Bas Heijne
Profiel
Achternaam: Heijne
Roepnaam: Bas
Voornamen: Bastiaan Johan
Geboren: 09-01-1960
Te: Nijmegen
Pseudoniem(en): In 1993 stelde hij een bloemlezing korte verhalen samen onder het pseudoniem E. Prondini.
Voor tweedehands boeken | Ook van Bas Heijne |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Proza
- Laatste woorden (1983)
- Vreemde reis (reisverhalen) (1987)
- Suez (1992)
- Vlees en bloed (verhalen) (1994)
Toneel
- Van Gogh (2003)
Hoorspel
- De steen (VPRO, 1991)
Overige non-fictie
- Heilige monsters (columns/opstellen) (1989)
- Angst en schoonheid. Over Louis Couperus en Indië (bibliofiel, 500 ex.) (1996)
- Het gezicht van Louis Couperus (rede) (1996)
- Kuik, Ouwens & De Jong: drie essays naar aanleiding van de Multatuliprijs, de Herman Gorterprijs en de Busken Huetprijs (Geert van Istendael, Jan Kuijper, Bas Heijne) (1998)
- 1 bijdrage: 'Alle vrees is glas. Over de romans en verhalen' in ''Oprecht veinzen' Over Frans Kellendonk' (schrijversprentenboek 43) (1998)
- De wijde wereld (1999)
- De mens is zo'n breekbaar wezen: een portret van Kerstin Ekman (1999)
- Een praktisch ideaal. Leven in een woonmaatschappij (2000)
- Exorcism aesthetic terrorism. Fiery temparaments in contemporary art. Licht ontvlambare temperamenten in de hedendaagse kunst (met Wilma Sütö) (2000)
- Naar een nieuwe kunst (Kellendonklezing) (2003)
- Het verloren land. Opmerkingen over Nederland (columns) (2003)
- Tafelgesprekken (interviews) (2004)
- De werkelijkheid (2004)
- Leeswoede - de wereld van nu in 100 boeken (2004)
- Dromen van Europa : Hafid Bouazza, Bas Heijne en Michaël Zeeman over het nieuwe Europa (2004)
- Oude zekerheden en nieuwe wegen (met Marjoleine de Vos, Henk Wals) (2005)
- Hollandse toestanden - Nieuwe opmerkingen over Nederland (2005)
- Grote vragen; de nieuwe eeuw tussen hoop en vrees (interviews) (2006)
- Zang (met CD) (2006)
- Onredelijkheid (2007)
- Sonsbeek 2008: grandeur: een jubileum = a jubilee (met anderen) (2008)
- Cultuur en media in 2015 (met anderen) (2009)
- Het maken van 2009 (2010)
- Harde liefde: Nederland op zoek naar zichzelf (2010)
- Tien jaar kansen geven: VandenEnde Foundation 2001 2011 (met anderen) (2010)
- Hidden harbour: de haven van Rotterdam belicht = the port of Rotterdam exposed (met anderen) (2010)
- Moeten wij van elkaar houden? Het populisme ontleed (2011)
- Echt zien: literatuur in het mediatijdperk (2011)
- Het museum dat alles moest goedmaken (2012)
- Angst en schoonheid: Louis Couperus, de mystiek der zichtbare dingen (2013)
- De betovering van de wereld (Huizinga-lezing) (2014)
- Een waanzinnig gaaf land: opmerkingen over Nederland (2016)
- Onbehagen: nieuw licht op de beschaafde mens (2016)
- De rechter tussen staat en straat (2016)
- Wereldverbeteraars : Gandhi, King, Mandela - hun erfenis (2017)
- Staat van Nederland: een pleidooi (2017)
- Hoe Hollands wil je het hebben?: opmerkingen over Nederland (2018)
- Broederschap (lezing, met Kiza Magendane) (2018)
- 1 bijdrage: 'Over de roman maak ik mij geen zorgen, maar hoe zit het met de lezer?' in 'Geen verlangen zonder tekort. De toekomst van de Nederlandstalige roman' van Margot Dijkgraaf en Wouter van Gils (2018)
- Mens/onmens (2020)
- Leugen & waarheid: in gesprek over de grote kwesties van onze tijd (2021)
Vertalingen/bewerkingen
- J.R. Ackerley, Mijn vader en ik (1986)
- Kathryn Kramer, Handboek voor buitenaardse bezoekers (1986)
- Tennessee Williams, Iets van Tolstoi (1987)
- E.M. Forster, Een kamer met uitzicht (1987)
- E.M. Forster, De obelisk en andere verhalen (1988)
- Evelyn Waugh, Scoop: roman over journalisten (1988)
- Evelyn Waugh, Een handvol stof (1989)
- Jonathan Ames, Nachtleven (1990)
- E.M. Forster, Waar engelen schromen te gaan (1992)
- Evelyn Waugh, De dierbare: een Anglo-Amerikaanse tragedie (1993)
- Joseph Conrad, Hart der duisternis (1994)
- James T. Farrell, Wij twee jongens (met Juurd Eijsvoogel)
- David Zane Mairowitz, Hart der duisternis (2011)
Vertaald:
- Das einsame Meer (vertaling van 'Suez' door Rosemarie Still) (2000)
- De werkelijkheid / Reality (keerdruk) (2005)
- Ten years giving opportunities: VandenEnde Foundation 2001 2011 (Engelse vertaling van 'Tien jaar kansen geven' door Beverley Jackson) (2010)
Bas Heijne schreef een inleiding/nawoord voor
- Fjodor Dostojewski, De speler (1998)
- Montaigne: een kennismaking (2e druk, 2004)
- Toef Jager, Het verre gedicht. De mooiste reisgedichten van Nederland en Vlaanderen (2008)
- Job Cohen, Binden (2009)
- Evelyn Waugh, Een handvol stof (2010)
- Stervensuur: acht literaire thrillerverhalen (2010)
- F. Scott Fitzgerald, Teder is de nacht (2014)
- Giorgio Bassani, De tuin van de familie Finzi-Contini (2015)
- Joseph Conrad, Hart der duisternis (2015
- Menno ter Braak, Het nationaalsocialisme als rancuneleer (2019)
- Yuval Noah Harari, Homo Deus: een kleine geschiedenis van de toekomst (2020)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Bas Heijne was redacteur van 'Optima'.
- Bas Heijne schreef tussen 1984 en 1992 reisverhalen voor 'De Tijd'.
- Bas Heijne is sinds 1991 redacteur van 'NRC Handelsblad'.
- Bas Heijne publiceerde o.a. in 'Vrij Nederland', 'Tirade' en 'De Groene Amsterdammer'.
Over Bas Heijne
- Een column: 'Het al te persoonlijke genre' over Bas Heijne in 'Overgangscursus' (1990) van Renate Rubinstein.
- Een bijdrage over Bas Heijne in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Peter Henk Steenhuis (mei 1994)
- 1 privé-foto met begeleidende tekst van Frans Pointl in 'De gevoelige plaat', redactie Lisa Kuitert en Mirjam Rotenstreich (1995)
- Wil Thijssen, 'Alle schrijvers hebben gelijk: gesprekken met literaire critici' (1998)
- Een interview met Bas Heijne in 'Geletterde mannen' van Elisabeth Lockhorn (2001)
- Een hoofdstuk: 'Bas is altijd een eenling geweest' over Bas Heijne in 'Trotse ouders. Gesprekken met de vaders en moeders van ...' van Cornald Maas (2008)
- Cornald Maas, 'P.C. Hooft-prijs voor beschouwend proza 2017 aan Bas Heijne' (2017)
- 1 tekst: 'Cultuur van de paradox' over Bas Heijne in 'Een iets beschuttere plek misschien' van Cyrille Offermans (2018)
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- Bas Heijne hield de Frans Kellendonk-lezing 2003.
- 1 portret van Bas Heijne in '222 schrijvers. Literaire portretten' van Eddy en Tessa Posthuma de Boer (2005), met het citaat 'Ben lang bang geweest dat als ik mezelf helemaal in kaart zou brengen, ik mezelf kwijt zou raken. Het heeft heel lang geduurd voordat ik 'ik' durfde te schrijven.'
Literaire prijzen
- 'De wijde wereld' werd genomineerd voor de AKO Literatuurprijs 2000
- Henriëtte Roland Holst-prijs 2005 voor 'Hollandse toestanden'
- Bas Heijne werd in januari 2012 door 'Vrij Nederland' uitgeroepen tot beste columnist
- J. Greshoff-prijs voor 'Angst en schoonheid'
- P.C. Hooft-prijs 2017 voor beschouwend proza
Bas Heijne was lid van de jury voor volgende prijzen:
- Gouden Ganzenveer 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008
- P.C. Hooft-prijs 2004
Opmerkingen
- Bas Heijne komt uit een katholieke familie. Hij werd liberaal opgevoed.
- Bas Heijne groeide op onder de rook van Zwanenburg.
- Bas Heijne studeerde Engelse taal- en letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam.
- Hij was bevriend met Frans Kellendonk.
- Bas Heijne was gastrecensent in het tv-programma 'Zeeman met boeken'.
- Bas Heijne prsenteerde in 2008 het VPRO-programma 'Zomergasten'.
Handtekening Bas Heijne
Anderen over Bas Heijne
- Dat is juist de kracht van Heijne. Zijn puntigheid. Hij is wat dat betreft gewoon een speldenkussen. Hij merkt bijvoorbeeld op: Iedereen hoort ineens weer ergens bij! Ik dacht eerst: Oh, hij bedoelt dé Bij. Daar hoort inderdaad inmiddels echt iederéén bij. Maar nee, hij bedoelde het toch weer ruimer. Ook dat is zijn genie: Bas ziet alles ruimtelijk. De Nederlandse Letteren kennen maar één astronaut. Bas Heijne. Hier ook weer. Hij bedoelde natuurlijk: iedereen wil weer érgens bijhoren. Een godsdienst of juist niet, een volk of juist niet, een regering of juist niet, een comité van ex-moslims of juist niet, om het even, maakt niet uit, érgens bij. Maar dat is dus niet eens erg! Dat is zelfs goed. Tegelijk echter blijft Bas wijzen op de schoonheid van het tweede waterhoofd. Hij waarschuwt ons ervoor, en terecht. Wij mogen dan proberen te behoren tot welke groep of gracht of grond of God dan ook, altijd blijft dat andere reuzenmondje krijsen om aandacht: De grote wereld laat zich niet negeren. (Tom Lanoye, website De Bezige Bij)
- Hoe het ook zij, in het oude of het nieuwe Nederland, Bas Heijne blijft een exemplarische landgenoot, daar helpt geen moedertjelief aan. (Martin Sommer, Volkskrant, 25-03-2005)
- Bas Heijne is een lustig moralist die de wereld zijn diepte terug wil geven zonder de oppervlakte te verwaarlozen. Hij ziet het kleine en wil daarachter het grote zien. De wereld en de geschiedenis liggen voor hem niet conservatief vast, maar ze bewegen en de ideeën die je er aan ontleent, zijn natuurlijk solide, maar wel voorlopig. (Carel Peeters, VN, 03-11-2007)
- Het is niet dat ik zijn columns niet waardeer. Integendeel, ik lees ze elke week, vaak met instemming. Heijne heeft ontegenzeggelijk een scherp oog voor het maatschappelijke onbehagen waar het populisme van links en rechts op teert en voor marchanderende, hypocriete en corrupte politici, hoewel zijn gehamer op gemeenschapszin en de noodzaak tot het zoeken van verbinding me te veel riekt naar het dorp van mijn opa. Maar de P.C. Hooft-prijs is een literaire prijs, en met literatuur heeft het werk van Heijne nauwelijks iets te maken. (Cyrille Offermans, Een iets beschuttere plek misschien, blz. 164)
Mijn favoriete citaat
Het beste bed is een hotelbed.
Schone, strakke lakens, alles om je heen is algemeen.
Niets wat je ziet heeft iets persoonlijks, niets is ingevuld.
Een hotelbed is een klein paradijs van nietszeggendheid.
(Bas Heijne, De wijde wereld, blz. 175)
Bronnen o.a.
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Oosthoek lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (maart 2021)