Jan Wolkers: Foto (foto's van Steye Raviez) (2007)
• Coen Verbraak, 'Jan Wolkers' (2007)
• Coen Verbraak, 'Jan Wolkers. Een documentaire' (DVD) (2007)
• 'Wolkers De onstuimige spelbreker' Jan Wolkers gefotografeerd door Koos Breukel, Texel 3 9 2007 (2007)
• Pieter Steinz bespreekt 'Turks fruit' in 'Het web van de wereldliteratuur. Welke 100 boeken hebben de literaire X-factor?' (2007)
• Oleg Zobern, 'Trizna po Janoe Wolkersoe' (2008), door Arie van der End vertaald als 'Een wake voor Jan Wolkers' (2008)
• 'Fotoalbum Jan Wolkers' in 'Goede papieren' (nr. 1, 2008)
• Peter van Zonneveld, 'Een oceaan van hoop : gesprekken met Jan Wolkers over de oorlogsjaren' (met 2 dvd's) (2008)
• Onno Blom, 'Zo is het genoeg. Het laatste jaar van Jan Wolkers' (2008)
• Hans Dütting, 'Jan Wolkers: de Rubens van de literatuur' (2009)
• Onno Blom en Irma Boom, 'Marszwart & titaanwit: het beeldend werk van Jan Wolkers' (2008)
• Hans Werkman, 'Bijeen met man en muis: ervaringen met Ida Gerhardt, Gerrit Achterberg, Guillaume van der Graft, Jan Wolkers, Jan Siebelink, Oek de Jong en anderen' (2009)
• 1 hoofdstuk over 'Terug naar Oegstgeest' in 'Grote verwachtingen: opgroeien in de letteren in 25 schema's' van Pieter Steinz (2010)
• 1 Dagboekfragment: 'Rottumerplaat' (18-04-2008) in 'Hoe is het met je boek' van Ron Moerenhout (2010)
• Een interview: 'Iedere jongen zoekt z'n moeder in z'n vrouw' door Cisca Dresselhuys in 'Het moet pijnlijk blijven. De mooiste schrijversinterviews' samengesteld door Frénk van der Linden en Freddy van Thijn (2011)
• 1 hoofdstuk: 'Een netwerk van beelden (Over Jan Wolkers, 1925-2007)' in 'Inkijk: reflecties van een lezer' van Hella S. Haasse (2011)
• Onno Blom, 'De Tarzan van de schapen: Jan Wolkers & Texel' (2012)
• Onno Blom, 'Het paradijs van Jan Wolkers' (Fietstocht van het VVV) (2012)
• Piet Calis, 'Literaire vriendschappen en andere misverstanden: Willem Elsschot, Hella S. Haasse, W.F. Hermans, Jan Wolkers, Harry Mulisch, Hugo Claus en vele anderen over het eindeloze avontuur van het schrijven' (2012)
• In 'De boekenapotheek - Lees & genees' van Ella Berthoud & Susan Elderkin uit 2013 wordt 'turks fruit' van Jan Wolkers besproken als boek bij 'kaalheid'. (De Nederlandse boeken zijn aan de vertaling toegevoegd door Maarten Dessing).
• Jesseka Batteau, 'Literature and the Performance of Post-Religious Memory in The Netherlands. Gerard Reve, Jan Wolkers and Maarten 't Hart' (proefschrift) (2014)
• 1 hoofdstuk: 'Herinneringen van Jan Wolkers aan de Tweede Wereldoorlog' in 'Kom vanavond met verhalen hoe de oorlog is verdwenen. Verhalen van verzetsdeelnemers en oorlogsgetroffenen' van Ellen Lock (2014)
• 1 lemma: 'Wolkers, Jan' + een boekweb in 'Steinz Gids voor de wereldliteratuur' van Jet & Pieter Steinz (2015)
• Nienke Denekamp, 'Alleen op een eiland: dagboek van een eilandbewoner: Godfried Bomans en Jan Wolkers op Rottumerplaat' (2015)
• Onno Blom, 'Schooljongen' (2016)
• Arzbach Brunt en Peter Smit, 'De geest van Jan Wolkers' (2017)
• 1 hoofdstuk: 'Terug naar Oegstgeest' in 1001 boeken die je gelezen moet hebben', onder redactie van Peter Boxall en Ed van Eeden (2017)
• Dick Matena, 'Een dagje Leiden met Jan Wolkers' (295 ex.) (2017)
• Onno Blom, 'Het litteken van de dood: De biografie van Jan Wolkers' (2017)
• Onno Blom, 'Memoires van een biograaf. In de voetsporen van Jan Wolkers' (2018)
• Een hoofdstuk 'Twee schrijvers op een onbewoond eiland' in 'In Luiletterland: tussen schrijvers, uitgevers en andere curieuze letterheren m/v/x' van Wim Huijser (2018)
• 1 hoofdstuk: 'Jan Wolkers (1992)' in 'Van Kluun tot Clinton' van Peter Mabelus (2022)
• Onno Blom, 'Genialiteit staat nooit buitenspel: Jan Wolkers & Voetbal' (2022)

Verfilmd

• 'Turks fruit' werd in 1973 verfilmd door Paul Verhoeven.
• 'Kort Amerikaans' werd in 1979 verfilmd door Guido Pieters.
• 'Brandende liefde' werd in 1983 verfilmd door Ate de Jong.
• 'Terug naar Oegstgeest' werd in 1987 verfilmd door Theo van Gogh.
• 'De wet op het kleinbedrijf' (1964) werd voor televisie verfilmd door Kees Vlaanderen en uitgezonden in december 1998. In 1999 won Kees Vlaanderen hiermee de Genève Europa Prijs voor het beste tv-script.
• 'Zomerhitte' werd in 2008 verfilmd door Monique van der Ven, met Sophie Hilbrand en Waldemar Torenstra in de hoofdrollen.

LP's/CD's/Cassettes/DVD's

• 'Jan Wolkers leest' (cd) (1987)
• 'Twee verhalen, Jan Wolkers leest voor', Cassetteboek (1989)
• De VPRO bracht de cd 'Omringd door zee' uit, met vijf gesproken columns van Jan Wolkers, uitgezonden in het radioprogramma 'OVT' in mei 1998.
• 'Onbeperkt houdbaar' (cd), gesproken columns (2001)
• 'De achtertuin van Jan Wolkers' (2003)
• 'De achtste plaag', voorgelezen door de auteur zelf (cd) (2005)
• Luisterboek: 'Mijn stem brandt in mij' (2 cd's) (2005)
• 2 Texel. Drummers Double Bill & Jan Wolkers (Jazz met voordrachten van Wolkers) (cd) (2006)
• Alleen op een eiland (6 cd's, radioverslagen Rottumerplaat) (2006)
• Jan Wolkers leest Turks Fruit (6 cd's) (2007)
• 'Verhalen uit Gesponnen suiker', voorgelezen door Barry Atsma (2 cd's, 2008)
• 'Terug naar Oegstgeest', voorgelezen door Hans Kesting (7 cd's, 2009)
• Jan Wolkers & Rik Zaal, 'Jan Wolkers op Texel. In het voetspoor van Jac. P. Thijsse. Radiodocumentaire' (1 cd) (2011)
• 1 herinnering aan Jan Wolkers in 'Het rimpelperspectief' van Hans Dorrestijn (2018)
• Jan Wolkers leest 1 gedicht: 'Het geweten van het landschap' op 'Dichters op vinyl: de Poëzieplaat van De Bezige Bij' (3lp) (2019)

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

• Vrij Nederland vroeg twintig Nederlandse schrijvers (o.a.) wat ze het beste en het slechtste boek van 1975 vonden. Jan Wolkers gaf 'Teaching as a subversive activity' van Postman/Weingarter als het beste boek van 1975. Over het slechtste boek zei hij: 'Lees ik niet.'
• Vrij Nederland hield in 1978 een onderzoek naar de boekenlijsten op middelbare scholen. Jan Wolkers stond bij de meestgenoemde schrijvers op nummer 1. Op de lijst van meest genoemde boeken stond 'Kort Amerikaans' op nummer 6.
• 'Kort Amerikaans' verscheen in 1984 als Grote letterboek.
• Erik van Poelgeest uit 'Kort Amerikaans' en Olga uit 'Turks fruit' werden door Inez van Eijk en Rudi Wester beschreven in hun 'Honderd helden uit de Nederlandse literatuur'.
• 'Terug naar Oegstgeest' verscheen in 1986 als Bulkboek 160.
• 'Terug naar Oegstgeest' werd in 1986 door C.J. Aarts en N. van der Meulen in hun boek 'Het literair eeuwboek. Honderd jaar het boek van het jaar' uitgeroepen tot het beste boek van 1965.
• 'Vrij Nederland' vroeg auteurs om hun top-10 voor 'De leeslijst'. De lijsten stonden in het nummer van 12-09-1987.
  - 'De perzik van onsterfelijkheid' stond op het lijstje van Hermine de Graaf op nr. 10.
  - 'De walgvogel' staat op het lijstje van Maarten Ducrot op nr. 3.
• 'Terug naar Oegstgeest' verscheen in 1987 als Grote letterboek.
• 2 tekeningen van Jan Wolkers in 'Tekeningen: politici, schrijvers, vogels' van Siegfried Woldhek (1987)
• 'Kort Amerikaans' van Jan Wolkers verscheen in 1992 als Bulkboek 207.
• Voor 'De Bijenkorf' maakten Jan Croes, Jos Paardekooper, Jan Geerlings en Gerard Heijnen in 1990 'De Ideale Bibliotheek. 100 boeken die iedereen gelezen moet hebben'. VanJan Wolkers namen zij op: 'Turks fruit' (op nr. 8), 'Kort Amerikaans' (op nr. 14), 'Terug naar Oegstgeest' (op nr. 31), 'Brandende liefde' (op nr. 32) en 'Een roos van vlees' (op nr. 55).
• 'Serpentina's petticoat' verscheen in 1994 als Grote letterboek.
• 'Turks fruit' verscheen in 1995 en in 2019 als Grote letterboek.
• In 1995 verscheen er t.g.v. het Jaar van de Film een postzegel met een scène uit de verfilming van 'Turks fruit'.
• 'Serpentina's petticoat' van Jan Wolkers verscheen in 1996 als Bulkboek 237.
• 'Een roos van vlees' verscheen in 1996 als Grote letterboek.
• Er staat een gedicht van Jan Wolkers op een basaltblok bij Lelystad, ter hoogte van de sluitsteen waarmee de IJsselmeerdijk in 1956 werd gedicht (sinds 1996).
• In de 'top-100' van boeken die scholieren in 1997 op hun lijst zetten staat 'Turks fruit' op nummer 8. Op 14% van de lijsten komt het boek voor!
  - 'Terug naar Oegstgeest' staat op nummer 39 en komt op 4% van de lijsten voor.
  - 'Kort Amerikaans staat op nummer 40 en komt ook op 4% van de lijsten voor.
  - 'Brandende liefde' staat op nummer 87 en komt op 2% van de lijsten voor.
  - 'Een roos van vlees' staat op nummer 91 en komt ook op 2% van de lijsten voor.
• 1 jeugdfoto (10 jaar, met broer en zus) in: 'Zoals ze waren.... Miesje Bouwman Jantje Wolkers en nog 179 zeldzame jeugdfoto's van beroemde (en beruchte) Nederlanders' (z.j.). N.b. Als de informatie bij deze foto klopt, klopt de foto op de posters van het ministerie van onderwijs (wie heeft Jan Wolkers schrijven geleerd? goed gedaan juf!) niet, want dan staat op die poster de broer van Jan Wolkers!
• Max Pam maakte voor HP/De Tijd (10-09-1999) een lijst met de 100 beste boeken van de eeuw.
  Hij nam hierin van Jan Wolkers op:
  Op nr. 19 'Kort Amerikaans' (Een schitterende verhalenbundel waarin wordt uitgelegd waarom je nooit je haar moet laten knippen').
  Op nr. 65 'Een roos van vlees' (Stoere literatuur, zeer geschikt voor de aanstormende jongeman).
• 'Kort Amerikaans' kwam in 2000 uit in de 'Boektoppers-reeks'.
• 'Turks fruit' verscheen in 2000 in de serie 'Grote Lijsters'.
• 'Terug naar Oegstgeest' wordt in 2001 uitgegeven in de 'Boektoppers-serie'
• Een fragment uit én een tekening over 'Turks fruit' in 'Peter van Straaten tekent De Liefde: Boekenweektest 2002' (2002)
• Dick Matena maakte in 2004 een stripversie van 'Christmas Carol' van Charles Dickens. Marley lijkt in deze versie opvallend veel op Jan Wolkers.
• 1 portret van Jan Wolkers in '222 schrijvers. Literaire portretten' van Eddy en Tessa Posthuma de Boer (2005), met het citaat 'Ze zouden een chip in computers moeten inbouwen. Zodra vingers met tranen de toetsen beroeren, moet de zaak blokkeren.'
• 'Turks Fruit' werd bewerkt tot een musical. Het is een initiatief van de Zuidelijke Theaters. Antonie Kamerling speelt de hoofdrol. De musical ging begin 2006 in premiere.
• 'Brandende liefde' verscheen als Grote Lijster 2006.
• T.g.v. de Weken van de Kaart verscheen er in 2007 een postzegel met zijn gedicht 'De zee schuimt'. Op de postzegels zijn ook fragmenten van schilderijen van Wolkers te zien.
• Jan Wolkers treedt op als romanfiguur in 'Het meisje van de Nachtwacht' (2007) van Claire Felicie.
• 'Kort Amerikaans' verscheen als Grote Lijster 2008.
• Een kaart met foto en bi(bli)ografische gegevens van Jan Wolkers in 'Schrijverskwartet' (2009)
• 'Brandende liefde' werd in 2009 opgevoerd als musical.
• 'Verzamelde gedichten' verscheen in 2009 als Grote letterboek.
• Een portret (acryl op doek) van Armando, Jan Wolkers, Willem Frederik Hermans, Gerard Reve en Harry Mulisch door Hugo Kaagman, gemaakt in 2004, in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)
• 'De perzik van onsterfelijkheid' werd in 2014 voor toneel bewerkt door Rieks Swarte.
• 'Turks fruit' verscheen in 2015 in de Grote lijster-serie.
• Dick Matena, Turks Fruit. Een beeldroman (2016)
• Arzbach, Brunt & Smit brachten in 2017 het theaterprogramma 'De Geest van Jan Wolkers'.

Literaire prijzen

• Prozaprijs van de gemeente Amsterdam 1963 voor 'Serpentina's petticoat'. In 1966 gaf hij de geldprijs terug, uit protest tegen het politieoptreden tegen de Provo's tijdens en na het huwelijk van Beatrix en Claus
• James Brockway kreeg de Nijhoff-prijs 1966 voor de vertaling van 'Een roos van vlees'
• 'De walgvogel' was in de verkoopoverzichten van 'HP/De Tijd' het best verkochte boek van 1974
• In 1982 weigerde Jan Wolkers de Constantijn Huygens-prijs. Wolkers voelde zich 'geschoffeerd'. Naar zijn eigen mening schreef hij al twintig jaar meesterwerken, dus had hij de prijs wel eens wat eerder kunnen krijgen
• In 1989 weigerde Jan Wolkers de P.C. Hooft-prijs
• Busken-Huetprijs 1991 voor de essaybundel 'Tarzan in Arles'
• Op het Nederlands Filmfestival 1999 werd een top-twintig van de 'Nederlandse film van de eeuw' gepresenteerd. 'Turks Fruit' eindigde op de eerste plaats
• Ereburger van Texel (maart 2006)

Het radioprogramma 'Vroege vogels' en het WNF reiken vanaf oktober 2013 jaarlijks de Jan Wolkers Prijs uit, voor het beste natuurboek.

Onno Blom kreeg de Biografieprijs 2018 voor 'Het litteken van de dood: De biografie van Jan Wolkers'.

In de Vinkenburgstraat in Utrecht zijn - midden in de straat - koperen plaquettes aangebracht, een soort walk of fame van bekende Nederlandse filmsterren die in een bepaald jaar tot beste acteur of actrice zijn uitgeroepen. De onthulling van de bronzen tegels gebeurt tijdens het jaarlijkse Nederlands Film Festival dat gehouden wordt in Utrecht. Het ene jaar wordt een acteur of actrice winnaar van een gouden kalf, het andere jaar onthullen ze zelf de tegel met hun handafdruk en handtekening:

 

Biografische opmerkingen

• Jan Wolkers groeit op als derde kind in een streng gereformeerd, kinderrijk (11 kinderen) gezin, waarin de vader de dominerende figuur was.
• In 1932 gaat hij naar de protestantse Van der Meentschool. aan het eind van de tweede klas gaat hij naar een andere school: de Leidse Houtschool aan de Adriaan Pauwstraat in Leiden.
• Na de lagere school gaat hij naar de christelijke mulo aan het Noordeinde in Leiden. Op school gaat het niet goed, hij wordt van de mulo afgestuurd (1938).
• Hij gaat aan het werk in de kruidenierswinkel van zijn vader, later als o.a. tuinman en dierenverzorger (aan de Leidse Universiteit).
• Op 01-10-1940 wordt Jan Wolkers ingeschreven op de avondtekenschool in Leiden, 'Ars Aemula Naturae'.
• In de Tweede Wereldoorlog moet hij onderduiken. Wel volgt hij van april 1943 tot november 1944 lessen aan de tekenacademie Ars Aemula Naturae in Leiden.
• Op 30-08-1944 sterft zijn oudere broer (Gerrit Johannes) aan difterie. Hij bewonderde deze broer, omdat hij tegen hun vader durfde te protesteren. Op 30-09-1944 sterft ook zijn jongste zus (Beatrix) aan dezelfde ziekte.
• In 1946 schrijft hij zich in aan de Academie van Beeldende Kunsten in Amsterdam.
• In juli 1947 trouwt Jan Wolkers (voor de eerste keer). Zijn vrouw Maria Lena de Roo (Sibylle) was eerst bevriend geweest met Hans Warren. Warren beschrijft haar én Jan Wolkers uitgebreid in zijn 'Geheim dagboek' over die jaren. Jan Wolkers heeft uit dit huwelijk twee kinderen: Erik Peter (1948) en Eva (1949).
• Na de Tweede Wereldoorlog studeert Jan Wolkers beeldhouwkunst in Amsterdam (1949-1953), Den Haag en Straatsburg.
• Jan Wolkers krijgt in 1957 een beurs om stage te kunnen lopen bij Zadkine in Parijs. Daar begon hij ook met het schrijven van verhalen.
• In 1958 trouwt Jan Wolkers (voor de tweede keer).
• Jan Wolkers debuteert in 1961 (36 jaar oud) met de verhalenbundel 'Serpentina's petticoat'.
• Van 17 tot 24 juli 1971 zit hij, op uitnodiging van de VARA, op Rottumerplaat. Er is via Willem Ruis dagelijks radiocontact. De week voor hem zat Godfried Bomans op Rottumerplaat.
• Zijn manier van schrijven over sex, geloof en dood riep veel kritiek op. Aan de andere kant heeft zijn populariteit in de jaren zestig en zeventig hier ongetwijfeld ook mee te maken.
• Door alle 'deining' rond zijn literaire werk, blijft zijn beeldende werk steeds wat minder belicht.
• Vooral zijn vroegste werk heeft een sterk autobiografische inslag.
• Ook over de verfilming van 'Turks Fuit' kwam veel kritiek los. Hier en daar probeerden plaatselijke politici de vertoning tegen te houden.
• Hoofdthema's in zijn werk zijn: de dood, seksualiteit, aftakeling, haat-liefdeverhoudingen, verhouding tot vader en oudere broer. Het bijbels taalgebruik (dat hij van huis uit kent) klinkt in zijn werk vaak door.
• Jan Wolkers woont sinds 1981 met vrouw en kinderen op Texel.
• Voor de verkiezingen voor het Europees Parlement in juni 2004 was Jan Wolkers lijstduwer voor de Dierenpartij. Voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 2006 staat hij ook op de lijst van de Partij voor de Dieren.
• In 'De bretels van Jupiter' schreef Wolkers dat Edgar Allen Poe een geometrische fout had gemaakt in zijn verhaal 'The Gold Bug'. In 2004 leidde dit tot een artikeltje in ;The Edgar Allan Poe Review', waarin Wolkers 'The Dutch author, poet and sculptor' wordt genoemd.
• Jan Wolkers schreef een gedicht over de schaatser Gerard van Velde in het kader van een Olympische Spelen-project van de NS en Poetry International. In januari 2006 werde de poster met het gedicht van Wolkers snel verwijderd. Een medewerker van de campagne had een woord in het gedicht veranderd. In de laatste regel verving hij 'snelheid' door 'schoonheid'. Wolkers noemde het 'een onvergeeflijke fout', maar was niet rancuneus.
• Jan Wolkers overleed 's nachts in zijn slaap. Hij werd op de Nieuwe Ooster in Amsterdam gecremeerd op 24-10-2007. De plechtigheid was live op televisie te volgen. Zijn as wordt later uitgestrooid onder de tulpenboom in zijn achtertuin op Texel.

Advertentie

(Volkskrant 19-12-1986)

Anderen over Jan Wolkers

• Hij was een mooie naakte jongen, nog bruin van de zomer, met een goedgebouwd lichaam, de borst ruig behaard tot aan de keel. Hij had een knap, maar haast zoetelijk gezicht, terwijl het profiel toch wel scherp was. Fijne neus, dunne lippen, iets onverzettelijks. Jong (22) en er nòg jonger uitziend wegens zijn glanzende blos, kersrode lippen en donkerblond krulhaar. (Hans Warren, Geheim dagboek 1939-1951, blz. 376, 07-01-1948)
• Ik ben zeer verrast door de kwaliteit van de verhalen van Jan Wolkers in Serpentina's petticoat, jeugdherinneringen, gedrenkt in oorlogs- en verwordingssfeer. Door en door Hollands, ook in de uitbeelding van de strijd tegen het orthodoxe ouderlijke milieu, de conventies. Moerassige, sompige sfeer, klemmende beelden, bijvoorbeeld: 'Wat kunnen ze een jeugd toch vergiftigen, dacht Herman. Als een schroef draaien ze je scheef in het hardste hout, en als het niet verder met de schroevendraaier gaat, slaan ze er met de hamer op.' Vingeroefeningen voor een groter werk, ongetwijfeld. (Hans Warren, Geheim dagboek 1958-1962, blz. 165, 18-02-1962)
• De opinievormende critici hebben de laatste jaren Jan Wolkers opgevijzeld tot een groot schrijver. Ze hebben hem op het niveau van Hermans en Van het Reve geplaatst. Boek na boek dat van Wolkers verschijnt, bewijst hoe onjuist dat is. Na het verrassende Serpentina's petticoat is hij zichzelf gaan herhalen op steeds lager peil. (Hans Warren, Geheim dagboek 1963-1970, blz. 69, 25-01-1965)
• Op Jan Wolkers zijn werk ben ik niet dol, behalve een enkel verhaal (Dominee met strooien hoed, b.v.) Ik vind zijn stijl gebrekkig en grof en hij mist echte visie, al heeft hij veel talent en energie. Zijn werk is niet werkelijk religieus. De godsdienst is motief, soms, maar geen thema, ik bedoel het echte heimwee en de echte melancholie zal men in zijn werk te vergeefs zoeken. Het ligt mij niet, maar ik brul dat niet van de torens, uit solidariteit. om niet het gepeupel, dat de vrijheid van schrijven belaagt, wind in de zeilen te geven. Ik vind er niks aan, maar ik zeg dat nooit in het openbaar. Zijn dialoog is, door gebrek aan stilering, ongeloofwaardig, hoewel stellig uit de werkelijkheid opgetekend. Enfin. (Gerard Reve, Brieven aan Josine M., 03-03-1065, blz. 116/117)
• Ik geloof dat er wel verwantschap is in zoverre dat de problematiek van hem eigenlijk dezelfde is, maar dat zijn methode van benadering van die problematiek anders is. Ik heb het vaker gezegd hoor, maar terwijl ik probeer de dood te bezweren door hem te bevleien en te bezingen, probeert Wolkers hem te bezweren door hem bespottelijk te maken, hij wordt ook wel eens de pornograaf van de dood genoemd. En dat vind ik een soort vreemde overmoed die mij niet ligt. Maar als Wokers raak schiet is het ook verdomd mooi. (Gerard Reve, in H.U. Jesserun d'Oliveira, Scheppen riep hij gaat van Au!, blz. 172)
• Hij heeft de bekendste stem van alle Nederlandse schrijvers: en schor, vrij gejaagd en sterk beeldend spreken, met een wat traag overkomend 'hè' als afsluiting van de overvloed aan woorden. (Kees Fens, Doorluchtig glas. Vijftig jaar P.C. Hooft-prijs, blz. 82)
• Beknotting en losbraak, schuldbesef en stoere ontkenning daarvan, burgerdom en bohème, onderdrukte erotiek en gulzige seks, wreedheid en tederheid - de vermenging van al die tegendelen is de kracht van Wolkers' oeuvre. (Aleid Truijens, Een scherp oog voor twee werelden, Volkskrant, 12-04-1999)
• Zeehonden horen niet bij mensen thuis. Ze horen dood op een strand te liggen, zodat de reïncarnatie van Jan Wolkers, als hij in zijn blote kont voorbij komt lopen, ze open kan snijden. (Nico Dijkshoorn, Kleine dingen, blz. 95)
• Ik weet niet of mijn Canadese kleinzoon, Jack, een boeddhist is, maar hij lijkt wel op Boeddha. Bovendien houdt hij van rust en filosofie. In de meeste kinder-tv-programma's is veel beweging en lawaai, daar houdt hij niet van. Hij is een liefhebber van het gescharrel in het tuinprogramma van Jan Wolkers. Over hem zegt hij: 'Die man kent de dieren.' Nota bene, hij is twee jaar. (A.L. Snijders, Kleinzoon, De mol, blz. 11)
• DOODSOORZAAK NUMMER EEN
  
  Heel Nederland verdrong zich in de rij
  Van mensen die zich vriend van Wolkers noemden
  En trots zijn inzet en gastvrijheid roemden
  Waarvan hij vast doodmoe werd volgens mij.
  
  Dat Wolkers stierf heeft dus een goede reden:
  Jan is aan al die vrienden overleden.
  (Driek van Wissen, De laatste jaren, blz. 108)
• Ooit heb ik mijn moeder naar V&D gestuurd, omdat Jan Wolkers daar zijn nieuwe boek signeerde. Ze was er niet helemaal gerust op. 'Gaat hij dan niet aan me zitten?' Ik dacht van niet. Toen wist ik nog niet wat ik nu door zijn dagboeken wel weet: dat Jan Wolkers copuleerde zoals wij zegeltjes plakken. Toen mijn moeder thuiskwam, griste ik het boek uit haar handen. 'Leuke man,'zei ze. 'Hij had zijn vrouw bij zich. Iets met Ina. O ja. Hij heeft er iets in getekend. Op het voorblad had Wolkers, in drie verschillende kleuren, een prachtige haan getekend. 'Omdat Nico een jongen is,' deed mijn moeder hem na. Jan had mij de hartelijke groeten gedaan en gezegd dat ik volgende keer niet zo'n laffe hond moest zijn en zelf moest komen. (Nico Dijkshoorn, Kleine dingen, blz. 175)

Mijn favoriete citaat

19 juli 1971
Zaterdag zag ik op de kleiplaat vlak voor de tent
dat een bijna arendgrote mantelmeeuw een jonge scholekster greep
die hij terwijl hij ermee wegvloog half naar binnen schrokte.
Toen hikte hij hem weer op zodat het beestje uit zijn strot op de modder viel
waar het verkreukeld bleef liggen spartelen.
Toen dook de meeuw weer op hem,
pikte hem op en slokte hem voor de ogen van zijn krijsende ouders naar binnen.
Terwijl hij wegvloog, wreed en machtig,
zag je het beestje nog in zijn strottehoofd bewegen.
(Jan Wolkers, Groeten van Rottumerplaat, 19 juli)

Naar een overzicht van de citaten van Jan Wolkers

Bronnen o.a.

• Jan van Geelen, Auteurs van de 20e eeuw (1966)
• H.U. Jesserun d'Oliveira, Scheppen riep hij gaat van Au' (1977)
• Lexicon van de moderne Nederlandse Literatuur (1978)
• Querido's letterkundige reisgids van Nederland (1982)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
• Nederlandse literaire prijzen 1880-1985 (1986)
• Prisma uittrekselboek Nederlandse literatuur1945-1980 (1987)
• Groeten van Rottumerplaat (budget-boek 008) (1988)
• Bulkboek special (najaar 1989)
• Schrijversgezichten (1990)
• Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
• Encarta '98 (1997)
• Uittreksel top-100
• Kees Fens, Doorluchtig glas. Vijftig jaar P.C. Hooft-prijs (1997)
• Volkskrant (12-04-1999)
• Paul Steenhuis, Murk Salverda, Erna Staal, 'Jan Wolkers' (2002)
• Schrijvers. 2000 auteurs van de 20e eeuw van A tot Z (2002)
• Peter van Zonneveld, Terug naar Leiden en Oegstgeest (2005)
• Website van de Koninklijke Bibliotheek (april 2021)