Evert Hartman
Profiel
Achternaam: Hartman
Roepnaam: Evert
Voornamen: Evert Anthonie
Geboren: 12-07-1937
Te: Dedemsvaart
Overleden: 07-04-1994
Te: Hoogeveen
Pseudoniem(en): Voor zover mij bekend heeft Evert Hartman niet onder pseudoniem gepubliceerd.
Voor tweedehands boeken | Ook van Evert Hartman |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Proza
- Signalen in de nacht (1973)
- Machinist op dood spoor (1975)
- De laatste stuw (1977)
- Omnibus (De laatste stuw/Machinist op dood spoor) (1981)
Voor kinderen:
- Oorlog zonder vrienden (1979)
- Vechten voor overmorgen (1980)
- Het onzichtbare licht (1982)
- Gegijzeld (1984)
- Buitenspel (1986)
- Morgen ben ik beter (1987)
- Het bedreigde land (1988)
- De droom in de woestijn (1989)
- Niemand houdt mij tegen: een avontuur in de 22ste eeuw (1991)
- De voorspelling (1993)
- De vloek van Polyfemos; de avonturen van Odysseus (1994)
Vertalingen:
Vertaald:- Guerra sin amigos (Spaanse vertaling van 'Oorlog zonder vrienden' door Teodoro Larriba) (1983)
- 1997: das erste Jahr der neuen Zeit (Duitse vertaling van 'Vechten voor overmorgen' door Wilhelm Niemeyer) (1984)
- Krig uden venner (Deense vertaling van 'Oorlog zonder vrienden' door Birgitte Brix) (1985)
- I morgen er jeg rask igen (Deense vertaling van 'Morgen ben ik beter', door Kirsten Rahbek) (1990)
- Mattanjas Traum vom Frieden: eine Erzählung aus biblischer Zeit (Duitse vertaling van De droom in de woestijn' door Siegfried Mrotzek) (1994)
- Mattanja: eine Erzählung aus biblischer Zeit (Duitse vertaling van 'Het bedreigde land' door Siegfried Mrotzek) (1994)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Evert Hartman publiceerde in 'Literatuur Zonder Leeftijd'.
Over Evert Hartman
- Bart Bijl, 'Hoebedoelie: een onderzoek naar de schrijversintentie in die jeugdromans van Evert Hartman' (1986)
- Sylvia van der Spek, 'Evert Hartman: schrijver voor volwassenen en jeugdigen (in eigen beheer) (1986)
- Evert Hartman, Schrijversmap, bibliotheekwinkel (1989)
- J.P. ten Napel, 'De jeugdboeken van Evert Hartman: een analyse (in eigen beheer) (1989)
- Eva Roskam, 'Lezen over Evert Hartman (1991)
- 1 hoofdstuk over Evert Hartman in 'het Schrijversboek' (van de Lemniscaatclub) (1992)
- Casper Markesteijn, 'Over... Evert Hartman: Oorlog zonder vrienden, Het onzichtbare licht, Gegijzeld, Niemand houdt mij tegen' (1993)
- Een bijdrage over Evert Hartman in 'Lexicon van de jeugdliteratuur' door Herman Tromp en Max Verbeek (oktober 1996)
- Een bespreking van 'De voorspelling' in 'Over lezen gesproken. Besprekingen van Nederlandse jeugdboeken' van Ruud Kraaijeveld (1996)
- 1 uitgewerkte les: 'Evert Hartman - De vloek van Polyfemos' in 'Lekker lezen: Lessen bij vijftien jeugdboeken voor het voortgezet onderwijs' van Ruud Kraaijeveld (2000)
- 1 bladzijde over 'Morgen ben ik beter' in 'Het kinderboek' (2002)
Diversen (zonder een schijn van volledigheid)
- 'Gegijzeld' werd verfilmd door leraren en leerlingen van de Juliana-mavo in Veenendaal. De film werd bekroond als beste amateurfilm.
- 'Machinist op dood spoor' verscheen in 1985 als Grote letterboek.
- 'De laatste stuw' verscheen in 1987 als Grote letterboek.
- 'Oorlog zonder vrienden' verscheen in 1990 als Grote letterboek.
- 'Het onzichtbare licht' verscheen in 1993 in de Jonge Lijsters-reeks.
- ' Niemand houdt mij tegen: een avontuur in de 22ste eeuw' verscheen in 1994 in twee delen als Grote letterboek.
- 'Gegijzeld' werd in 1999 uitgegeven in de serie 'Boektoppers'.
- 'Morgen ben ik beter' kwam in 2000 uit in de 'Boektoppers-reeks'.
- 'Oorlog zonder vrienden' verscheen in 2000 in de serie 'Penta basics'.
- 'Niemand houd mij tegen' verscheen in 2001 in de 'Jonge Lijster-reeks'.
- 'De voorspelling' verscheen in 2002 in de Boektoppers-reeks.
- 'Overval in de nacht', bewerking door Gonnie Eggink van 'Machinist op dood spoor' (1995, met meeleesboek en daisy-rom 2007)
- Een portret (acryl op doek) van Evert Hartman door Elisabeth Kaldeway, gemaakt in 2004, in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)
Literaire prijzen
- Europese Jeugdboekenprijs 1980 voor actuele literatuur voor 'Oorlog zonder vrienden'.
- Prijs van de Nederlandse Kinderjury 1988 voor 'Morgen ben ik beter'.
- 'Gegijzeld' kreeg een prijs voor het meest door bibliotheken uitgeleende jeugdboek.
- 'Het bedreigde land' werd in 1989 getipt door de Nederlandse Kinderjury.
- 'De droom in de woestijn' werd in 1990 getipt door de Nederlandse Kinderjury.
- 'Niemand houdt mij tegen' werd in 1992 bekroond door de Nederlandse Kinderjury.
- 'De voorspelling' werd in 1994 bekroond door de Nederlandse Kinderjury.
- 'De vloek van Polyfemos' werd in 1995 bekroond door de Nederlandse Kinderjury.
Opmerkingen:
- Evert Hartman is in Dedemsvaart geboren. Hij was in het gezin de middelste van zeven kinderen.
- Als hij tien jaar is verhuizen ze naar Kampen. Zijn vader was daar deurwaarder.
- Evert Hartman volgt de HBS. Na zijn eindexamen gaat hij eerst in militaire dienst.
- Evert Hartman studeerde van 1958 tot 1965 sociale geografie in Utrecht. Al tijdens zijn studie werd hij leraar aardrijkskunde op het Menso Alting College in Hoogeveen.
- Evert Hartman begon met het schrijven van jeugdboeken in 1978. Daarvoor had hij drie thrillers voor volwassenen geschreven.
- Evert Hartman was getrouwd en had twee zonen.
- In augustus 1992 stopte hij met lesgeven en ging zich helemaal op het schrijven toeleggen.
- Voor zijn jeugdboeken koos hij thema's die op dat moment actueel waren en die hij dan in een spannend verhaal verwerkte. In 'Oorlog zonder vrienden' was dat hoe het is om kind van een NSB'er te zijn. In 'Vechten voor overmorgen' gaat het om milieuvervuiling en energieschaarste. In al zijn boeken gaat het om hoofdpersonen die letterlijk, maar ook geestelijk voor hun vrijheid vechten.
- Hij overleed naa een kort ziekbed en werd in Hoogeveen begraven.
(NRC, 26-09-1986)
Anderen over Evert Hartman:
- De sterkste kant van Evert Hartman is het vertellen. Het boek leest als een trein. Inhoudelijk vind ik zijn boeken moralistisch. En de spanning was er voor mij al snel af. Er waren teveel toevalligheden in het verhaal, waardoor alles oppervlakkig blijft. (Toin Duijx, over 'Niemand houdt mij tegen', Hervormd Nederland, 24-08-1991)
- Nogal wat critici vinden zijn boeken te oppervlakkig, te schoolmeesterachtig en zeggen dat de karakters van zijn figuren niet goed uitgewerkt zijn. (Schrijver gezocht, blz. 154)
- Hartman was een scherp waarnemer. Zijn stof ontleende hij meestal aan krantenberichten. Met maatschappelijke of ethische onderwerpen wilde hij zijn lezers tot nadenken prikkelen. (Jan van Coillie e.a., Encyclopedie van de jeugdliteratuur, blz. 136)
- Het zijn de gewone kinderen voor wie hij schreef. Zijn boeken draaien ook om gewone kinderen: buiten de grote steden, op de fiets naar school, geen gejakker en gejacht, veel gesprekken met vader en moeder, kortom gewone kinderen in een huiselijke sfeer. En kinderen die zich daardoor voelen aangesproken, laten zich meeslepen door zijn verhalen. Dat is een belangwekkend gegeven voor docenten die aan boekpromotie doen als onderdeel van jeugdliteratuur onderwijs. (Dorée de Kruijk, Tsjip, 1994)
- Met zijn boeken beoogde Evert Hartman zijn lezers tot nadenken aan te sporen. Bij voorkeur liet hij daarom twee tegengestelde meningen heftig botsen. Hoewel het de lezer vrijstaat voor de ene of voor de andere opvatting te kiezen, klinkt de voorkeur van de schrijver duidelijk door. De hoofdpersoon is vaak een buitenbeentje dat bereid is zijn nek uit te steken. Meestal is hij de enige die door het inlevingsvermogen van de schrijver met wat meer psychologische diepgang beschreven is. (Herman Tromp/Max Verbeek, Lexicon jeugdliteratuur, oktober 1996)
Links:
Bronnen o.a.
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Schrijver gezocht, Encyclopedie van de jeugdliteratuur (1988)
- Joke Linders e.a., Het ABC van de jeugdliteratuur (1995)
- Over lezen gesproken (1996)
- Schrijver gevonden, Encyclopedie van de jeugdliteratuur (1999)
- Gegijzeld (Boektopper 1999)
- Jan van Coillie e.a., Encyclopedie van de jeugdliteratuur (2004)
- Gees Bartels-Martens, ABC daar begint het mee. Jeugdliteratuur van Overijssel (2016)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (februari 2021)