Frits Smit Kleine
Profiel
Achternaam: Smit Kleine
Roepnaam: Frits
Voornamen: Engbert Gerard Frederik Hendrik
Geboren: 11-04-1845
Te: Haarlem
Overleden: 05-03-1931
Te: Doorn
Pseudoniem(en): Frits Smit Kleine publiceerde
zowel onder het pseudoniem Piet Vluchtig (o.a. Haagsche Hopjes) als onder zijn eigen naam. Hij gebruikte
het pseudoniem IXO voor 'Naturalistische
Passie-cyclus'.
Voor tweedehands boeken | Ook van Frits Smit Kleine |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Poƫzie
- Heidekruidjes (1871)
- Liedjes (1872)
- Rouwzang (1882)
- Naturalistische passie-cyclus van elf zangen met voor- en achterdeur (1889)
- Hertog Ernst II van Saxen-Coburg-Gotha, hertog van Edinburgh. Gehuldigd door F. Smit Kleine (1893)
- Haarlemsch troonlied: 31 Augustus 1897: ter gelegenheid van den geboortedag van Hare Majesteit Wilhelmina, koningin der Nederlanden (1897)
- Sylvester-Zang (1901)
Proza
- Geschiedenis van een kantoorklerk (1872)
- Oom David's album (1873)
- Gedenkschriften van een halven cent (1874)
- De madonna van Duinlust en andere verhalen (1882)
- Haagsche hopjes (1883)
- Zilver en lood (1885)
Brieven
- Marcellus Emants, Brieven aan Frits Smit Kleine (Uitgegeven, ingeleid en van aantekeningen voorzien door Pierre H. Dubois) (1962)
Toneel
- Een In- en een Uitval. Tooneelspel in een Bedrijf (1883)
Overige non-fictie
- Kritische schetsen (1882)
- Nicolaas Beets (1884)
- Carmen Sylva (H. M. de koningin van Rumenië): haar leven en hare werken (1886)
- Schrijvers en Schrifturen (1891)
- Ernst II, Hertog van Saxen-Coburg-Gotha (1893)
- Doctor Oscar II als koning, dichter en redenaar 1872-1897: een feestschrift (1897)
- Oud Geldersche steden: reis-lyriek (1902)
- Johan van Saxen als dichter en Dante-kenner (1903)
- Anna Lohman (Jonkvrouwe Anna de Savornin Lohman) (1904)
- Margaretha Wijnanda Maclaine Pont (1904)
- Denkers en dichters (1905)
- Roemenië, 1866-1906 (1906)
- Doctor Oscar II (1909)
- Het Huis Liechtenstein en zijn huidige heerscher (1910)
- Dietsche doolhof: zedekruyt gewassen in 1906-1915 en gekweekt (1915)
- Loyola en Luther (1915)
Vertalingen/bewerkingen
- Felix Dahn, Deze vorstelijke schrijfster (z.j.)
- Carmen Sylva, Jehovah (1882)
- Carmen Sylva, Een gebed (1883)
- Carmen Sylva, Astra (1886)
- Rumeensche harptonen: zangen van Carmen Sylva (1891)
- Lope de Vega, Columbus: een volksstuk (1895)
- Z.K.H. Nicolaas I, vorst van Montenegro, De Balkan-keizerin: historisch drama in drie bedrijven (bibliofiel, 50 ex.) (1902)
Frits Smit Kleine schreef een voorwoord/inleiding voor
- P.Bezemer Sr., Nieuws uit oude boeken
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Frits Smit Kleine was redacteur van 'Nederland'.
- Frits Smit Kleine richtte in 1872 met Marcellus Emants het tijdschrift 'Spar en Hulst' op.
- Frits Smit Kleine richtte in 1875 met Marcellus Emants en Van Santen Kolff 'De Banier' op.
- Frits Smit Kleine richtte 1902 'Den Gulden Winckel' op.
- Frits Smit Kleine publiceerde in 'Woord en Beeld', 'Genetisch tijdschrift', 'Nederlandse Spectator', 'Haarlemse Courant'.
Over Frits Smit Kleine
- Een hoofdstuk over Frits Smit Kleine in Hans Heesen & Harry Jansen, 'Pen in ruste. Schrijversgraven in Midden-Nederland' (2001)
- 1 hoofdstuk: 'Smit Kleine en C. van Nievelt' in 'Verzamelde werken. Beschouwingen en kritieken' van Lodewijk van Deyssel (1920)
- Lodewijk van Deyssel, 'Tegen F. Smit Kleine' in 'Het scherp van de snede. De Nederlandse literatuur in 100 en enige polemieken', samengesteld door Pierre Vinken & Hans van den Bergh (2010)
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- Zeemanslied: voor mannenkoor, gecomponeerd door W. Robert (1883)
- Dorsch-lied: gecomponeerd voor mannenkoor, op muziek gezet door W. Robert (1900)
- Frits Smit Kleine schreef diverse 'Levensberichten' voor het 'Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde', o.a. over A.C. Kruseman.
Literaire prijzen
- Jacobson-prijs 1930
Opmerkingen
- Frits Smit Kleine volgde het gymnasium. Op school al begon hij met twee vrienden een literair tijdschrift.
- Frits Smit Kleine werkte van 1862 tot 1881als ambtenaar.
- Frits Smit Kleine richtte (o.a. met Marcellus Emants) diverse literaire tijdschriften op, die meestal slechts enkele uitgaven haalden.
- Willem Kloos en Albert Verwey publiceerden onder de schuilnaam 'Guido' het romantisch dichtwerk 'Julia, een verhaal van Sicilië'. Frits Smit Kleine bejubelde het werkje, waarna Kloos en Verwey meldden dat ze het 'in elkaar geflanst' hadden om de literaire kritiek aan de kaak te stellen. Zij hadden 'een hoop banaliteiten, obsceniteiten, opgeschroefdheid en volslagen onzin bijeenverzameld'.
- Als redacteur had Frits Smit Kleine eerder al de 'Mathilde-cyclus' van Jacques Perk niet willen publiceren. Tussen hem en de Tachtigers kwam het nooit meer goed. Hij kreeg het advies: 'Klop eens op je hoofdje, of het ook hol is!'.
- Onder het pseudoniem Ixo publiceerde hij 'Naturalistische Passie-cyclus', met de bedoeling om op zijn beurt de Tachtigers belachelijk te maken. Het werk maakte weinig indruk.
- Na 1881 ging hij in Maarssen wonen.
- Hij trouwde op 11-02-1892 met Anna Maria Françoise Fastré. Zij publiceerde onder het pseudoniem 'Parvus' toneelstukken en novellen.
- In 1921 gingen zij in Doorn wonen, in villa 'Vesta' (Kortenburgerlaan 12).
- 'Een spoedstuk' uit de bundel 'Haagsche hopjes' geldt als zijn bekendste verhaal.
- Frits Smit Kleine was bestuurslid van de Nationale Bond Protestantsche Kiezers (1914-1917) en voorzitter hiervan in 1916-1917.
- Frits Smit Kleine werd op 09-03-1931 begraven op de Oude Algemene Begraafplaats aan de Amersfoortseweg in Doorn (vak D, nr. 24)
Uit mijn weblog - 17 mei 2007
Via Langbroek reden we naar Doorn. Daar bezochten we het graf van Frits Smit Kleine op het oude kerkhof aan de Amersfoortseweg. Een prachtige begraafplaats in een oud bos. Verweerde grafstenen, veel en dik mos, net uitgebloeide lelietjes der dalen en volop bloeiende rododendrons. Een groot bezwaar is dat je je auto nergens kwijt kunt. Niet op de drukke Amsersfoortseweg lijkt me en verwijsborden naar een eventuele parkeerplaats zijn niet te vinden. Uiteindelijk hebben we de auto maar in een zijstraatje neergezet. Direct achter de toegangspoort staat een bord met de indeling van de begraafplaats. Dat zou iedere begraafplaats moeten hebben, want het vergemakkelijkt het zoeken aanzienlijk. Vak D is na de ingang rechtsaf. Er staan duidelijke betonnen palen met de vakaanduiding en kleine betonnen paaltjes met de grafnummers. Nummer 24 ontbreekt, maar 23 staat er wel. Dit graf was dus simpel te vinden.
Anderen over Frits Smit Kleine
- Frits Smit Kleine las alles, kende iedereen, correspondeerde met iedereen, was altijd bezig materiaal te verzamelen en pende stapels schriften vol met aantekeningen. En dat zeventig jaar lang. Van zo'n wandelende literatuurgeschiedenis zou je graag de memoires willen lezen. Hij schreef ze niet en liet daarmee dé kans om zich alsnog de zo begeerde, blijvende plaats in de Nederlandse literatuur te veroveren, liggen. (Hans Heesen & Harry Jansen, Pen in ruste. Schrijversgraven in Midden-Nederland, blz. 187)
- De Heer Smit Kleine is het prul der prullen, een miserabel vod, lauw van minheid, vies van lamheid, duf van klamheid, gekreukeld, verfomfraaid, vlekkerig en week, de ruïne van een schoen, die in de modder ligt, een krummelig en vet papiertje op een grasveld, iets heel naars, on-smakelijks en nietig disharmonieus en geringelijk weêrzinwekkend. (Lodewijk van Deyssel, Tegen F. Smit Kleine, in Het scherp van de snede. De Nederlandse literatuur in 100 en enige polemieken, blz. 187/188)
Mijn favoriete citaat
Jongens! wil je met verstand
Door het leven henen zeilen,
Zijt dan flink en ferm ter hand,
Stoort je niet aan buurmanspraat,
Komt na 't denken tot de daad.
(F. Smit Kleine)
Bronnen o.a.
- Querido's letterkundige reisgids (1983)
- Hun laatste rustplaats (1985)
- Hans Heesen & Harry Jansen, Pen in ruste. Schrijversgraven in Midden-Nederland (2001)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (januari 2024)