Joop Visser
Pseudoniem(en): Joop Visser trad in zijn studententijd op onder zijn echte naam: Jaap Fischer.
Werk
Poëzie
- Versjes (1961)
- Versjes van Jaap Fischer (heruitgave van 'Versjes') (1973)
Proza
Voor kinderen:
- De Olifant en de Muis: verhaaltjes voor het slapengaan (1989)
- De Grote Schilderijenroof (De olifant en de muis; dl. II) (1990)
Brieven
- 1 brief van Wim Kan aan Joop Visser in: 'Er is nog zoveel anders dan dat theater. Brieven van Wim Kan (door Frans Rühl) (1989)
Overig non fictie
- Vijf dorpskranten in het Oldambt: Nijs oet 't Loug (over betekenis en invloed van lokale kranten) (proefschrift) (1973)
- Toekomst en Zekerheid (gids voor jonge mensen, die niet goed weten wat ze zullen gaan doen) (1995)
|
|
|
|
|
|
LP's/CD's:
- Om je geld / Vlinder / Cipier / Het ei / Blaren / Het kerkhof (ep, 1961)
- Monniken / De koning / Peer / Kater / Hutje / De laatste keer (ep, 1961)
- Monniken / Cipier (single, 1961)
- Samba 2 april / Eendje / Sprookje / Suzanne / Het Veerse gat (ep, 1962)
- Omdat ik van je houd / Als ze slaapt / Euromoord / En toen ... (ep, 1963)
- De ballade van Jan Soldaat / Zeg me waar de bloemen zijn (single, 1963)
- Tem me dan / Nikita / De bal (ep, 1963)
- Jaap Fischer 1 (lp) (1965)
- Jaap Fischer 2 (lp) (1965)
- En toen ... (lp)
- Alles van.... Jaap Fischer (2lp, 1972)
- Lente zomer herfst winter / Jaap Fischer Live 1961 (lp, 1976)
- Kaas op de plank (lp, 1979)
- De beste van Jaap Fischer (lp) (1980)
- De Liedjes van Jaap Fischer (lp) (1982)
- De huid van de beer (lp, 1984)
- Huishoudkwaliteit
- Morgen komt de vuilnisman (1986)
- Voor de zieken en zeevarenden (cd, 1989)
- Intimiteiten (cd, 1991)
- Opnieuw Opgenomen (cd) (1992)
- Opnieuw Opgenomen II (cd) (1992)
- Het Langste Lied (cd) (1993)
- Alles van jaap fischer (cd, 1994)
- Gefeliciteerd (cd, 1996)
- De liedjes van Jaap Fischer (cd, 1997)
- Onze Kok/Emily (Single, 1997)
- MMCD (cd, 2000)
- Máxima/Willem-Alexander (cd single, 2001)
- Acht (cd, 2002)
- Over het maken van liedjes (in gesprek met Wim Noordhoek) (single cd) (2003)
- Voor Leen (met Jessica van Noord) (cd) (2005)
- Voor Mary (met Jessica van Noord) (cd) (2007)
- 'Al afkaar daiman hurra' (cd single) (2007)
- Voor Thea en Ben (cd) (2012)
- Voor Kees en Annie (2018)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Joop Visser publiceerde in 'NRC Handelsblad'.
Over Joop Visser
- 1 hoofdstuk over Jaap Fischer/Joop Visser: 'Nipper 18' in 'Encyclopedie van op het nippertje geredde kennis' van Hans Vervoort (2014)
- 1 hoofdstuk: 'Om Je Geld - Jaap Fischer' in 'De Standaards van Spits' van Frits Spits' (2015)
- Een hoofdstuk over Joop Visser in 'Voorwaarts leven, achterwaarts begrijpen' van Jacques Klöters (2016)
Literaire prijzen
- De (door Jan Rot ingestelde) Okapi Liedprijs 2005 voor zijn lied 'De Schemering'.
- Okapi Liedprijs 2007 voor 'Monniken'.
- De Verborgen Bokaal 2012 (Publiekprijs van 't Verborgen Theater in Boekelo)
Ergens moeten toch knoeiers wonen,
kreukbaar genoeg om ook mij te bekronen.
Of is dit de straf voor mijn gemis
aan vrienden van betekenis?
Als ik maar nooit zo seniel zal worden,
dat ik blij ben met een ridderorde,
of het moest zijn om het geglim
in de Westeinder, in de Westeinder,
naast die van Corrie en die van Wim.
(Joop Visser, Misschien is dit niet het geschikte moment, fragment)
Opmerkingen
- Hij studeerde vanaf 1957 Semitische Talen aan de Rijksuniversiteit Leiden.
- In 1960 nam hij - naar het schijnt op het toilet (vanwege de akoustiek) - enkele nummers op voor de Studenten Grammofoonplaten Industrie.
- Zijn liedjes werden ontzettend populair. Hij nam er afstand van en verdween in 1963 'van de aardbodem'.
- In 1963 ging hij in Utrecht niet-westerse sociologie studeren. Hij studeerde er in 1964 af. Daarna werkte hij in het buitenland voor de FAO, de voedsel- en landbouworganisatie van de VN. Hij woonde in die periode in Italië, Thailand, Egypte en Oost-Afrika.
- In de jaren 70 werkte hij als opbouwwerker bij de Streekraad Oost-Groningen in (met name) het Oldambt. Hij woonde toen in Scheemda. Hier was hij enige tijd voorzitter van de regionale afdeling van de PvdA.
- In 1973 promoveerde hij aan de Rijksuniversiteit Utrecht tot doctor in de sociale wetenschappen op het proefschrift 'Vijf Dorpskranten In Het Oldambt' (over betekenis en invloed van lokale kranten).
- In 1976 verscheen er weer een lp. Aan de ene kant liedjes van Joop Visser. Aan de andere kant een live-optreden uit 1961.
- Hij werkte enige tijd als leraar maatschappijleer op een middelbare technische school in het IJmondgebied, om niet afhankelijk te zijn van zijn optredens en liedjes.
- Vanaf 1980 nam hij de productie van lp's, cd's en boeken in eigen hand. Zijn werk is bij hemzelf te bestellen (zie 'links') en bij enkele bevriende platenzaken.
- Margriet Fischer maakte de illustraties voor zijn twee kinderboeken.
- In 1991 trad Joop Visser op in Nacht Van De Poëzie in Vredenburg (Utrecht).
- Hij verzorgde twee keer een optreden op het Boekenbal (o.a. in 1999).
- Joop Visser heeft enige tijd in de onderwijswerkgroep van de SP gezeten.
- Sinds 2005 vormt Joop Visser een duo met Jessica van Noord.
- In 2013 stopten ze met het optreden in theaters. Ze treden nog wel op voor kleine, besloten gezelschappen.
- Op 16-11-2013 doken Joop & Jessica ineens op bij het programma 'Holland's got talent'. Ze werden al snel door de jury weer weggestuurd. Het leek erop dat de juryleden het duo echt niet herkenden. Wat dan alweer genoeg over de jury zegt. Die zijn helemaal niet op zoek naar écht talent, hoogstens naar commercieel talent. Dit was ongetwijfeld ook een manier van J&J om dit soort programma's aan de kaak te stellen en uit te dagen.
Anderen over Joop Visser
- De chansons van deze moderne Nederlandse troubadour worden
gekenmerkt door een merkwaardig gevoel voor humor, gecombineerd
met soms bijna macabere cynismen. De lach en de traan zijn beiden
vertegenwoordigd in een omlijsting van melodieuze gitaarmuziek.
Dat de Nederlandse taal ook in staat is om dergelijke, soms bijna
Frans aandoende chansons te produceren, bewijst Jaap Fischer
met een voorlopig ongeëvenaard meesterschap. (hoestekst
EP 'Monniken/De konig/Peer/Kater/Hutje/De laatste keer)
- Wat een persoonlijkheid, wat een schijnbare moeiteloosheid en wat een stem! (Wim Kan, Brieven van Wim Kan, Aan Joop Visser, 26 mei 1983)
- Einzelgänger Joop Visser maakt begin jaren zestig furore als Nederlandstalige singer/songwriter onder de naam Jaap Fischer en ontketent een rage. In 1964 neemt hij radicaal afstand van zijn muzikale activiteiten en verdwijnt van de aardbodem. Fischers werk is van enorme invloed op latere Nederlandstalige artiesten; in intellectuele en linkse studentenkringen geldt hij nog steeds als een cult-figuur. In 1976 maakt hij als Joop Visser een nieuwe start. (Site Muziek Centrum Nederland, zie 'links')
- Joop Visser doet minstens vijftien songs voor de pauze. Ik herinner me De journalisten. De manier waarop Visser dat woord uitspreekt, die sublieme afkeer, blijft je bij. Joop Visser presteert het om van een, op het oog, fatsoenlijk woord als journalist in nog geen drie minuten een misbaksel te zingen, waar je nooit meer iets mee te maken hebben wilt.
Het gebeurt halverwege, ergens tussen de r en de n. daar komt onderuit zijn keelgat een gorgel die het hele woord omkeert en binnenste buiten doet en dan nog even voor de zekerheid door een vieze goot haalt. Hij kijkt er prachtig walgend bij. (Jan Mulder, Volkskrant, 27-02-1987) - Lastig dat boekje De olifant en de muis van Joop Visser. Lastig, omdat mij na lezing van dat kinderboek-voor-grote-mensen maar een woord te binnen schoot: keterig. En wie kent dat woord nog? Rest mij niets anders dan het uit te leggen, anders kan ik nooit duidelijk maken hoe leuk dit boekje is. (Renee de Borst, AD, 24-08-1989)
- In zijn teksten bekritiseert Joop Visser menselijke zelfgenoegzaamheid, leeghoofdigheid en onverschilligheid, bespot hij moderne varianten van het klassenbewustzijn en hekelt hij diegenen die hun ziel aan de commercie verkopen. Ook zingt hij over de liefde, zonder deze te idealiseren tot rozengeur en maneschijn. De toon van zijn liedjes is soms weemoedig, maar nooit zoet. Hij is geëngageerd, maar hangt nergens de moraalridder uit. Uit zijn werk komt hij naar voren als een man die sympathie heeft voor de wanhopige mens. Hij zingt liefdevol over de ontevredenen, en bespot scherp de bezadigden onder ons. De mens bij wie een steekje los zit, die het op zijn zenuwen heeft of die door iets geobsedeerd is, portretteert hij met mededogen. Zijn teksten kennen nog al eens een absurd en grotesk verloop, bijvoorbeeld wanneer een situatie die aanvankelijk normaal lijkt steeds extremere vormen aanneemt, soms met fatale gevolgen. Of alles lijkt tot op het allerlaatst koek en ei, waarna in het laatste couplet opeens het noodlot toeslaat. Visser schrijft en zingt hekeldichten, lof- en treurzangen, ballades, liefdesliedjes en combinaties van deze genres. Zijn gebruik van rijm is altijd verrassend, zijn refreinen zijn ijzersterk en zijn spel met de taal is subtiel. Vissers bijzondere stem, ten slotte, met al haar nuances, maakt onlosmakelijk deel uit van de poëtische kracht van dit werk. (Tatjana Daan, www.poetry.nl, 1998)
- In 2005 waren Joop & Jessica de eerste winnaars van de Okapi liedprijs. Van de zomer stuurde Joop Visser hun nieuwe cd ter mededinging op. Twee Okapis is zoveel gezelliger. Mijn oog gleed langs de titels en sperde wijd bij elf. Monniken? Het zou toch niet... Jawel. Daar woonden twee monniken Hans en Joop in een klooster op een heuvel, ze sleten hun tijd, en dat was een hoop, met sigaren, wijn en gekeuvel. Ik zong het nog zo mee. Alleen het KVP was veranderd in CDA. Jeetje! Joop Visser zingt Jaap Fischer! Dat was wat voor mijn avondje Carré! En met de sopraan van Jessica van Noord erbij kreeg de tekst nog meer cachet. Als enig jurylid was ik er snel uit: De Okapi liedprijs 2007 gaat naar Joop & Jessica met Monniken! [Niet dat ik zijn latere liedjes minder vind, integendeel, maar het is jaloersmakend hoe eigenzinnig deze grondlegger op zijn eigen schatkist zit, en als hij er dan een pareltje voor ons uitvist, ben ik er als de kippen bij om hem op te pikken!] (www.janrot.nl/okapo.html)
- Met messcherpe, vaak sarcastische luisterliedjes bouwt hij op alleen via de maker zelf verkrijgbare albums een prachtig oeuvre op. (Jan van der Plas, 50 jaar nederpop, blz. 118)
- Joop Visser en Jessica van Noort zingen tweestemmig liederen van hun cds Voorleen en Voormary, met af en toe een geheel nieuw nummer, een meezinger voor de liefhebber en gesproken woord ter ondersteuning of -breking. Samen verschenen ze op youtube met het lied Geert. Klein begonnen zijn ze inmiddels uitgegroeid tot een uniek duo met stemmen die heel mooi bij elkaar passen zegt de pers. En ook: Boze liedjes zijn er, maar ook volstrekte flauwekul en prachtige romantische ballades. Joop en Jessica, heel ontroerend en uniek. (Voorburgse Courant, 26-11-2008)
- Jessica van Noord en Joop Visser zien eruit als een smartie maar smaken als een bittere pil. (Frits Spits, De Standaards van Spits, blz. 24)
- Behalve de man die Frans Bauer de grootste artiest van Europa vond, heb ik nooit een wonderlijker zanger gekend dan Joop Visser. Hij is de scherpste van allemaal, heeft succes bij een klein maar fijn publiek en doet alsof dat voor hem eigenlijk niet hoeft. Hij wenst niet aangetast te worden door succes. En succes heeft hij gekend, maar hij heeft er afstand van genomen. Zoals je bij een gebochelde niet over zijn handicap moet beginnen, zo begin je bij Joop Visser niet over zijn vroegere succesvolle verschijning Jaap Fischer. Die mogen we danzelf wel vereren als een van de zangers wier werk we in onze jonge jaren uit het hoofd kenden, Joop wil er niet meer aan herinnerd worden. (Jacques Klöters, Voorwaarts leven, achterwaarts begrijpen, blz. 267)
- Joop Visser, een ondanks zijn gevorderde leeftijd kwajongensachtige verschijning, verwierf onheuglijk lang geleden, toen de mensen nog naar de radio luisterden, landelijke faam met zijn onder de naam Jaap Fischer gezongen liederen. Ik herinner me dat mijn oudere zusje het ep'tje (zo heette dat toen) bezat, waarop zijn voor die tijd onthutsend wrange teksten te horen waren. Iedereen kende Kerhof ('Ik zoek de rust van een kist') en Het ei ('Denk 's dat het je broertje is, dat zacht sist in de pan'), en er gingen geruchten over de mogelijke zelfmoord des levensmoeden zangers.
Geen wonder dat Joop niets meer met die een halve eeuw oude roem te maken wil hebben, en al decennia een andere, overigens wel immer tegendraadse, toon aanslaat. Niettemin verlangden de Friezen ook nu weer nummers van toen. 'Ik heb intussen zeshonderd nieuwe liedjes gemaakt,' verzuchtte hij, 'en dan vragen ze: "Goh, zingt u weer?" (Jean Pierre Rawie, Verstrooid van schoot, blz. 148)
Mijn favoriete citaat
Zeg vooral niet wat je denkt,
want daar kan je last mee krijgen.
Steek ze veren in hun reet,
en steek hun normen in je eigen.
Waai met alle winden mee,
het geeft niet hoe ze stinken schat.
Want als je ertegenin pist,
wordt je broek alleen maar nat.
(Joop Visser, Leve de regenten, fragment)
handschrift Joop Visser
Bronnen o.a.
- Prisma van de pseudoniemen (1992)
- Site Joop Visser
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (mei 2024)