Alexander Cohen
Profiel
Achternaam: Cohen
Roepnaam: Alexander
Voornamen: Josef Alexander
Geboren: 27-09-1864
Te: Leeuwarden
Overleden: 30-10-1961
Te: Toulon
Pseudoniem(en): Voor zover mij bekend heeft Alexander Cohen niet onder pseudoniem gepubliceerd.
Voor tweedehands boeken | Ook van Alexander Cohen |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Proza
- In opstand (1932)
- Van anarchist tot monarchist (1936)
- Geschriften van een andersdenkende: bloemlezing uit zijn werk (door Max Nord) (1959)
- Van anarchist tot monarchist (in 2 delen) (1961)
Brieven
- Brieven 1888-1961 (bezorgd door Ronald Spoor) (1997)
Overige non-fictie
- De zaak Alexander Cohen - Hankes Drielsma = Plemp van Duiveland (1912)
- Uitingen van een reactionnair (1896-1926) (1929)
- Taal en stijl van een eere-doctor in de nederlandsche belletrie (1959)
- Uiterst links: journalistiek werk 1887-1896 (samenstelling en inleiding Ronald Spoor) (De Engelbewaarder 19) (1980)
- Uiterst rechts: journalistiek werk 1906-1920 (samenstelling en inleiding Max Nord) (De Engelbewaarder 22) (1981)
Vertalingen/bewerkingen
- Multatuli, Pages choisies (1901)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Alexander Cohen publiceerde in het 'Groninger weekblad', 'Recht voor allen', 'Mandril'.
- Alexander Cohen deed vertaalwerk voor 'La Société Nouvelle'.
- Alexander Cohen had van 1897 tot 1898 een eigen tijdschrift: 'De Paradox'. Hiervan verschenen twintig nummers.
- Alexander Cohen werd in 1906 correspondent voor 'De Telegraaf'. Een keuze uit zijn artikelen verscheen in 'Uiterst rechts: journalistiek werk 1906-1920' (samenstelling en inleiding Max Nord) (1981)
Over Alexander Cohen
- 1 hoofdstuk: 'Een ophakker' over 'In Opstand' in 'Onderzoek en vertoog 1' van Victor E. van Vriesland (1958)
- 1 hoofdstuk: 'Cohen' in 'Loodlijnen' van Kees Fens (1967)
- Een hoofdstuk over Alexander Cohen in de 'Oost-Indische Spiegel' van Rob Nieuwenhuys (1972)
- Mies Campfens, Margreet Schrevel, Fritjof Tichelman (red.), 'Op een beteren weg: schetsen uit de geschiedenis van de arbeidersbeweging aangeboden aan mevrouw dr. J.M. Welcker' (1985)
- Simon Carmiggelt, 'Carmiggelt over Cohen: de kronkels van Simon Carmiggelt over Alexander Cohen' (bibliofiel) (2013)
Opmerkingen
- Alexander Cohen werd geboren aan de Kelders 15 in Leeuwarden.
Zijn vader was grossier.
- Zijn moeder overleed aan tbc toen Alexander negen jaar was.
- Zijn vader voedde zijn kinderen met harde hand op. Alexande rebelleerde hiertegen.
- Hij bezocht de Rijks-HBS aan het Zaailand.
- Op 06-09-1882 vertrok hij als koloniaal naar Nederlands-Indië.
- Na een paar weken als soldaat-schrijver in Nederlands-Indië werd hij ziek. Hij werd maandenlang verpleegd in Sindanglaja.
- Ook als soldaatwas hij een rebel. Hij zat tweeënhalf jaar in de cel en had eem strafregister 'zo zwart, als er maar weinig waren in het hele Oost-Indische leger'.
- Op 25-12-1886 wordt hij, als hij zijn straf heeft uitgezeten, als 'volstrekt onhandelbaar' naar Nederland teruggestuurd.
- Terug in Nederland wordt hij corrector bij het blad 'Recht voor allen'.
- Alexander Cohen werd als journalist tot zes maanden cel veroordeeld wegens majesteitsschennis. Hij riep naar de in een koets voorbij rijdende koning Willem III 'Weg met Gorilla, leve het socialisme, leve Domela Nieuwenhuis' en werd gearresteerd door een agen in burger die naast hem stond.
- Hij vluchtte naar Parijs, maar werd in december 1893 verbannen als anarchist (verdacht van een aanslag).
- Alexander Cohen heeft daarna enkele jaren in Londen gewoond.
- In 1896 kwam hij - illegaal - naar Nederland, waar hij op 12-09-1896 werd gearresteerd en alsnog zijn straf uitzat. Er werd hem aangeraden gratie aan te vragen, maar hij weigerde dit te doen, omdat hij daarna niet meer vrij zou kunnen schrijven over degeen die hem gratie zou hebben verleend.
- In 1907 werd hij tot Fransman genaturaliseerd.
- Hij woonde in Toulon.
- Hij moest in Frankrijk een operatie ondergaan, waar hij het geld niet voor had. In Nederlandse kranten werd een oproep gedaan om geld te storten. Simon Carmiggelt en Geert van Oorschot waren o.a. ondertekenaars van deze oproep.
- Zijn vrouw overleed in 1959. Hierna verlangde hij zelf ook naar 'het einde'.
- Hij overleed op 30-10-1961 in het Asyle des Petites Soeurs des Pauvres aan de Avenue de Val-Bourdin in Toulon.
- In dezelfde stad werd hij 'van de armen' begraven. De plek is onbekend, maar er mag worden aangenomen dat het graf intussen is geruimd.
Anderen over Alexander Cohen
- Alexander Cohen is ongetwijfeld een goed journalist. Hij kan schrijven: vlot en af en toe zelfs boeiend. Maar alles lijkt mij net iets teveel aangedikt, tezeer geposeerd om indruk te maken. De persoon van de auteur staat teveel op de voorgrond. Dit zou niet erg zijn, wanneer deze auteur werkelijk belangwekkend was, maar ondanks een voortdurende multatuliaanse allure raken we hiervan niet overtuigd. Er zijn honderden mensen die zich miskend en slecht behandeld achten. (A. Marja, Literair dagboek (1937) in Kentering, september 1965, blz. 2)
- De enige jaren geleden op zeer hoge leeftijd in zijn geliefd Frankrijk overleden Alexander Cohen, wiens twee boeken - "In opstand" en "Van anarchist tot monarchist" - waarin hij met meesterhand en onverwoestbare humor zijn vurig, veelbewogen leven beschreef, gelukkig door Van Oorschot in de Stoa-reeks zijn herdrukt. U moet ze vooral lezen. Niet alleen om de schat van boeiende informatie welke een man verschaft, die al in Parijs woonde, toen de eerste affiches van Touloiuse Lautrec er werden aangeplakt, maar ook omdat u er uit leren kunt, waar werkelijk briljant schrijven op neer komt. (Simon Carmiggelt, Epiloog (Kronkel), Parool, 24-05-1965)
- De anarchist Alexander Cohen die zijn tijd in Indië als soldaat voornamelijk doorbracht met een zware loden kogel aan zijn been. (VN, 26-02-1983)
Mijn favoriete citaat
- Gij hebt gisteren zó gesproken, eergisteren zús geschreven. En thans schrijft gij dit!
- Dat bewijst dat ik van mening veranderd ben en géén gevangene van verroeste denkbeelden en beschimmelde formules.
(Alexander Cohen, Van anarchist tot monarchist I, blz. 113)
Links
- Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Alexander Cohen
- DBNL - Alexander Cohen
- BWSA - Alexander Cohen
- Joods historisch museum - Alexander Cohen
Bronnen o.a.
- Rob Nieuwenhuys, Oost-Indische Spiegel (1972)
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Hans Heesen e.a., Waar ligt Poot (1997)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (november 2019)