Max de Jong
Profiel
Achternaam: de Jong
Roepnaam: Max
Voornamen: Max Jelle
Geboren: 25-12-1917
Te: Wageningen
Overleden: 10-06-1951
Te: Amsterdam
Pseudoniem(en): Max de Jong gebruikte in 1945 het pseudoniem Essayist. Hij gebruikte ook het peudoniem Max Visser.
Voor zijn schnabbels had Max de Jong drie pseudoniemen, naar gelang de betaling royaal, matig of minnetjes was: Herbert Gulden, Piet Stuiver en Jan van der Duit. (Hans van Straten, De omgevallen boekenkast)
Voor tweedehands boeken | Ook van Max de Jong |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Poëzie
- Plaquette (illegale uitgave, 340 ex.) (1944)
- Heet van de naald (1947)
- Muggen en zwanen (1955)
- Damesportret van Rossetti (bibliofiel, 45 ex.) (1983)
- Aan zee (bibliofiel, 80 ex.) (1983)
- Droomrit (bibliofiel, 60 ex.) (1984)
- Prima ballerina (vouwblad) (bibliofiel, 75 ex.) (1985)
- Gevonden gedichten (bibliofiel, 60 ex.) (1985)
- De knobbelzwaan: nagelaten gedichten (bibliofiel, 20 ex.) (1985)
- Verzen uit V.V. (1990)
- Het moeizaan òndergaan (met Hans Rooduyn) (bibliofiel, 75 ex.), 1993)
- Heet van de naald: en andere gedichten (bezorgd door Marsha Keja) (2014)
Proza
- De berg heeft een muis gebaard: aforismen (bibliofiel, 20 ex.) (1984)
- Aforismen (2021)
Brieven
- Ik ben een echt genie: de briefwisseling van Max de Jong en Hans van Straten 1942 - 1951 (bezorgd door Kathinka Stel) (150 ex.) (2014)
Dagboeken
- In 'Tirade' stonden in 1968 dagboekfragmenten van Max de Jong.
- Dagboek (bibliofiel, 51 ex.) (1990)
- deel I: 1947-1948
- deel II: 1949
- deel III: 1950-1951
- Deel IV: Annotaties - Dagboek (bezorgd door Marsha Keja) (2016)
Overig non-fictie
- Plaquette (illegale uitgave, 340 ex.) (1944)
- Communisme en intellect. I. De autonomie der cultuur. II. Gide's falen (in eigen beheer) (1945)
- Essays in zakformaat (bibliofiel, 60 ex.) (1982)
- Pleidooi voor Bilderdijk (bibliofiel, 20 ex.) (1986)
- Dansen volgens Max de Jong (bibliofiel, 100 ex.) (2020)
Vertalingen
- J.B. Priestley, De toverkring (1949)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Max de Jong debuteerde in 1937 met een gedicht in 'Vivos Voco'.
- Max de Jong publiceerde in 'De Schone Zakoek', 'De Gemeenschap', 'Columbus', 'Groot Nederland', 'Criterium', 'Centaur', 'Podium', 'Tijd en mens' en in 'Tirade'.
- In 'Tirade' stonden in 1968 dagboekfragmenten van Max de Jong.
Over Max de Jong
- Leo & Tineke Vroman, 'Met en zonder Max de Jong' (bibliofiel, 115 ex.) (1985)
- Nico Keuning, 'Altijd het tinnef om je heen: een biografie van Max de Jong' (2000)
- Marco Entrop, 'Dichten als Max de Jong' in 'De Parelduiker' (2019, nr. 4)
- L.H. Wiener, 'Over tijd en ruimte heen. Max de Jong revisited' (bibliofiel) (2022)
- Bob Polak, 'Bij het gedicht Heet van de Naald van Max de Jong' (bibliofiel, 125 ex.) (2022)
Diversen
- De Stichting Literaire Activiteiten Utrecht presenteerde in maart 2008 de Utrechtse Literaire Canon. Max de Jong stond op plaats 90.
- Max de Jong figureert als Mau F. in het boek 'Samen uit samen thuis' (1957) van Emiel van Moerkerken. Het boek werd in 1979 heruitgegeven met als titel 'Volgend jaar in Holysloot'.
- Er bestaat sonds 2018 een Max de Jong Genootschap
Opmerkingen
- Max de Jong studeerde Nederlandse taal en letterkunde in Utrecht.
- Hij was bevriend met o.a. Leo Vroman, L.Th. Lehmann, Ad den Besten en Theo van Baaren.
- Hij woonde in Amsterdam o.a. op de Stadhouderskade (1944/1945) en Nicolaas Witsenkade 22.
- Veel van zijn werk werd nooit gepubliceerd of is verloren geraakt.
- Hij overleed in 1951 in het Binnengasthuis aan een verwaarloosde hersenvliesontsteking.
- Hij werd op 13-0601951 gecremeerd in Crematorium Velsen in Driehuis. Zijn as werd verstrooid op het IJsselmeer.
Anderen over Max de Jong
- De dagboeken van Max de Jong zijn nooit uitgegeven. Naar verluidt heeft de familie - in wier bezit de originele documenten zijn - daar bezwaren tegen. Tirade heeft ooit enkele fragmenten opgenomen uit de naar alle waarschijnlijkheid 44 dictaatcahiers die samen zeshonderd gedrukte pagina's zouden beslaan. (Jessica Voeten, NRC, 11-02-1983)
- Gedurende zijn Utrechtse jaren had Max het redelijk goed. Hij studeerde, had een toelage en zijn kamer in de Parkstraat, nummer 7, was ruim, behoorlijk gemeubileerd en opvallend ordelijk. Dat veranderde toen hij de studie opgaf en in later jaren leed hij, zoals uit brieven en dagboekfragmenten blijkt, dikwijls gebrek. Was hij mislukt? Wij geloven dat hij het voornamelijk in bijna alle opzichten bijzonder slecht getroffen heeft en zowel de aanleg als de mogelijkheden miste om daar veel aan te veranderen. In ieder geval gaf hij het niet op. (Leo & Tineke Vroman, Met en zonder Max de Jong 1935-1948, blz. 25)
- Max de Jong was zo'n beetje het schoolvoorbeeld van iemand die men niet graag tot zijn vrienden rekent: een onverbeterlijke querulant, schriep en uitvreter pur sang, roddelkont en intrigant, gemankeerd vrouwenjager, die zijn miskendheid uitventte waar hij maar kon en teerde op nauwelijks verdiende roem. (Willem van der Meiden, Hervormd Nederland, 29-04-2000)
- Een `vergeten` schrijver, wiens Heet van de naald!, een `autobiografie in 91 Kwatrijnen`, een cultstatus bereikte. Debuteerde op zijn 19e als dichter in het Utrechtse studentenblad Vivos Voco en was betrokken bij het surrealistische tijdschrift De Schone Zakdoek. Auteur van een grotendeels ongepubliceerd dagboek waarin hij zichzelf en de mensen uit zijn omgeving scherp portretteerde. (Omschrijving De Jong in Utrechts Literaire Canon)
- Heel hartelijk dank voor het boekje 'Heet van de naald', dat ik heel roerend en geloofwaardig vond. (Alleen de titel begrijp ik niet: het verslag lijkt op een eeuwigdurende toestand te slaan een chronisch gevoel en zou dat overgaan dan was de dichter echt alles kwijt, zijn hele ziel). Wat me zo treft is dat hij de absoluutheid van de liefde zonder één stemverheffing of mooi woord zó gaaf en helder al die bladzijden lang kan uiten, zo homogeen. Dit boekje moet maar altijd weer worden uitgegeven, ter heil en lering, ter snoeing en bloeing. (M. Vasalis in een brief aan Geert van Oorschot, Briefwisseling 1951-1987, blz. 150, 11-01-1983)
Mijn favoriete citaat
De katholieken hebben het gebruik van voorbehoedmiddelen in eigen kring verboden.
Als ze konden zouden ze het daarbuiten verplicht stellen.
(Max de Jong)
Bronnen o.a.
- NRC (11-02-1982)
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (oktober 2022)