Alfred A. Haighton
Profiel
Achternaam: Haighton
Roepnaam: Alfred A.
Voornamen: Coenraad Alfred Augustus
Geboren: 26-10-1896
Te: Rotterdam
Overleden: 13-04-1943
Te: Beekbergen
Pseudoniem(en):Voor zover mij bekend heeft Alfred Haighton niet onder pseudoniem gepubliceerd.
Voor tweedehands boeken | Ook van Alfred A. Haighton |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Poëzie
- Verzen
Proza
- Successie (2 delen) (1927)
Essays/Pamfletten:
- Systematisch overzicht ter gelegenheid van het twintigjarig bestaan van de Maatschappij tot Verzekering van Risico in Loterijen (1922)
- Het hondenkiesrecht (1928)
- Een nieuwe komeet aan den literairen hemel (1928)
- Willem Kloos: 1859-6 mei-1929; Willem Kloos en wij, Een teruggang? (met anderen) (1929)
- Roode leugens over Italië of de laster van Pietro Nenni (1931)
- Het geheibel om Ralph Springer's "Om de macht": volledig overzicht van de artikelen van lof en blaam in de Nederlandse pers over dit meesterwerk verschenen (met anderen) (1932)
- Waarheen voert Mussert? (1937)
- Over Jeanne Kloos-Reyneke van Stuwe: essay (1938)
- De crisis ontmaskerd (1939)
- Onzijdig in oorlogstijd (1939)
- Arnold Meijer's maskerade (1941)
- Dukdalf der persoonlijkheidsidee: Lodewijk van Deyssel als wijsgeer (1941)
Tijdschriften
- Alfred Haighton publiceerde in 'De Nieuwe Gids'. Hij had het blad na de dood van Willem Kloos in 1938 opgekocht en veranderde het gaandeweg in een antisemitisch blad.
- Alfred Haighton publiceerde in 'Nederland', 'De Bezem' en 'Zwart Front'.
Over Alfred A. Haighton
- L.M.H. Joosten, 'Katholieken en fascisme in Nederland, 1920-1940' (1964)
- W. Zaal, 'De Nederlandse fascisten' (1973)
- J. Vriens, 'Inventaris van de archieven van: Zwart Front 1934-1940, Nationaal Front 1940-1941, Arnold Meijer 1905-1965, Alfred Haighton 1896-1942' (3 delen) (1977-1979)
- G.J.G. de Gier, 'Alfred Haighton: financier van het fascisme' (1988)
- Boudewijn Büch besteedt een hoofdstuk aan Alfred Haighton in 'Steeds verder weg' (2002)
Literaire prijzen
Alfred A. Haighton was lid van de jury voor:- Nieuwe Gids-prijs 1940.
Opmerkingen:
- Alfred Haighton was de oudste zoon van Johannes Gerard Haighton en Louise Mathilde de Haas.
- Zijn vader was de oprichter van de firma Lotisco. Deze firma bood een loterijsysteem aan met een verzekering waardoor men nooit de inzet kon verliezen, mits men doorlopend meespeelde. De familie zelf verdiende hier miljoenen aan.
- Na de lagere school ging hij naar het Eerste Haagsche Gymnasium. Hier doorliep hij alleen de eerste klas.
- Hij wilde graag in militaire dienst, maar werd zowel in 1915 als in 1918 afgekeurd.
- Alfred Haighton brak in 1919 zijn heup, waardoor hij de rest van zijn leven mank zou lopen.
- In datzelfde jaar erfde hij de N.V. Lotisco, waardoor hij miljonair werd. Hij maakte reizen over de hele wereld en besteedde veel geld aan zijn liefhebberijen: de literatuur en de politiek.
- Al heel vroeg voelde hij zich aangetrokken tot het fascisme. In 1922 was hij betrokken bij de oprichting van de eerste Nederlandse fascistische partij: het Verbond van Actualisten (VvA).
- Later richtte hij zelf de fascistische Vereeniging 'De Bezem' op. Hij was geen leidersfiguur en bovendien vaak afwezig, daarom liet hij H.A. Sinclair de Rochemont en J. Baars de vereniging leiden. Baars liet vervolgens Haighton tijdens een jaarvergadering op 29-06-1932 uit de partij zetten.
- In 1923 trouwde Alfred Haighton met de onderwijzeres Marie Reintjes. In 1930 scheidden ze.
- Alfred kreeg in 1932 ruzie met zijn broer Willem. Er kwam een financiële schikking, maar de broers bleven levenslang gebrouilleerd.
- Zijn tweede huwelijk was met (de vijftien jaar jongere) Johanna (Jopie) Hermina van Nooten. Opmerkelijk feit: zij had slechts één been. kort na hun trouwen kocht Alfred Haighon een kunstledematenfabriek waarvan hij zelf korte rijd directeur was. Jopie overleed in 1935 aan een hersentumor.
- Zijn derde huwelijk was in 1937 met de (achttien jaar jongere) Oostenrijkse Beatrix Speigl. Opmerkelijk feit: zij had slechts één been. Beatrix overleed aan tbc in 1941.
- Zijn vierde huwelijk was in 1941 met (de negentien jaar jongere) Adela Maria Boode. Opmerkelijk feit: zij had slechts één been.
- Haighton woonde in Beekbergen, aan de Kaapbergweg 11.
- Haighton zou in Los Angeles gepromoveerd zijn op een proefschrift over Schopenhauer. Jeanne Kloos-Reyneke van Stuwe meldt dat in mei 1943 in 'De Nieuwe Gids'. Maar bewijzen voor deze promotie zijn nooit gevonden. Zelf heeft Haighton beweerd dat hij ni 1926 in de wijsbegeerte is gepromoveerd aan de Universiteit van Los Angeles, Maar ook hiervoor onbreekt elk bewijs.
- Vanaf zijn vijfentwintigste jaar treedt Alfred Haighton op in het rechts-politieke variététheater in Nederland.
Handschrift Alfred A. Haighton
Anderen over Alfred A. Haighton:
- Pamfletten van Haighton als De crisis ontmaskerd (1939) en Maskerade (1941) zouden een schrijver heden ten dage op gevangenisstraf komen te staan. Zekere recente aanvoerders van rechtse partijen zinken qua taalgebruik in het niet bij Haighton. (Boudewijn Büch, Steeds verder weg, blz. 164)
- Wat nu te denken van een man die ooit in Duitse lokale krantjes advertenties met de volgende tekst zette: 'Vermogende Hollandse heer is op zoek naar een vrouw met één been'? Wat te denken van een man die naar Duitsland afreisde om dames met één been die op de advertentie gereflecteerd hadden, aan hun stompjes te gaan voelen? Met Haighton heeft de lezer en de historicus misschien wel de grootste circusact uit de geschiedenis van het fascisme te pakken. (Boudewijn Büch, Steeds verder weg, blz. 167/168)
- Het lijkt raadselachtig waarom men telkens weer in zee ging met een figuur die bekend stond als de bonte hond. De zaak was dat Haighton tot 1932 kon beschikken over schier onuitputtelijke geldmiddelen - en ook daarna was hij nog lang geen ridder te voet. Ze konden niet om hem heen. Hij zat bepaald niet op zijn centen, maar hij wilde er wel wat voor terug: achter de schermen de diens uitmaken, waarbij hij uitging van de stelregel dat er twee meningen mogelijk waren, de zijne en de de verkeerde. (Jan Meyers, VN, 05-11-1988)
- De historicus L.M.H. Joosten beschreef Haighton kernachtig als: het type, dat door een teveel aan vrije tijd, een toe groot inkomen en duidelijke psychische aberraties zich met welbehagen heeft begeven in de troebele sfeer, waarin het Nederlands fascisme veelal is opgetreden. (Hans Wansink, Volkskrant, 19-11-1988)
- Hij heeft in de geschiedenis van het vroege Nederlandse fascisme niet slechts met zijn geld, maar ook met zijn manipulatieve, twistzieke en achterdochtige karakter een grote rol gespeeld en wat hij door zijn geld opbouwde, brak hij later weer af door zijn gedrag. Hij bezat een sociaal minderwaardigheidscomplex; ondanks zijn rijkdom werd hij niet door de high society geaccepteerd, wat hem zeer speet. Ook speelde in zijn gedrag vermoedelijk een gevoel van lichamelijke inferioriteit een rol: hij was als jongeling mank geworden. (Historiek.net)
Links:
- Huygens Ing. - Haighton, Coenraad Alfred Augustus (1896-1943)
- DBNL - Alfred Haighton
- Het museum van de vaderlandse geschiedenis - Alfred A. Haighton
Bronnen o.a.
- Nederlandse literaire prijzen 1880-1985 (1986)
- Boudewijn Büch, Steeds verder weg (2002)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (februari 2021)