Kristien Hemmerechts
Profiel
Achternaam: Hemmerechts
Roepnaam: Kristien
Voornaam: Cristien
Mijn ouders wilden mij Kristien noemen, maar de ambtenaar van de burgerlijke stand weigerde die Vlaamse K in zijn register op te nemen en maakte er Cristien van. Mijn moeder zou hem vast tot inkeer hebben gebracht, maar zij lag nog in het ziekenhuis, en mijn vader legde zich gelaten bij het onvermijdelijke neer. Zijn eerste dochter, Veerle, was onder ambtelijke dwang een Veronika geworden, zodat deze ingreep verwaarloosbaar leek. Maar hij betrof natuurlijk wel mijn initiaal. Kristien werd Kiki, Aki, Kikus, Kiks, maar altijd met een K. Tenzij op officiële documenten. Niet K. maar C. Hemmerechts. Niet helemaal gerust op mijn levensvatbaarheid namen mijn ouders het zekere voor het onzekere en lieten mij die eerste week nog in de kapel van het ziekenhuis dopen. (Kristien Hemmerechts, Een jaar als (g)een ander, blz. 6)
Geboren: 27-08-1955
Te: Brussel
Pseudoniem(en): Voor zover mij bekend
heeft Kristien Hemmerechts niet onder pseudoniem gepubliceerd.
Voor tweedehands boeken | Ook van Kristien Hemmerechts |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Proza
- Een zuil van zout (1987)
- Weerberichten (verhalen) (1988)
- Brede heupen (1989)
- 's Nachts (verhalen) (1989)
- Zonder grenzen (1991)
- Maan (bibliofiel, 35 ex.) (1991)
- Amsterdam retour (reisverhalen) (1991)
- Kerst en andere liefdesverhalen (1992)
- Zegt zij, zegt hij (bloemlezing uit haar verhalen) (1992)
- Wit zand (1993)
- Lang geleden (verhalen) (1994)
- Veel vrouwen, af en toe een man (1995)
- Amsterdam retour (1995)
- Patatten ophalen (1995)
- Kort kort lang (verhalen) ( (1996)
- Anna, Esther, Suzanne en de anderen (1997)
- Margot en de engelen (1997)
- Taal zonder mij (1998)
- De tuin der onschuldigen (1999)
- De kinderen van Arthur (2000)
- O, toen alles nog voorbij kon gaan (bibliofiel) (2000)
- Koningsblauw en zwart (in Jaarverslag 2001 Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot Bevordering der Geneeskunst) (2001)
- Alle verhalen (2001)
- Donderdagmiddag. Half vier (2002)
- De laatste keer (2004)
- V - notities bij een reis naar Vietnam (2004)
- De waar gebeurde geschiedenis van Victor en Clara Rooze (2005)
- Als een kinderhemd (2006)
- Zusjes (2007)
- In het land van Dutroux (2007)
- Ann (2008)
- Verhalen van Kristien Hemmerechts (2009)
- Kleine zielen (2009)
- Gitte (2011)
- Haar bloed (2012)
- Kronkelpaden van het geheugen (2012)
- Uitgespuwd (2013)
- Vermiljoen (2013)
- De vrouw die de honden eten gaf (2014)
- Altijd dezelfde dans (2015)
- Alles verandert (2015)
- Er gebeurde dit, er gebeurde dat (2016)
- Wolf (2018)
- Ik ben Emma (2020)
- Hubertina (2022)
|
|
- Vermiljoen (2023)
Brieven
- 1 brief: 'A fleur de peau' in 'Cahier d'Amour', samenstelling Luc Coorevits (1994)
- 17 brieven aan Kristien Hemmerechts in 'Een aangename postumiteit. Brieven 1965-1997' van Herman de Coninck (2004)
- 1 mail aan Kristien Hemmerechts in 'Logboek van een onbarmhartig jaar' van Connie Palmen (2011)
- 1 brief in 'Waarom ik van Simone de Beauvoir houd', redactie Regine Dugardyn (2020)
Dagboeken
- Een jaar als (g)een ander: dagboek: 5 februari 2001-15 februari 2002 (2002)
- De dood heeft mij een aanzoek gedaan: over dood, leven en liefde (2011)
Toneel
- Op verzoek van Guy Cassiers bewerkten Carel Alphenaar en Kristien Hemmerechts 'Anna Karenina' van Tolstoj. Alphenaar vanuit het personage Lewin en Hemmerechts vanuit Anna. Cassiers schoof het daarna weer in elkaar tot een toneeluitvoering van vier uur die werd gespeeld in 1999.
- 'Taal zonder mij' werd voor het theater bewerkt en in 2003 gespeeld door Theater Malpertuis.
Overige non-fictie
- A plausible story and a plausible way of telling it : a structuralist analysis of Jean Rhys's novels (proefschrift) (1987)
- Altijd met uw gezever, gij (1996)
- Anna, Esther, Suzanne en de anderen (lezing) (1997)
- Literatuur na de dood (lezing) (1998)
- Hotel Terminus (boekenweekessay) (2003)
- De man, zijn penis en het mes (pamflet) (2008)
- Schrijven: kun je dat leren? (2016)
- Het verdriet van Vlaanderen: op pad met Hein en Toon, tweeling van de collaboratie (2019)
- Van ver gekomen (2024)
Vertalingen/bewerkingen
Vertaald:- De Engelse verhalen van Kristien Hemmerechts die verschenen in 'First fictions' werden door Geert van Istendael in het Nederlands vertaald. Ze werden opgenomen in 'Weerberichten' (1988)
- Een Duitse vertaling van een verhaal van Kristien Hemmerechts in 'Zeitkristalle: Erzählungen aus dem Niederländischen', door Herbert Van Uffelen (1991)
- 1 verhaal: 'Mütter' in 'Frauen in den Niederlanden. Erzählungen' (1992)
- Trümmer (Duitse vertaling van drie verhalen uit 'Kerst en andere liefdesverhalen' door Heike Baryga, Irene Grashof und Bettina Lob-Peis) (1993)
- Sirokie bedra (Russische vertaling van 'Brede heupen' door N. Ivanova) (1993)
- Strandgut (Duitse vertaling van 'Wit zand' door Lea Rachwitz) (1994)
- Werk van Kristien Hemmerechts in 'New Flemish fiction' (1994)
- In het Servo-Kroatosch vertaald werk van Kristien Hemmerechts in 'Fredrika: pripovetke flamanskih spisateljica', vertaald door Ivana Scepanovic) (1995)
- Stiroki bedra (Bulgaarse vertaling van 'Brede heupen' door Bagrelija Borisova) (1996)
- Bez granica (Servische vertaling van 'Zonder grenzen' door Ivana Scepanovic) (1996)
- Anatomie d'un divorce (Franse vertaling van 'Zonder grenzen' door Patrick Grilli) (1999)
- Im Garten der Unschuldigen (Duitse vertaling van 'De tuin der onschuldigen' door Elvira Bittner) (2001)
- Les hommes un peu, les femmes à la folie (Franse vertaling van 'Veel vrouwen, af en toe een man' door Muriel Vandermeulen) (2001)
- Das Lächeln der Engel (Duitse vertaling van 'Margot en de engelen' door Elvira Bittner) (2001)
- Viele Frauen und ab und zu ein Mann (Duitse vertaling van 'Viele Frauen und ab und zu ein Mann' door Elvira Bittner) (2002)
- Jeudi, 15 h 30 (Franse vertaling van 'Donderdagmiddag. Halfvier' door Françoise Wuilmart) (2003)
- La femme qui donnait à manger aux chiens (Franse vertaling van 'De vrouw die de honden eten gaf' door Marie Hooghe) (2014)
- The woman who fed the dogs (Engelse vertaling van 'De vrouw die de honden eten gaf' door Paul Vincent) (2015)
Kristien Hemmerechts schreef een inleiding/nawoord voor
- Stefan Bollmann, Vrouwen die lezen leven gevaarlijk (2006)
- Stefan Bollmann, Vrouwen die schrijven leven gevaarlijk (2007)
- Graham Greene, Het eind van de relatie (2021)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Kristien Hemmerechts debuteerde in 1986 met drie Engelse verhalen in de bundel 'First fictions, Introduction 9'.
- In 1987 publiceerde Kristien Hemmerechts een essay in 'De Brakke Hond' dat veel stof deed opwaaien. Ze stelde het doodzwijgen van de vrouwelijke stem in de literatuur in Vlaanderen aan de kaak: 'Schrijven gebeurt in dit land met een fallus. Wie een vulva heeft, behoort te zwijgen.'
- Kristien Hemmerechts publiceerde o.a. in 'Atlas', 'Hollands Maandblad', 'Dietsche Warande & Belfort', 'Kreatief', 'Yang', 'Nieuw Wereldtijdschrift', 'Maatstaf', 'De Revisor', 'Snoecks' en in 'Kunst en Cultuur'.
- Kristien Hemmerechts schrijft recensies voor 'Vrij Nederland'.
- Kristien Hemmerechts schrijft een column voor 'De Morgen'.
Over Kristien Hemmerechts
- Een bijdrage over Kristien Hemmerechts in 'Kritisch lexicon van de Nederlandstalige literatuur na 1945' door Koen Vermeiren (mei 1992)
- 1 uittreksel: 'Kristien Hemmerechts - Brede heupen' in 'Prisma uittrekselboek 3: Nederlandse literatuur 1987-1991', samengesteld door Herman Blom en Ritske van der Veen (1992)
- 1 bespreking: 'Kristien Hemmerechts - Brede heupen' in 'Panorama van de Nederlandse letterkunde. Beknopte besprekingen van 75 Nederlandse literaire werken' van C. Gerritsma (1993)
- 1 hoofdstuk: 'Kristien Hemmerechts. Een zuil van zout' door Marcel Janssens in 'Lexicon van Literaire Werken' (november 1993)
- 1 hoofdstuk: 'Kristien Hemmerechts. Brede heupen' door Marcel Janssens in 'Lexicon van Literaire Werken' (mei 1994)
- 1 privé-foto met begeleidende tekst van Jeroen Brouwers in 'De gevoelige plaat', redactie Lisa Kuitert en Mirjam Rotenstreich (1995)
- 1 gedicht: 'Aan Kristien H.' van Arjaan van Nimwegen in 'De tweede ronde' (winter 1995)
- 1 hoofdstuk: 'Kristien Hemmerechts. Zonder grenzen' door Jooris van Hulle in 'Lexicon van Literaire Werken' (februari 1995)
- 1 hoofdstuk: 'Kristien Hemmerechts. Kerst en andere liefdesverhalen' door Jooris van Hulle in 'Lexicon van Literaire Werken' (november 1995)
- Een interview met Kristien Hemmerechts in 'Geletterde vrouwen, interviews' door Elisabeth Lockhorn (1996)
- 1 uittreksel: 'Kristien Hemmerechts - Brede heupen' in 'Prisma Uittrekselboek Nederlandse literatuur 1980-1990', samengesteld door Herman Blom, Jet Matla, Johan van Ommen, Lizet Penson en Ritske van der Veen (1996)
- Een uittreksel van 'Veel vrouwen, af en toe een man' in 'Boek in - Boek uit 1994/1995. 22 uittreksels voor (voortgezet) onderwijs en leeskringen' van Jacoline van Weelden (1996)
- Een hoofdstuk: 'Kristien Hemmerechts - Zonder grenzen' (fragment + opdrachten) in 'Literatuur lezen in de tweede fase' van Ruud Kraaijeveld (1996)
- Een hoofdstuk over/interview met Kristien Hemmerechts in 'De tien geboden' van Arjan Visser (1999)
- 1 bespreking: 'Kristien Hemmerechts: Taal zonder mij' in 'Dames gaan voor. Nieuwe Nederlandse schrijfsters van Hella Haasse tot Connie Palmen' van Elsbeth Etty (1999)
- Een portret van Kristien Hemmerechts in 'Levende schrijvers' van Andy Huysmans (2004)
- Mark Cloostermans, 'Bloot zijn en beginnen: het uvre van Kristien Hemmerechts' (2008)
- 1 wandeling: 'Brussel en de Schone Kunsten - Kristien Hemmerechts' in '52 wandelingen met schrijvers naar hun jeugd' van Ellie Brik (2009)
- 1 ZKV: 'Vraag' in 'Vijf bijlen' van A.L. Snijders (2009)
- Een interview: 'Je werd opgevoed in de totale ontkenning van je lichaam' door Frits Abrahams in 'Het moet pijnlijk blijven. De mooiste schrijversinterviews' samengesteld door Frénk van der Linden en Freddy van Thijn (2011)
- In 'De boekenapotheek - Lees & genees' van Ella Berthoud & Susan Elderkin uit 2013 wordt 'Taal zonder mij' van Kristien Hemmerechts besproken als boek bij 'weduwe/weduwnaar worden'. (De Nederlandse boeken zijn aan de vertaling toegevoegd door Maarten Dessing).
- Ranne Hovius, 'Vogels van waanzin: psychiatrie in Nederlandstalige romans en gedichten' (2015)
- 1 lemma: 'Hemmerechts, Kristien' in 'Steinz Gids voor de wereldliteratuur' van Jet & Pieter Steinz (2015)
- 1 hoofdstuk: 'Margot en de engelen' in 1001 boeken die je gelezen moet hebben', onder redactie van Peter Boxall en Ed van Eeden (2017)
- Mark Cloostermans, 'Bloot zijn en beginnen: het oeuvre van Kristien Hemmerechts' (2022)
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- Uitgeverij Atlas gaf een cd uit waarop 4 schrijfsters voorlezen uit eigen werk. Kristien Hemmerechts leest hierop voor uit 'Kort kort lang'.
- 'Zonder grensen' verscheen in 1996 als Grote letterboek.
- 'Zonder grenzen' verscheen in 1997 in de serie de 'Grote lijsters'.
- Kristien Hemmerechts schreef op verzoek van regisseuse Heddy Honigmann het scenario voor de tv-film 'De juiste maat'. De film werd uitgezonden in december 1998.
- 'Wit zand' verscheen in 1998 als Grote letterboek.
- 'Margot en de engelen' verscheen in 1998 als Grote letterboek.
- 'Taal zonder mij' verscheen in 1999 als Grote letterboek.
- 'De tuin der onschuldigen' verscheen in 2000 als Grote letterboek.
- Kristien Hemmerechts poseerde naakt voor het 'Nieuw Wereld Tijdschrift' (februari 2000). De recordoplage van 8000 exemplaren was totaal uitverkocht. Het betrof een themanummer over erotiek.
- Kristien Hemmerechts was in de zomer van 2000 één van VPRO's 'Zomergasten', waarbij ze een hele zondagavond geïnterviewd werd door Adriaan van Dis en zelf de uit te zenden fragmenten mocht uitkiezen.
- Kristien Hemmerechts presenteerde in 2002 een aflevering van het Teleac/Not schooltelevisieprogramma 'Waarom moet ik dat lezen?'.
- 'De kinderen van Arthur' verscheen in 2002 als Grote letterboek.
- 'Donderdagmiddag. Halfvier' verscheen in 2002 als Grote letterboek.
- Kristien Hemmerechts noemt in 'Het beslissende boek' (2002) van Margot Dijkgraaf en Martijn Meijer 'Blijf toch bij ons, Ingertje' van Aili Konttinen en 'The women's room' van Marilyn French als de voor haar beslissende boeken.
- Een citaat uit én een tekening over 'Asbestemming' in 'Theo van den Boogaard tekent De Dood: Boekenweektest 2003' (2003)
- 1 portret van Kristien Hemmerechts in '222 schrijvers. Literaire portretten' van Eddy en Tessa Posthuma de Boer (2005), met het citaat 'Schrijven is voortdurend op je tenen lopen. Het beste van jezelf geven.'
- 'Taal zonder mij' verscheen als luisterboek, gelezen door Kristien Hemmerechts (4 cd's, 2006)
- Kristien Hemmerechts schrijft het Groot Dictee der Nederlandse Taal 2008. Ze zat al eens in de jury van het dictee.
- 'Donderdagmiddag. Halfvier' (6 cd's, 2008)
- ' De vrouw die de honden eten gaf' verscheen in 2014 als Grote letterboek.
- 1 gedicht: 'Ik zie je nog altijd liggen' van Herman de Coninck, gekozen door Kristien Hemmerechts, in 'Gedichten die vrouwen aan het huilen maken' van Ida Hoes (2015)
- 'Alles verandert' (6 cd's) (2015)
Literaire prijzen
- Provinciale Prijs voor Letterkunde, Brabant 1987 voor 'Een zuil van zout'.
- Nominatie voor de NCR-prijs 1988.
- Driejaarlijkse Staatsprijs voor Verhalend Proza 1990 .
- 'Kerst en andere liefdesverhalen' werd genomineerd voor de AKO Literatuurprijs.
- Frans Kellendonk-prijs 1993 voor haar gehele oeuvre.
- 'Zonder grenzen' werd genomineerd voor de Prix Jean Monnet de Littérature Européenne 1999.
- 'De waar gebeurde geschiedenis van Victor en Clara Rooze' werd genomineerd voor de Anna Bijns Prijs 2007.
Kristien Hemmerechts was lid van de jury voor volgende prijzen:
- Anna Bijns Prijs 1989.
- Gedichtendagprijzen 2002.
- Amsterdamprijs voor de kunsten 2003.
Biografische opmerkingen
- Kristien Hemmerechts werd geboren in Brusel. Ze groeide op in Stroombeek-Bever, een gemeente aan de rand van Brussel. Ze woonde hier tot haar twintigste.
- Kristien Hemmerechts ging naar school (kleuterschool, lager onderwijs en middelbaar onderwijs) in Laken.
- Haar vader was journalist, haar moeder lerares Latijn.
Mijn moeder is een grensgeval: Haar vader kwam uit Wervik, haar moeder uit Menen, gmeenten in West-Vlaanderen bij de grens met Frankrijk, waar - ik citeer mijn moeder - niet werd gewerkt maar gesmokkeld, gespeculeerd en gehoereerd. Haar familie uitgezonderd, natuurlijk. Hoewel.
(Kristien Hemmerechts, Amsterdam retour, blz. 11)
Mijn vader gaf vroeger taaltips op de radio, volgens het geijkte zeg niet -, zeg wel-patroon.
(Kristien Hemmerechts, Amsterdam retour, blz. 16)
- Kristien Hemmerechts studeerde Germaanse filologie in Brussel (1973-1975) en in Leuven (1975-1977). Ze promoveerde in 1986 met een proefschrift over de schrijfster Jean Rhys.
- In 1977/1978 volgde ze colleges aan het Amsterdamse Instituut voor Literatuurwetenschap.
- Kristien Hemmerechts trouwde in mei 1978 met Steve, een Welshman. Ze gingen in Londen wonen, waar ze typiste werd. Ook leidden ze een half jaar een jeugdherberg in Dover.
- Uit Kristien Hemmerechts eerste huwelijk werden drie kinderen geboren. De oudste was een meisje, Kathy. Het tweede en derde kind waren jongetjes die beiden als baby overleden (in 1983 en 1984). De verwerking hiervan kostte haar haar huwelijk. Ze schrijft hierover: 'Ik zit in een diepe put en hij zit in een diepe put. Als we allebei uit onze put zijn geklauterd, kunnen we elkaar een hand geven. Het is niet mogelijk om van mijn put een tunnel naar zijn put te graven. Er staan geen ladders tegen de rand van de put.'
- Kristien Hemmerechts doceert (twee dagen) Engels op de universiteit en één dag op een hogeschool.
- Tot februari 1982 - ze was toen 26 jaar - had ze nooit geschreven. In de trein - op 9 februari 1982 - begon ze aan een verhaal in het Engels.
- Kristien Hemmerechts debuteerde in 1986 met drie Engelse verhalen in de bundel 'First fictions, Introduction 9'.
- Kristien Hemmerechts promoveerde in 1986 op het werk van Jean Rhys.
- In 1987 ontmoette ze Herman de Coninck, met wie ze in 1992 trouwde.
- De meestal vrouwelijke hoofdfiguren van Kristien Hemmerechts komen labiel over. In een zakelijke (zelfs wat onderkoelde) stijl schetst ze de worsteling van de hoofdfiguren in hun relaties (met mannen, maar ook tussen vrouwen ondeling).
- Kristien Hemmerechts is sinds 1990 voorzitter van de Anna Bijnsstichting Vlaanderen.
- Herman de Coninck kreeg op straat - op weg naar een literaire manifestatie in Lissabon - een hartaanval, in aanwezigheid van Nedelrandse en Vlaamse collega's. Anna Enquist ving hem op, maar hij overleed ter plekke. Kristien Hemmerechts had een kwartier daarvoor nog een fax van hem gehad.
- Kristien Hemmerechts was voor de tweede keer getrouwd met de dichter Herman de Coninck. Na zijn overlijden in 1997 schreef ze het boek 'Taal zonder mij' over hem. Dit werd wisselend ontvangen. Piet Gerbrandy schreef in de Volkskrant (27-11-98): 'Levende en stervende dichters! Probeer Hugo Brems zover te krijgen dat hij uw nalatenschap bezorgt. Maar laat tegelijkertijd uw weduwe een contract tekenen waarin ze belooft nooit een boek over u te zullen schrijven'.
- Ze woont in Antwerpen-Berchem.
- In het najaar van 2015 werd bij Kristien Hemmerechts borstkanker geconstateerd.
Kristien Hemmerechts signeert, boekhandel Van Kooten Veenendaal, 12-02-2008.
Anderen over Kristien Hemmerechts
- Kristien Hemmerechts is niet een schrijfster die het bestaan lichtvaardig opvat. In haar romans en verhalen regeert een somber noodlot, dat voor royale porties ziekte, pijn en gemis zorgt. Haar personages lijden aan de wereld en aan elkaar. (Arnold Heumakers, Volkskrant, 29-03-1991)
- Mensen die betaald worden om daar een mening over te hebben, zeggen dat Hemmerechts stilistisch vakkundige, maar sombere boeken schrijft. Meestal vanuit het standpunt van een vrouwelijk personage heeft ze het over mensen die er maar niet in lijken te slagen hun gevoelens en verlangens op elkaar af te stemmen, over relaties die bijna altijd iets problematisch blijken te hebben. (Jo van Damme, HP/De Tijd, 05-02-1993)
- De verzinsels zijn werkelijkheid, terwijl de autobiografie soms onwerkelijk lijkt. Dit rollenspel zorgt echter niet voor verwarring maar geeft de verhalen juist nog een extra dimensie die de genialiteit van de schrijfster bevestigt. (Wilma Roubos, HN, 14-05-1994)
- Toch is dat de kracht van Hemmerechts: haar boeken zijn spiegels voor vrouwen en vensters voor mannen. (Ronald Giphart, Opzij, 1996)
- Dreigt op haar vijftigste de grand old lady van de Vlaamse literatuur te worden. Door haar relatie met Herman de Coninck zit ze als spin in het literaire web. Weifelt tussen onderkoeldheid en de drift om op te vallen. (Gerrit Komrij, VN, 08-10-2005)
Mijn favoriete citaat
Het was het meest smaakvol ingerichte huis dat ik kende,
of juister: het was het enige smaakvol ingerichte huis dat ik kende.
De kamers, flats en huizen waar mijn vrienden en familie woonden,
waren niet ingericht.
Er waren voorwerpen in neergezet.
(Kristien Hemmerechts, Kort kort lang, blz. 26, IJs)
Naar een overzicht van citaten van Kristien Hemmerechts
Bronnen o.a.
- Kritisch literatuur lexicon (1992)
- Oosthoek lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
- Elisabeth Lockhorn, Geletterde vrouwen (1996)
- Encarta '98 (1997)
- Zonder grenzen (Grote lijster, 1997)
- Elsbeth Etty, Dames gaan voor (1999)
- Schrijvers. 2000 auteurs van de 20e eeuw van A tot Z (2002)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (mei 2024)