Arthur van Schendel
Profiel
Achternaam: van Schendel
Roepnaam: Arthur
Voornamen: Arthur François Emile
Geboren: 05-03-1874
Te: Batavia
Overleden: 11-09-1946
Te: Amsterdam
Pseudoniem(en): Arthur van Schendel gebruikte de pseudoniemen U.v.L. en Ubu van Lekkere.
Voor tweedehands boeken | Ook van Arthur van Schendel |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Poëzie
- De Nederlanden (1945)
- Herdenkingen (esssays en gedichten) (1950)
- Taal (bibliofiel, 100 ex.) (1976)
Proza
- Drogon (1896)
- Een zwerver verliefd (1904)
- Een zwerver verdwaald (1907)
- De schoone jacht (1908)
- De berg van droomen (1913)
- De mensch van Nazareth (1916)
- Verhalen (De schoone jacht / Blidmone / Het vertrouwen) (1917)
- Pandorra (1919)
- Safaija (bibliofiel, 200 ex.) (1920)
- Der liefde bloesems (1921)
- Rose-Angélique, de droomers van de liefde (1922)
- Blidmonde (1923)
- Blanke gestalten (verhalen) (1923)
- Angiolino en de lente (188 ex.) (1923)
- Merona, een edelman (1927)
- Maneschyn (bibliofiel, 100 ex.) (1927)
- Huon, of Over den hond (110 ex.) (1927)
- Fratilamur (1928)
- Huon of Over den hond (bibliofiel, 110 ex.) (1928)
- Florentijnsche verhalen (1929)
- Het fregatschip Johanna Maria (1930)
- Een eiland in de Zuidzee (1931)
- Bijbelsche verhalen (1932)
- Jan Compagnie (1932)
- De waterman (1933)
- Herinneringen van een dommen jongen (1934)
- Een Hollandsch drama (1935)
- Avonturiers (1936)
- De rijke man (1936)
- Boeken (1937)
- De grauwe vogels (25 ex.) (1937)
- De wereld een dansfeest (1938)
- Nachtgedaanten (verhlaen) (250 ex.) (1938)
- De zomerreis (1938)
- De zeven tuinen (1939)
- Anders en eender (verhalen) (1939)
- Keurbladzijden uit het werk van Arthur van Schendel (1940)
- Mijnheer Oberon en mevrouw (1940)
- Bij het uitpakken van de boeken (herdruk van 'Boeken') (1940)
- De fat, de nimf en de nuf (1941)
- De menschenhater (1941)
- Een spel der natuur (1942)
- De wedergeboorte van bedelman (1942)
- Keurbladzijden 26 (ingeleid en samengesteld door Ernst van der Hallen) (1943)
- De dans van Binche (bibliofiel, 30 ex.) (1944)
- Sparsa (verzameld door Charles Eugène van Blommestein) (525 ex.) (1944)
- De Nederlanden (1945)
- Het oude huis (1946)
- Avonturiers ter zee (1948)
- Voorbijgaande schaduwen (1948)
- Vijftien verhalen van Arthur van Schendel (gekozen door G. Stuiveling) (1948)
- Een zwerver verliefd / Een zwerver verdwaald (1949)
- Een zindelijke wereld (1950)
- De pleiziervaart (1951)
- De struikrover en het treurspel (1953)
- Begrip en klaarheid (bibliofiel, 175 ex.) (1954)
- De Grammar School (bibliofiel, 40 ex.) (1965)
- Zes vertellingen (De schoone jacht/Het broos geluk/Maneschijn/De vreemdelingen/De minnaar/Angiolino en de lente) (1969)
- Verzameld werk, deel 1 (Drogon/Minnebrieven van een Portugese non/Een zwerver verliefd/Een zwerver verdwaald/Verhalen/Shakespeare/De Berg van dromen/De mens van Nazareth) (1976)
- Verzameld werk, deel 2 (Blidmonde/Het vertrouwen/Pandorra/Tristan en Isolde/Der liefde bloesems/Rose-Angélique/Angiolino en de lente/Blanke gestalten/Oude Italiaanse steden) (1976)
- Verzameld werk, deel 3 (Verdichtsel van zomerdagen/Verlaine/Merona, een edelman/Fratilamur/Florentijnse verhalen/Het fregatschip Johanna Maria/Een eiland in de Zuidzee/Bijbelse verhalen) (1976)
- Verzameld werk, deel 4 (Jan Compagnie/De Waterman/Herinneringen van een domme jongen/Een Hollands drama) (1977)
- Verzameld werk, deel 5 (Avonturiers/De rijke man/De grauwe vogels/De zomerreis/Nachtgedaanten/De wereld een dansfeest) (1977)
- De zeeromans van Arthur van Schendel (Het fregatschip Johanna Maria/een eiland in de Zuidzee/Jan compagnie) (1977)
- Verzameld werk, deel 6 (De zeven tuinen/Anders en eender/Meneer Oberon en mevrouw/De fat, de nimf en de nuf/De mensenhater) (1978)
- Verzameld werk, deel 7 (De wedergeboorte van bedelman/Een spel der natuur/Een zindelijke wereld/De Nederlanden/Het oude huis/Mensen en honden) (1978)
- Verzameld werk, deel 8 (Voorbijgaande schaduwen/De pleiziervaart/Herdenkingen/Verspreide en onuitgegeven geschriften) (1978)
- De Hollandse romans van Arthur van Schendel (De Waterman/Een Hollands drama/De grauwe vogels) (1984)
- Jeugdherinneringen: een document (1989)
- De vrijster (bibliofiel, 24 ex.) (1990)
- Het broos geluk (keuze uit de verhalen) (1996)
- Een zwerver verliefd/Een zwerver verdwaald/Het fregatschip Johanna Maria/De wereld een dansfeest (2005)
- Drie Hollandse romans (De waterman/Een Hollands drama/De grauwe vogels) (2010)
Brieven
- Vijf brieven van A. Roland Holst aan A. van Schendel (in Bzzlletin 89, oktober 1981)
- Zes brieven van A. van Schendel aan A. Roland Holst (in Bzzlletin 96, mei 1982)
- Een brief van Arthur van Schendel aan Karel Nieuwkerk (bibliofiel, 99 ex.) (1989)
Toneel:
- Pandorra (1919)
Overig non fictie:
- Shakespeare (1910)
- Oude Italiaansche steden (1085 ex.) (1924)
- Verdichtsel van zomerdagen (1925)
- Verlaine: het leven van een dichter (1927)
- Herdenkingen (esssays en gedichten) (1950)
- Shakespeare / Verlaine (1953)
- Over boeken (1954)
Vertalingen/bewerkingen:
- Marianna Alcoforado, Minnebrieven van een Portugeesche non (1904)
- Tristan en Isolde (1920)
Vertaald
- Die schöne Jagd: Erzählungen (Duitse vertaling van 'De schoone jacht' door Hilde Telschow) (1920)
- Le vagabond amoureux (Belgisch/Franse vertaling van 'Een zwerver verliefd' door Louis Piérard) (1923)
- Ein Wanderer (Duitse vertaling van 'Een zwerver verliefd' en 'Een zwerver verdwaald' door Robert Monjé) (1924)
- Angiolino e la primavera (Italiaanse vertaling van 'Angioliono en de lente' door G. Prampolini) (1927)
- Tamalone (Italiaanse vertaling van 'Een zwerver verliefd' en 'Een zwerver verdwaald' door G. Prampolini) (1928)
- Il canto dell'ultimo veliero (Italiaanse vertaling van 'Het fregatschip Johanna Maria' door G. Prampolini) (1933)
- Das Vollschiff Johanna Maria (Tübingen, 1933)
- The "Johanna Maria" (Engelse vertaling van 'Het fregatschip Johanna Maria' door Bria W. Downs) (1935)
- Jan Compagnie (Italiaanse vertaling van 'Jan Compagnie' door Giorgio Prampolini) (1936)
- Fregatten Johanna Maria (Zweedse vertaling van 'Het fregatschip Johanna Maria' door Karin Alin) (1937)
- Les oiseaux gris (Franse vertaling van 'De grauwe vogels' door Marie Gevers) (1939)
- Grey Birds (Engelse vertaling van 'De grauwe vogels' door M.S. Stephens) (1939)
- The house in Haarlem (Engelse vertaling van 'Een Hollandsch drama' door M.S. Stephens) (1940)
- 1 verhaal: 'Angiolino and Springtime' in 'Harvest of the Lowlands', vertaald door Wilhelimna C. Niewenhous, verzameld door J. Greshoff (1945)
- Die Fregatte Johanna Maria (Duitse vertaling van 'Het fregatschip Johanna Maria' door Irma Silzer) (1953)
- Eine Insel in der Südsee (Duitse vertaling van 'Een eiland in de Zuidzee') (1959)
- Fregata Johanna Maria (Tsjechische vertaling van 'Het fregatschip Johanna Maria') (1959)
- The Waterman (Engelse vertaling van 'De waterman' door Neline C. Clegg) (1963)
- Kliper "Ioganna Marija": povest' (Russische vertaling van 'Het fregatschip Johanna Maria' door Irma Vladimirovna Volevic) (1966)
- Fregatt "Johanna Maria" (Estse vertaling van 'Het fregatschip Johanna Maria' door Rein Sepp) (1967)
- Omul apei (Roemeense vertaling van 'De waterman' door Maria Valer) (1974)
- John Company (Engelse vertaling van 'Jan Compagnie' door Frans van Rosevelt) (1983)
- A Johanna Maria fregatt (Hongaarse vertaling van 'Het fregatschip Johanna Maria' door Judit Gera) (1983)
- L'homme de l'eau (Franse vertaling van 'De waterman' door Selinde Margueron) (1984)
- Richard Huijing vertaalde 'De witte vrouw' en nam het als 'The white woman' op in de bundel 'The dedalus book of Dutch fantasy' (1993)
- Per amore di Johanna Maria (Italiaanse vertaling van 'Het fregatschip Johanna Maria' door Franco Paris) (1999)
- Wu chuan (Chinese vertaling van 'Het fregatschip Johanna Maria', door Cao Qing) (2009)
- La fregata Johanna Maria (Mexicaanse uitgave van 'Het fregatschip Johanna Maria' vertaald door Diego J. Puls) (bibliofiel, 100 ex.) (2011)
- Um vagabundo apaixonado (Portugese vertaling van 'Een zwerver verliefd' door Gerard van Berkum) (2017)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Arthur van Schendel stuurde als jonge jongen gedichten naar 'De Nieuwe Gids' en naar 'Groot Nederland'.
- Arthur van Schendel behoorde niet tot een bepaalde stroming of tijdschrift. Hij publiceerde daardoor in tal van tijdschriften.
- Arthur van Schendel schreef verhalen voor 'Het Vaderland' en 'Den Gulden Winckel'.
- Arthur van Schendel publiceerde in 'De Gids'.
Over Arthur van Schendel
- Een hoofdstuk over Arthur van Schendel in 'Letterkundig leven II' van Is. Querido (1916)
- Jan Greshoff, 'Arthur van Schendel' (1934)
- Jan Greshoff, 'Arthur van Schendel: aanteekeningen over "Jan Compagnie" en "De waterman") (1934)
- G.H. 's-Gravesande, 'Bibliographie van Arthur van Schendel' (1936)
- S. Vestdijk, 5 essays over Arthur van Schendel in 'Muiterij tegen het etmaal. Deel 1. Proza' (1941)
- J.W.F. Werumeus Buning, 'Over Arthur van Schendel: weinige woorden over een levenslange liefde' (ca. 1942)
- Jan Greshoff, 'Rede over Arthur van Schendel' (1942)
- Roger Pulinckx, 'Arthur van Schendel: zijn werk en zijn beteekenis' (1944)
- Fred Batten e.a., 'Lof van Arthur van Schendel: 5 maart 1945' (1945)
- Godfried Bomans, 'De nlatenschap van de "Rijke man". In memoriam Arthur van Schendel' in 'Buitelingen' (1948)
- 'De dichterlijke vinders : over Arthur van Schendel' (uitgeverscatalogus) (ca. 1949)
- G.H. 's-Gravesande, 'Arthur van Schendel: zijn leven en werk' (1949)
- Een hoofdstuk: 'Arthur van Schendels drie gestalten' in 'Steekproeven' van G. Stuiveling (1950)
- Een hoofdstuk 'Meester der beperking' in 'Triptiek' van G. Stuiveling (1952)
- 'Programma van de lustrumavond van 'H.E.L.I.O.S.' ter ere van Arthur van Schendel' (1954)
- H. Marsman, 'De bekroning van Arthur van Schendel' in 'Voor de bijl. Schrijvers slaags met de buitenwereld', samengesteld door A. Marja (1955)
- 1 hoofdstuk: 'Arthur van Schendel - Het fregatschip Johanna Maria' in '1905-1955 van jaar tot jaar van boek tot boek. Hoogtepunten uit vijftig jaar nederlandse letterkunde', uitgezocht en ingeleid door dr. J. Hulsker en Dr. G. Stuiveling (1956)
- 1 hoofdstuk, 'Arthur van Schendel' in 'Gegist bestek deel 1: Benaderingen en ontmoetingen' van C.J.E. Dinaux (1958)
- Dr. C.G.L. Apeldoorn e.a., 'Arthur van Schendel - Het fregatschip Johanna Maria' (Nederlandse keur 2)
- Dr. C.G.L. Apeldoorn e.a., 'Arthur van Schendel - Het oude huis' (Nederlandse keur 47)
- 1 hoofdstuk: 'Het rijkere leven. De Waterman, door Arthur van Schendel' in 'Het rijkere leven' van Henriëtte Roland Holst (1960)
- 1 hoofdstuk: 'Arthur van Schendel' in 'Verzameld werk. Poëzie proza en critisch proza' van H. Marsman (1960)
- F.W. van Heerikhuizen, 'Het werk van A. van Schendel: achtegronden, karakter en ontwikkeling (proefschrift) (1961)
- J. Noë, 'Arthur van Schendel' (1961)
- J.J. Oversteegen, 'Van Schendel's Waterman: feit en fictie' in 'Merlyn' (januari 1965)
- Henricus Petrus Antonius van Eijk, 'Mededelingsvormen bij Arthur van Schendel: een stilistisch onderzoek' (proefschrift) (1965)
- J. Noë, 'Arthur van Schendel' (Ontmoetingen, Literaire monografieën, nr. 28) (1968)
- F.W. van Heerikhuizen, 'Arthur van Schendel: pessimist tegen wil en dank' (1969)
- A. Roland Holst, 'Over Arthur van Schendel' (bibliofiel, 88 ex.) (1974)
- 1 hoofdstuk: 'Arthur van Schendel (over 'de Waterman', 'Een Hollands Drama' en 'Het Oude Huis') door K. de Jong Ozn in 'Uitgelezen 2. Reakties op boeken' (1975)
- Sonja Vanderlinden, 'A. van Schendels sociale visie' (1976)
- Willem Kloos, Alphons Diepenbrock e.a., 'Beschouwingen over Arthur van Schendel' (1976)
- Corinna van Schendel, Gerrit Borgers, 'Arthur van Schendel: schrijversprentenboek 19' (1976)
- In 1976 brachten Bzzlletin (september) en Maatstaf (november) een Van Schendel-nummer uit.
- Charles Vergeer, 'Van Schendels nalatenschap' in 'Bzzlletin 51' (december 1977)
- Rens Zomerdijk:, 'De geheimzinnige vrouw. Een ongepubliceerd verhaal van Arthur van Schendel' in 'Bzzlletin 68' (september 1979)
- Sonja Vanderlinden, 'De dansende burger: A. van Schendels sociale visie' (proefschrift) (1980)
- Een hoofdstuk: 'Persoonlijke herinneringen aan Arthur van Schendel' in 'Vergeten en gebleven' van G.H. 's-Gravesande (1982)
- Charles Vergeer, 'Arthur van Schendel' (1983)
- Charles Vergeer, 'Arthur van Schendel en zijn vrienden' (1983)
- 'Hij bestond op zichzelf: A. Roland Holst over Arthur van Schendel' (bibliofiel, 15 ex.) (1986)
- Jef van de Sande, 'Arthur van Schendel, De waterman' (1986)
- L. Turksma, 'Het goede leven: het werk van Arthur van Schendel: een nieuwe analyse met samenvattingen van de inhoud en commentaren' (1987)
- Charles Vergeer, 'Gewezen en gemaskerd: over de jonge Arthur van Schendel' (100 ex.) (1988)
- 2 uittreksels: 'Arthur van Schendel - De waterman' en 'Arthur van Schendel - Een zwerver verliefd' in 'Prisma Uittrekselboek Nederlandse literatuur 1880-1945', door Johan van Ommen en Lizet Penson (1992)
- Een hoofdstuk: 'Zuleika, Zuleika!' over Arthur van Schendel in 'Opmars der plagiatoren' van Hans van Straten (1993)
- René Marres, 'Arthur van Schendel's werk revisited: leven in vrijheid of gebondenheid' (500 ex.) (1994)
- 1 hoofdstuk: 'Arthur van Schendel - Een zwerver verliefd' door P. Kralt in 'Lexicon van Literaire Werken' (februari 1995)
- Yvonne Steinmetz-Ardaseer, 'The creative reception of William Shakespeare in the Netherlands: the case of Arthur van Schendel' (1999)
- Adriaan Morriën, 'Rijksdaalders van de rijke man' in 'Ik heb nu weer de tijd' (1996)
- 1 hoofdstuk: 'Arthur van Schendel - Een Hollands drama' door P. Kralt in 'Lexicon van Literaire Werken' (augustus 1999)
- 2 hoofdstukken: 'Scheppende wanhoop' en 'Het werk van Arthur van Schendel' in 'Brood op de plank. Verzameld Kritisch Proza I' van Adriaan Morriën (1999)
- 1 hoofdstuk: 'Arthur van Schendel - Angiolino en de lente' door Marcel Janssens in 'Lexicon van Literaire Werken' (mei 2000)
- 1 hoofdstuk: 'Arthur van Schendel - Het fregatschip Johanna Maria' door René Marres in 'Lexicon van Literaire Werken' (augustus 2000)
- P. Kralt, 'Over dromers en betrokkenen. Mens en maatschappij bij Arthur van Schendel' in 'Literatuur' (januari/februari 2001)
- Een bijdrage over Arthur van Schendel in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door G.F.H. Raat (augustus 2001)
- 1 hoofdstuk: 'Arthur van Schendel - De grauwe vogels' door G.F.H. Raat in 'Lexicon van Literaire Werken' (augustus 2002)
- 1 hoofdstuk: 'Arthur van Schendel - Jan Compagnie' door Ton Brouwers in 'Lexicon van Literaire Werken' (november 2004)
- 1 hoofdstuk: 'Arthur van Schendel: de stroomanbidder' in 'De canon' van Menno ter Braak (2004)
- 1 hoofdstuk: 'Arthur van Schendel - De Waterman' door Ton Brouwers in 'Lexicon van Literaire Werken' (mei 2005)
- 1 hoofdstuk: 'Arthur van Schendel - De wereld een dansfeest' door Piet Kralt in 'Lexicon van Literaire Werken' (februari 2009)
- In 'De boekenapotheek - Lees & genees' van Ella Berthoud & Susan Elderkin uit 2013 worden 'Een zwerver verliefd' en 'Een zwerver verdwaald'' van Arthur van Schendel besproken als boek bij 'internetverslaving'. (De Nederlandse boeken zijn aan de vertaling toegevoegd door Maarten Dessing).
- Dina Aristodemo, 'Arthur en Corinna van Schendel in Sestri Levante. Een Nederlandse schrijver en zijn dochter in twee Italiaanse romans' in 'De Parelduiker' (2015/1)
- 1 hoofdstuk: 'Arthur van Schendel - De rijke man' door Ton Brouwers in 'Lexicon van Literaire Werken' (maart 2020)
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- Bulkboek 95 was in 1980 aan Arthur van Schendel gewijd, met als titel: 'Een eiland in de Zuidzee'.
- 'Een eiland in de Zuidzee' verscheen ook als nr. 1 in de Bulkboek Brugreeks.
- 'Het fregatschip Johanna Maria' van Arthur van Schendel verscheen in 1992 als Bulkboek 205.
- 'De wereld een dansfeest' van Arthur van Schendel verscheen in 1997 als Bulkboek 244.
- In 1976 kwamen 'Bzzlletin' en 'Maatstaf' met een Van Schendel-nummer.
- Vrij Nederland hield in 1978 een onderzoek naar de boekenlijsten op middelbare scholen. Arthur van Schendel stond bij de meestgenoemde schrijvers op nummer 6. Op de lijst van meest genoemde boeken stond 'Het fregatschip Johanna Maria' op nummer 5.
- Johan Brouwer uit 'Het fregatschip Johanna Maria' werd door Inez van Eijk en Rudi Wester beschreven in hun 'Honderd helden uit de Nederlandse literatuur'.
- 'Het fregatschip Johanna Maria' werd in 1986 door C.J. Aarts en N. van der Meulen in hun boek 'Het literair eeuwboek. Honderd jaar het boek van het jaar' uitgeroepen tot het beste boek van 1930.
- Het Letterkundig museum publiceerde begin 2007 een top 100 van grootste dode schrijvers. Ook Arthur van Schendel was in dit 'Pantheon' opgenomen. Vanaf 2008 besteedt het museum met een permanente expositie aandacht aan deze schrijvers.
- Een portret (olieverf op doek) van Arthur van Schendel door Jan Poortenaar, gemaakt in 1955 in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)
Literaire prijzen
- C.W. van der Hoogt-prijs 1931
- Tollens-prijs 1933
- P.C. Hooftprijs voor proza 1947 (postuum) voor 'Voorbijgaande schaduwen'. Dit was de eerste P.C. Hooftprijs. Een beetje vreemd is de bekroning van van Schendel wel, want doel van de prijs was materiële ondersteuning van schrijvers. Daarom werd ook Amoene van Haersolte voorgedragen en werd het een gedeelde prijs.
Arthur van Schendel was lid van de jury voor volgende prijzen:
- P.C. Hooft-prijs 1948
- Prijs voor kunsten en wetenschappen 1949.
Biografische opmerkingen:
- Arthur van Schendel is in 1874 geboren in Nederlands-Indië, zijn vader was daar luitenant-kolonel in het Indische leger.
- In 1875 reist het gezin met verlof naar Nederland i.v.m. de slechte gezondheid van de vader. In 1877 gingen ze weer terug naar Indië.
- Het gezin verhuisde in 1879 (bij de pensionering van zijn vader) definitief naar Nederland. Ze gaan in Haarlem wonen.
- Zijn vader overleed in 1880, waarna een aantal verhuizingen volgde, o.a. naar Den Haag en Amsterdam (1883).
- Toen hij veertien jaar was ging hij zelfstandig wonen, moest zijn onderwijs afbreken en had allerlei baantjes. Hij probeerde via zelfstudie Engels te leren, ging veel naar het toneel en las veel. Hij stuurde gedichten naar 'De Nieuwe Gids' en naar 'Groot Nederland'.
- Arthur van Schendel studeerde aan de Toneelschool in Amsterdam (1891-1893) en studeerde MO-Engels (1896).
- In Amsterdam leerde hij veel dichters kennen, bijv. Kloos, Verwey en Gorter. Vooral van Gorter was hij een groot bewonderaar. Ook leerde hij Aart van der Leeuw kennen, met wie hij een uitgebreide correspondentie voerde over stijlkwesties. Hij woonde in Amsterdam o.a. op hoek Ferdinand Bolstraat/Albert Cuyp.
- Arthur van Schendel woonde in 1894 enige tijd in het huis van zijn zus in Apeldoorn. Hij voltooide hier zijn roman 'Drogon'.
- In 1895 had hij een baantje in een bodega op de wereldtentoonstelling in Amsterdam. In 'Een Holands drama' noemt hij deze tentoonstelling.
- Arthur van Schendel debuteerde in 1896 met 'Drogon'. Dit boek was een reactie op het 'Naturalisme' van de 'Tachtigers'.
- Na 1896 studeert hij M.O. Engels. Hij gaf enkele jaren Franse les aan grammar-schools in Engeland (tot 1900).
- In 1901 en 1902 is hij leraar in Haarlem.
- In 1902 trouwde hij met Bertha Jacoba Zimmerman. Ze kregen twee kinderen. Van 1902 tot 1904 wonen ze in Engeland en Wales.
- Met 'Een zwerver verliefd (1904) brak hij door.
- In 1905 verhuisden ze naar Doorn, waar zijn vrouw werd verpleegd. Op 15-05-1915 overleed ze.
- Na de dood van zijn dochtertje en zijn eerste vrouw reisde Van Schendel in 1905 naar Italië.
- Arthur van Schendel woonde van 1908 tot 1911 in Ede aan de
Boschlaan met zijn tweede vrouw Annie de Boer. Na korte tijd
gewoond te hebben in Amsterdam en Domburg kwam Van Schendel weer
terug naar Ede. Hij woonde toen op Bergstraat 8. In 1909 werd
zijn dochter Corinna geboren, in 1910 zijn zoon Arthur. In Ede
werd later een straat naar hem genoemd:
Op dit schilderijtje staat de armoedige romp van een molen afgebeeld, waarin Van Schendel nog schijnt te hebben gehuisd. Vermoedelijk ergens tussen 1890 en 1895 (maar anders op zijn ruimst tussen 1880, toen zijn vader overleed, en 1902 toen het laatste molenrestant werd afgebroken).
De industriemolen, voorheen 'De Zwaan' en 'De Duif' geheten, maar in de jaren negentig bekend als de 'Lompenmolen', stond aan het Verwerspad in Nieuwer-Amstel. Een landelijke omgeving aan de zuidkant van Amsterdam; er zijn veel goede foto's van bewaard gebleven. Daar vlakbij aan hetzelfde weggetje heeft trouwens ook Jacobus van Looy zijn atelier nog gehad en een paar mooie teksten geschreven.
Tot dusver heeft echter niemand me kunnen vertellen WAAR Van
Schendel over zijn tijd in deze molen schrijft (of wie anders
heeft beschreven hoe Van Schendel daar woonde). Vergeefs neus
ik steeds in elke kringloopwinkel of er nog een Van Schendel ligt
waarin een lompenmolen wordt genoemd.
Wie helpt de eigenaar van dit schilderij? Email: straatduif@cs.com
Anderen over Arthur van Schendel:
- Zolang ik Arthur van Schendel gekend en met hem verkeerd heb, bleef hij voor mij iets geheimzinnigs houden. En dat was vreemd, daar hij in het dagelijks leven, de gewoonste man van de wereld was. Hij heeft om de herinneringen aan zijn kinderjaren en eerste jongelingstijd, waarin hij zelden of nooit gelukkig was, een nevel gehangen. En maar hoogst zelden maakte hij een toespeling op dat verleden, zo zorgvuldig aan het oog onttrokken. Een hoogst enkele maal, in een zeer vertrouwelijk ogenblik, deed hij mij enkele, meestal bitterkomische, verhalen uit die periode. Maar ik heb die niet opgetekend, wetende dat Van Schendel er bovenal prijs op stelde, de nevel te handhaven. (J. Greshoff, Volière, blz. 23)
- Een auteur die altijd vervuld is geweest van de noodlotsgedachte, maar daaraan op verschillende manieren uiting gaf: licht en zuidelijk in zijn werk vóór 1930, streng en somber in de jaren tussen 1930 en 1940, mild, gelaten en spels tenslotte in de jaren daarna. (P.H. Dubois, hedendaagse nederlandse kunst, letterkunde, blz. 12)
- Het noodlot is bij Arthur van Schendel steeds weer het levenslot dat in de vroege jeugd reeds bepaald wordt. In die jeugd is iets gebeurd dat heel het leven meegedragen wordt en waaraan men ten onder gaat. Wat er gebeurd is is geheim. (Charles Vergeer, Bzzlletin 87, juni 1981, blz. 46)
- 'Ik weet nog dat ik al pijprokend in Het fregatschip Johanna Maria verdiept raakte. Heb je dat ooit gelezen?' 'Je hebt me er indertijd min of meer toe gedwongen.' 'Werkelijk? Heel verstandig van me. Dat boek was een openbaring voor me, ik vond Van Schendels Nederlands het mooiste dat ik kende. En ik vrees dat ik een ongeneeslijk conservatieve smaak heb, want dat vind ik nu nog'. (gesprek tussen Benno Barnard en zijn vader Guillaume van der Graft, Het gat in de wereld, blz. 42)
Mijn favoriete citaat
Een plaats van vrede en genoegen is het hier
en de onrustigheid zit in ons.
(Arthur van Schendel)