Henri t'Sas
Profiel
Achternaam: t'Sas
Roepnaam: Henri
Voornamen: Henri Sophie
Geboren: 09-08-1877
Te: Breda
Overleden: 11-10-1966
Pseudoniem(en): Henri t'Sas stuurde zijn eerste toneelstuk 'Door het donker' onder pseudoniem naar de Bredase Rederijkerskamer 'Vreughdendael'. De première in Concordia werd een groot succes en na de première werd de naam van de schrijver onthuld.
Henri t'Sas publiceerde onder contract thrillers en detectives onder het pseudoniem Willy Wood
Voor tweedehands boeken | Ook van Henri t'Sas |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Proza
- In en om Breda (schetsen) (1907)
- Rondom ons. Schetsen uit het dagelijksch leven (1914)
- Karakters: Bundel schetsen uit het dagelijksch leven (1917)
- In en om Breda (1919)
- Het vroolijke panopticum (1921)
- Lamme karweitjes (1921)
- De vrouw in huis (1922)
- De Langstlevende (1922)
- Op den tweesprong: roman van 't Brabantsche land (1922)
- 't Donderbeestje (1928)
- Revolutie (ca. 1930)
- Jacob Jansons liefde. Joodse roman (1929)
- Keurbundel Novellen (1935)
- Oorlogsstorm over Brabant (1941)
- Gods vagebond (1958)
- 't Bloed kruipt (1966)
- De vlucht uit Brabant : de lotgevallen van 21 mensen tijdens een zwerftocht van 700 kilometer door Vlaanderen in de meidagen van 1940: met feiten en achtergronden over de evacuatie van Breda (heruitgave van 'Oorlogsstorm over Brabant') (1980)
Onder het pseudoniem Willy Wood
- Blauw bloed (1929)
- De blanke inlander (1929)
- Het giftige goud (z.j.)
- De beer van Tobolsk (z.j.)
- 'n Vrouw die liegt (1930)
- Ruischende klanken (ca. 1930)
- De man zonder geheugen (1932)
- De moor van Monte Madonna (ca. 1932)
- Irisis (1932)
Toneel
- Door het donker (1910)
- Vleugellam (1910)
- Vluchtelingen (1915)
- De ontredderden (1915)
- Fata Morgana (1917)
- Universeel (1917)
- Pastor Bonus (1918)
- Zn weledelgestrenge (1918)
- Zonde (1919)
- Het Generaalsvrouwtje (1922)
- Achter de Coulissen (1920)
- Peper (1924)
- De nieuwe stationschef (1925)
- De Philantroop (1927)
- Jacob Janssons Liefde. Spel in 4 bedrijven naar de gelijknamige roman (1931)
- Zand of klei (1942)
- De hoefsmid van Saint Saturnin (in eigen beheer) (1945)
- t Ooievaarsnest
- De vuurwolf
- 't Mirakel van Cupido (1952)
- De vrouwenbeul (blijspel in 3 bedrijven)
- 'n Ongeluk wordt gevreesd (klucht in 3 bedrijven)
- Het familieschandaal
- Dromen zijn niet altijd bedrog (zeer vrij naar 't Amerikaans)
- Vissers welvaren (manuscript)
Overig non fictie
- Jubileumboek HKI voor het personeel 1921-1946 (1946)
Vertalingen/bewerkingen
- Marcel Gerbidon, De ploegbaas (1926)
- Henri t'Sas vertaalde en zong chansons van Theodore Botrel en Xavier Privas.
Vertaald:
- Irisis (Esperanto, vertaald door P.Ch.M. van de Vijver) (ca. 1936)
Tijdschriften
- In 1912 werd Henri redacteur van een nieuw cultureel weekblad 'Onze Courant'.
- Henri t'Sas was redacteur van 'De Bibliotheek' en 'De Nieuwe Eeuw'.
- Henri t'Sas publiceerde in 'Ons Toneel'.
- 't Bloed kruipt verscheen in 1966 als feuilleton in 'De Gazet van Antwerpen'.
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- Henri t'Sas was redacteur van de reeks 'Het boek voor allen'.
- Rijmelarij (z.j.)
Handschrift Henri t'Sas
Literaire prijzen
- SABAM-prijs voor 'Zeg maar dat ik niet thuis ben' (ongepubliceerd).
Opmerkingen
- Henri t'Sas was voordrachtkunstenaar, journalist en schrijver.
- Henri tSas was het achttiende kind van de uit Brussel afkomstige Guillaume Antoine tSas en het vijfde kind van diens derde vrouw Marie Veldman, een Maastrichtse. Zijn vader had een (matig lopende) textielfabriek aan de Haagdijk in Breda.
- Zijn vader overleed toen Henri drie jaar was.
- Ze woonden aan de Boschstraat en later boven de in 1891 gebouwde schouwburg Concordia aan het Van Coothplein.
- Henri ging naar school op het Begijnhof. Hij wilde officier worden en ging toen hij vijftien jaar was naar de kaderschool in Kampen. Door een oogziekte kon hij deze opleiding niet afmaken. Hij werkte daarna o.a. als handelscorrespondent in Brussel en reiziger in suikerwerken.
- Henri leerde rond 1903 Dineke Schunterman kennen (ze was toen dertien jaar). Ze trouwden op 04-08-1911. Ze gingen wonen in de Prins Hendrikstraat in Ginneken. Later woonden ze op Brugstraat 2 (nu Duivelsbruglaan 8).
- Henri t'Sas ging toneel spelen. Zijn eerste belangrijke rol was Larsen in 'Het Kind' van Herman Heijermans.
- Henri t'Sas was erevoorzitter van Kunst na Arbeid en bestuurslid van de Nederlandsche Bond van Toneelvereenigingen te Amsterdam.
- Henri t'Sas was regisseur van het operettegezelschap Aurora in Oosterhout.
- Henri t'Sas was sociaal-democraat en werd als zodanig kandidaat gesteld voor de gemeenteraad van Breda. Door tegenwerking van katholieke zijde werd hij niet gekozen.
- Begin jaren twintig verhuisden ze naar Stockel (bij Brussel). In 1931verhuisden ze terug naar Ginneken.
- Henri t'Sas trad in de jaren twintig en dertig veel op als zanger/troubadour. Hij speelde daarbij zelf op een twaalfsnarige luit en werd vaak begeleid door een gelegenheidpianist.
- Het boek 'Jacob Janssons Liefde' werd tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers uit de handel genomen. Ook 'Oorlogsstorm over Brabant' werd uit de handel genomen.
- 'Zand of klei' wordt gezien als zijn beste stuk.
- In 1950 sprak hij op de Ginnekenmarkt Prins Carnaval van Breda toe. Acht jaar eerder was Ginneken door Breda ingelijfd, maar Ginneken blijft met carnaval Ginneken, zo maakte hij de prins duidelijk. Ook bij andere festiviteiten was Henri t'Sas in Ginneken een gewaardeerd spreker.
- In Ginneken is in de jaren zeventig een plein naar hem vernoemd.
Anderen over Henri t'Sas
- Hij had veel succes met het schrijven en uitvoeren van blijspelen, waarvan de thema's rechtstreeks waren ontleend aan het dagelijkse leven. Ze werden gespeeld door amateurs, die zich in die tijd nog schaarden onder de naam 'dilettantentoneel'. (website, www.greatwar.nl)
Mijn favoriete citaat
Weet jelui, waarom ze de waarheid naakt noemen?
Omdat ze zoo moeilijk te vatten" is.
(Henri t'Sas, Vluchtelingen, eerste bedrijf)
Henri 't Sas liet in 1909 op de Eiffeltoren een silhouetkaart van zichzelf maken. Hij stuurde hem naar zijn in Amsterdam wonende geliefde, Dineke Schunterman, met de volgende met potlood geschreven tekst: 'L.D. Ziehier een silhouet gemaakt op den top vd Eiffel in één minuut'.
Links
- Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Henri t'Sas
- Henri tSas (1877-1966) Een Bredase getuige van de negentiende eeuw
- Vluchtelingen - volledige toneeltekst
- Wikipedia - Henri t'Sas
- Geschiedenis van Goirle - Foto scene uit 'de Vuurwolf'
Bronnen o.a.
- Een Bredase getuige van de negentiende eeuw (zie 'links')
- Gegevens familie t'Sas
- Website Koninklijke Bibliotheek (januari 2020)