Victor Brunclair
Profiel
Achternaam: Brunclair
Roepnaam: Victor
Voornamen: Victor Josephus
Geboren: 18-10-1899
Te: Antwerpen
Overleden: 21-11-1944
Te:Concentratiekanp Lagelund (Duitsland)
Pseudoniem(en): V.J. Brunclair gebruikte de pseudoniemen Geert Bardemeyer, J. Fikkens en Lirio.
Voor tweedehands boeken | Ook van Victor Brunclair |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Poëzie
- De dwaze rondschouw (1926)
- Sluiereffekten (1936)
- Camera lucida (1937)
- Openbare spreekcel (1940)
- Gedichten (2016)
Proza
- De monnik in het westen (1929)
Overig non-fictie
- Het heilige handvest (1937)
Vertalingen
- De monnik in het westen (1929)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Victor J. de Brunclair debuteerde in 1916 met poëzie in 'De Goedendag'.
- In 1919 was hij mede-oprichter van 'Ruimte'.
- V.J. Brunclair was medewerker van 'Vlaamsche Arbeid'.
- Brunclair richtte in 1936 'Getuigenis' op.
- V.J. Brunclair publiceerde in 'Staartsgevaarlik', 'Opstanding', 'Vandaag', 'De Nieuwe Wereldorde', 'Het Overzicht', 'De Stem', 'Opbouwen', 'Ons Vaderland', 'De Schelde', 'Reinaert', 'Pan', 'Uilenspiegel'.
Over Victor Brunclair
- Paul de Wispelaere, 'Vicotr J. Brunclair 1899-1944' (1960)
- 1 hoofdstuk: 'Victor J. Brunclair: Sluiereffecten' in 'Kroniek der poezie' van Marnix Gijsen (1965)
- 1 hoofdstuk: 'Late Kanttekeingen bij Victor J. Brunclair´s `Monnik in het Westen' in 'De ring van Möbius' van Hubert Lampo (1966)
- 1 hoofdstuk in 'Verzameld werk, deel 6' van M. Gijsen (1977)
- Een bijdrage over Victor J. Brunclair in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Paul de Wispelaere (mei 2001)
- Een hoofdstuk over Victor J. Brunclair: 'Het enfant terrible' in 'De vergeerhoek' (2003) van Stefan Brijs.
- Dieter Vandenbroucke, 'Dansen op een vulkaan: Victor J. Brunclair schrijver in een bewogen tijd' (2013)
Literaire prijzen
- Prijs van de Provincie Antwerpen voor 'Het heilige handvest'
Opmerkingen
- Victor J. Brunclair kreeg basisonderwijs op de Antwerpse 'Lagere Hoofdschool'. Ook vanwege de oorlogsomstandigheden moest hij daarna direct aan het werk. Hij werd bediende bij de diamantfirma Pressens en daarna boekhouder bij enkele bedrijven.
- Vicotr J. Brunclair was boekhouder-correspondent en journalist.
- Vicotr J. Brunclair trouwde in 1924 met Gusta van Bauwel. Zij overleed op 30-05-1938.
- In 1938/1939 was hij secretaris van de Koninklijke Vlaamse Schouwburg. Daarna was hij secretaris van de Koninklijke Vlaamse Opera.
- Naast dit werk leidde hij ook een reclamebureau.
- V.J. Brunclair was bevriend met Paul van Ostayen.Zijn poëzie lijkt m.b.t. het spelen met woorden ook op het werk van Van Ostayen.
- In zijn laatste werk keert hij vaak weer terug naar de meer traditionele poëzie.
- V.J. Brunclair schreef scherpe polemische bijdragen in tijdschriften.
- Hij werd wel 'de Fik' genoemd.
- In 1941 (her)trouwde hij met Maria Mertens.
- Op 09-12-1942 werd V.J. Brunclair door de Gestapo gearresteerd na een valse aanklacht in een zaak van anonieme dreigbrieven aan medewerkers van de Opera. Toen de beschuldiging niet bleek te kloppen, onderzocht men zijn werk en beschuldigde hem toen wegens 'Heilig handvest' van anti-nazisme.
- Hij zat gevangen in Antwerpen en in Hoei. Op 10-04-1943 werd hij naar kamp Vught gebracht. Vandaar ging hij naar het concentratiekamp Oranienburg. Hij stierf in het concentratiekamp Lagelund in Sleeswijk-Hollstein aan dysenterie.
- In kamp Vugt had hij o.a. Ed Hoornik en Nico Rost leren kennen. Nico Rost heeft het over Brunclair in zijn dagboek.
Anderen over Victor Brunclair
- Raak maar grillig, wild en mild, scheen de kunst voor Brinclair veelal een artistiek avontuur dat met vooropgezette normen niets te maken had. (Louis Sourie, Vlaams Letterkundig Lexicon, blz.23)
- Hij schreef ook burleske verhalen die mijns inziens tot zijn beste werk behoren en waarin hij een genre dat bij Van Ostaijen een uiterst precieze vorm had gekregen, beoefende oop een meer gewone manier en met minstens evenveel succes. (Marnix Gijsen, Kroniek der poezie, blz. 156)
- Literair-historisch is De monnik in het westen, samen met de profetische roman Waldo (1928) van Gerard Walschap, een van de zeldzame prozawerken die het Vlaamse humanitair expressionisme heeft voortgebracht. Het bevat een visionaire poging uitdrukking te geven aan de verloren droom van de wereldrevolutie en het idealistische streven naar vergeestelijking van het leven, die dat tijdsgewricht hebben gekenmerkt. In artistiek opzicht overtuigt het echter niet vanwege de chaotische bouw, de melodramatische stijl en het gebrek aan taalbeheersing. De contemporaine kritiek heeft het dan ook, op uitzonderingen na, afgedaan als een opmerkelijk maar mislukt experiment. (Paul de Wispelaere, Kritisch literatuur lexicon, mei 2001)
Mijn favoriete citaat
In de verzonken dronken tuin
waar wat vergaat stil kleurloos wordt in bloemenpuin
vol scherpe schemeringen
gaat nog een laatste vogel zingen
om wat verre zon.
(V.J. Brunclair, Herfstelegie (fragm.), uit: Sluiereffekten)
Bronnen o.a.
- Louis Sourie, Vlaams Letterkundig Lexicon (1951)
- C. Buddingh', Encyclopedie voor de wereldliteratuur (1954)
- Paul de Wispelaere, V.J. Brunclair (1960)
- De Vlaamse letteren tussen gisteren en morgen 1930-1960 (1963)
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- De Nederlandse en Vlaamse auteurs van middeleeuwen tot heden (1985)
- Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
- Oosthoek lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
- Hans Heesen e.a., Waar ligt Poot? (1997)
- Kritisch literatuur lexicon (mei 2001)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (februari 2024)