Anneke Brassinga
Profiel
Achternaam: Brassinga
Roepnaam: Anneke
Geboren: 20-08-1948
Te: Schaarsbergen
Pseudoniem(en): Anneke Brassinga debuteerde onder pseudoniem A. Tuinman in 1974 in 'De Revisor'.
Voor tweedehands boeken | Ook van Anneke Brassinga |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Poëzie
- Wandeling (bibliofiel, 30 ex.) (1984)
- Nagedachtenis (bibliofiel, 25 ex.) (1984)
- Brassinga's debuut (bibliofiel, 75 ex.) (1985)
- Twee eenden in bad (bibliofiel, 50 ex.) (1985)
- Gouwzee (bibliofiel, 25 ex.) (1986)
- Twee gedichten (bibliofiel, 35 ex.) (1987)
- Aurora (1987)
- Kwartet voor een cellist (bibliofiel, 40 ex.) (1988)
- Landgoed (1989)
- Voor mei (bibliofiel, 40 ex.) (1989)
- Gras (bibliofiel, 50 ex.) (1990)
- Houtduif (bibliofiel, 30 ex.) (1990)
- IJsland (bibliofiel, 62 ex.) (1990)
- Brief uit Bolungarvík 1 (bibliofiel, 125 ex.) (1990)
- Vleermuis (1991)
- Thule (1991)
- Klimopkrans (met Tom van Deel en Peter Yvon de Vries) (bibliofiel, 50 ex.) (1991)
- Drie gedichten (bibliofiel, 30 ex.) (1991)
- Kaantjes (bibliofiel, 50 ex.) (1992)
- Voordeel (bibliofiel, 20 ex.) (1992)
- Zeemeeuw in boomvork (1994)
- Twee gedichten in de Wintertuin (met Rutger Kopland) (bibliofiel, 500 ex.) (1995)
- Hic iacet bic (bibliofiel, 85 ex.) (1995)
- Agrarisch (bibliofiel, 25 ex.) (1997)
- Drie jeugdgedichten (bibliofiel, nieuwjaarsgeschenk) (1998)
- Huisraad (1998)
- Malende: aan J.C. Bloem en voor Jan Keijser (bibliofiel, 125 ex.) (2000)
- Verschiet (2001)
- Timiditeiten (2003)
- Tijdelijk verblijf (met Gerrit Klijwegt en Lodewijk Ouwens) (2003)
- Adagio sostenuto (bibliofiel, 126 ex.) (2003)
- Roosje's oratie (bibliofiel, 40 ex.) (2003)
- Wachtwoorden: verzamelde, herziene gedichten 1978-2003 (2005)
- Barnsteenboom (in 'Zichtassen' van Jos Swiers) (bibliofiel, 10 ex.) (2005)
- Dichtgroei (bibliofiel, 40 ex.) (2006)
- Ogentroost (bibliofiel, 25 ex.) (2006)
- IJsgang (2006)
- Lieve Tom: bij een bundel' (bibliofiel, 65 ex.) (2008)
- Ontij (2010)
- Wevende stilte (bibliofiel, 82 ex.) (2012)
- Eik (bibliofiel, 50 ex.) (2013)
- Het wederkerige (2014)
- Wachtwoorden: verzamelde, herziene gedichten 1987-2015 (2015)
- 'Broodkruimel' (2015)
- Herinnering (2016)
- Verborgen tuinen (bibliofiel, 100 ex.) (2017)
- Verborgen tuinen (2019)
Proza
- Hartsvanger: zeer verspreide geschriften (1993)
- Hapschaar (1998)
- Roosje's Oratie (bibliofiel, 40 ex.) (2003)
Brieven
- Tussen vijf en twaalf: een briefwisseling (met Freddy Rikken) (2005)
Dagboeken
- Delen uit haar (meisjes)dagboek werden onder het pseudoniem A. Tuinman gepubliceerd in 'De Revisor'.
- Parijs Journaal (bibliofiel, 175 ex.) (2004)
Overig non-fictie
- Dames en heren, als ik al... (rede) (bibliofiel, 40 ex.) (1994)
- Hartsvanger: zeer verspreide geschriften (1993)
- Jij graaft, wij graven (redactie) (bibliofiel, 25 ex.) (1997)
- Het zere been: essyas & diversen (2002)
- De eenzame uitvaart: hoe dichters eenzame doden op hun laatste tocht vergezellen (met F. Starik e.a.) (2005)
- Bloeiend puin: essays & ander proza (2008)
- Lieve Tom: bij een bundel (bibliofiel, 65 ex.) (2008)
- Alleen wie het verlangen kent: tekeningen, schetsen, grafiek 2006-2009 (catalogus, met anderen) (2009)
- Deeltjes & golven = Particles & waves (catalogus, met anderen) (2010)
- Steikzwulle sweipels: over de noodzaak van literair vertalen (rede) (2010)
- Grondstoffen (2015)
- Het luchtige van de zwaarte (Hans Groenewegen lezing) (2015)
- Langs de levensweg: over Arnon Grunbergs Bezette gebieden (rede) (bibliofiel, 100 ex.) (2020)
- Vertrouw de weg, altijd (bibliofiel, 50 ex.) (2020)
Vertalingen
- George Orwell, De jaren in Birma (1975)
- Vladimir Nabokov, De gave (1977)
- Oscar Wilde, Het portret van Dorian Gray (1978)
- Jules Verne, Meester Zacharias, en De eeuwige Adam (1978)
- Vladimir Nabokov, Ultima Thule (met Peter Verstegen) (1979)
- Sylvia Plath, Ariël (1980)
- Jean-Jacques Rousseau, Emile of Over de opvoeding (1980)
- Auguste Villiers de L'Isle-Adam, Opstand (1982)
- Sylvia Plath, Bramenplukster (bibliofiel, 50 ex.) (1984)
- E.M. Forster, Overtocht naar India (1985)
- Patricia Highsmith, Hoe schrijf ik een spannend boek (1985)
- Patricia Highsmith, Spel voor de levenden (1985)
- Patricia Highsmith, De heldin (1988)
- Hermann Broch, De dood van Vergilius (1989)
- Paul Eluard, Marc Chagall (bibliofiel, 10 ex.) (1989)
- W.H. Auden, Brieven uit IJsland (1990)
- Michael Hofmann, Stekels (1990)
- Vladimir Nabokov, Het scheermes (nieuwjaarsgeschenk, 1991)
- Vladimir Nabokov, Uitnodiging voor een onthoofding (1991)
- Vladimir Nabokov, Wanhoop (1991
- Vladimir Nabokov, De verdediging (1991)
- Michael Hofmann, Voor Gert Hofmann, gestorven op 1 juli (bibliofiel, 50 ex.) (1994)
- 1 gedicht 'Catechismus' van Michael Hofmann in '25e Poetry International / 6e Poetry on the road, Enschede 1994' (1994)
- Denis Diderot, Brieven aan Sophie (1995)
- Louis de Rouvroy Saint-Simon, Memoires (1996)
- Vladimir Nabokov, 'Verzamelde verhalen 1' (1996)
- Vladimir Nabokov, 'Verzamelde verhalen 2' (1996)
- Herman Melville, De msaskerade (1997)
- Samuel Beckett, 'Droom van matig tot mooie vrouwen' (2000)
- Samuel Beckett, 'Oh en ik droomde' (bibliofiel, 70 ex.) (2000)
- 2 vertaald gedichten in 'Poëziekalender 2014', samengesteld door Ester Naomi Perquin en Menno Hartman (2013)
- Gertrude Stein, Wat gebeurde / Damesstemmen / Haar jurken tellen / Ik wil graag dat het een toneelstuk is (2015)
- Samual Becket, Kort proza (2017)
Vertaald:
- Two poems (jhaarwisselingsgeschernk, 100 ex.) (1989)
- Descendance (trad. du néerlandais par Patrick Burgaud) (1993)
- Een Portugese vertaling van werk van Anneke Brassinga in 'Dias abertos' (2006)
- John Irons vertaalde t.g.v. Poetry International 2007 werk van Anne Brassinga.
- In het Duits vertaalde gedichten van Anneke Brassinga in 'VERSschmuggel: Gedichte: deutsch, niederländisch = VERSmokkel: Gedichten: Duits, Nederlands (2016)
- Fata Morgana: dürste nach uns! (Duitse vertaling van een keuze uit 'Wachtwoorden' door Ira Wilhelm en Oswald Egger) (2016)
- Hidden gardens (Engelse vertaling van 'Verborgen tuinen' door John Iron) (2017)
Anneke Brassinga schreef een inleiding/voorwoord voor
- IJs en weder dienende (jaarwisselingsgeschenk, 100 ex.) (1986)
- John Wells, Le pavillon des Trois Surs (bibliofiel, 50 ex.) (1991)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Anneke Brassinga debuteerde onder pseudoniem A. Tuinman in 1974 in 'De Revisor'.
- Anneke Brassinga is redacteur van 'Dietsche Warande en Belfort'.
- Anneke Brassinga publiceerde in 'Hollands maandblad', 'NRC Handelsblad', 'de Volkskrant', 'De Gids', 'Maatstaf', 'New Found Land', 'Tirade', 'Lust en gratie', 'Nieuw Letterkundig Magazijn', 'Filter', 'Roodkoper', 'Raster', 'De Volksverheffing'.
Over Anneke Brassinga
- Wiel Kusters, 'De hoogtijd van Peter Yvon de Vries en Anneke Brassinga' (vouwblad, bibliofiel, 45 ex.) (1988)
- T. van Deel, 'Epithalamion', uitgave ter gelegenheid van het huwelijk van Anneke Brassinga & Peter Yvon de Vries op 22 maart 1988 (bibliofiel, 45 ex.) (1988)
- Een bijdrage over Anneke Brassinga in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Maaike Meijer (november 1993).
- Jos Swiers, 'De eerste dertig, trente, 30, thirty, dreissig: een eerste bibliografie van de oorspronkelijke publicaties van Anneke Brassinga, aangevuld met een bibliografie van relevante secundaire literatuur' (1997)
- Anneke Brassinga, 'Bibliografie 2001 van de oorspronkelijke werken van Anneke Brassinga' (bibliofiel, 10 ex.) (2001)
- 1 hoofdstuk: 'Osmose, over Anneke Brassinga' in 'Overvloed. Kritieken en kronieken over poëzie' van Hans Groenewegen (2005)
- Gerrit Komrij besteedt in 'Kost en inwoning. De Nederlandse poëzie in enige nagekomen gedichten' (2005) een hoofdstuk aan het gedicht 'Haydn in Ierland' van Anneke Brassinga.
- 1 hoofdstuk: 'Vormen die voortdurend veranderen - over Hartsvanger van Anneke Brassinga' in 'Lezen, man! Essays en kritieken' van Anthony Mertens (2006)
- 'Jan Campert-prijzen 2008: Anneke Brassinga, Peter Verhelst, Doeschka Meijsing, Luuc Kooijmans, De Avonden' (2009)
- Henk van der Waal en Erik Lindner, 'Gesprekken en essays over de kunst van het dichten met Esther Jansma, Astrid Lampe, F. van Dixhoorn, Piet Gerbrandy, Nachoem Wijnberg, Arjen Duinker, Anne Vegter, Anneke Brassinga' (2009)
- 1 interview met Hanneke Brassinga: 'Ik richt soms rampspoed aan' in 'Ik deug alleen voor de poëzie. Dichters over dichten' van Ron Rijghard (2010)
- 1 hoofdstuk over: 'Hapschaar' door Jaap Grave in 'Lexicon van Literaire Werken' (2010)
- A.L. Snijders, 1 ZKV: 'De brute onmiddellijkheid van de regenachtige zondag' in 'Brandnetels & verkeersborden' (2012)
- Hester van Hasselt en Bianca Sistermans, 'De eenzame uitvaart: poëzie als luikje naar de dood: Wim Brands, Anneke Brassinga, Eva Gerlach' (2014)
- 1 hoofdstuk: 'Naakte strijdlust tegen het ontbrekende. Het vuur van Anneke Brassinga' in 'De jacht op het sublieme' van Piet Gerbrandy (2014)
- Pieter Sjoerd Gerbrandy, 'P. C. Hooft-prijs 2015 Anneke Brassinga' (650 ex.) (2015)
- 1 hoofdstuk: 'Anneke Brassinga - Verschiet' door Piet Gerbrandy in 'Lexicon van Literaire Werken' (september 2107)
Diversen
- Kreek Daey Ouens, 'Stok omhoog', met linoleumsneden van Angèle Reinders, met een tekstbijdrage van Anneke Brassinga (bibliofiel, 40 ex.) (1997)
- Gedichten van Anneke Brassinga op 'Poëzierom: VSB Poëzieprijs 1994-2003' (cd-rom) (2003)
- Anneke Brassinga leest 5 gedichten op 'Ode aan de Nacht. het beste uit De Nacht van de Poëzie', samenstelling Anneke van Dijk en Koen Vergeer (4 CD's, 2005)
- 'Anton Tsjechov, De dame met het hondje', gelezen door Anneke Brassinga (1 cd) (2005)
- 1 portret van Anneke Brassinga in '222 schrijvers. Literaire portretten' van Eddy en Tessa Posthuma de Boer (2005), met het citaat 'Je dicht, daar moet je bijna dood aan gaan / zei gorter. Schrijf: het platte kind komt / onder de wals. En zwart voor ogen wordt 't. / Zwakjes hoor je nog je gave ruisen / door al die dichtersaderen naar buiten. / waar je niet kruipen kon ben je gegaan.'
- Een portret (olieverf op paneel) van Anneke Brassinga en Thérèse Cornips door Jopie Roosenburg-Goudriaan (ca. 1990), in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)
- Anneke Brassinga leest het gedicht 'Hoe te zoenen op straathoeken' op '25 literaire traktaties. Hollands Diep jubileum-cd' (2011)
- Anneke Brassinga leest 1 gedicht: 'Bij de prelude opus 32 nr. 13 - Sergei Rachmaninov' op 'Dichters op vinyl: de Poëzieplaat van De Bezige Bij' (3lp) (2019)
- 1 bijdrage: 'Toen, ooit, zomaar' in 'Klein zwerk is vriendschap: in memoriam Tom van Deel' (2021)
Literaire prijzen
- Martinus Nijhoff-prijs 1978 voor de vertaling van Nabakovs 'De gave'. Ze weigerde de prijs omdat zij (met vele anderen) vond dat de jury zich in de jaren daarvoor had gecompromiteerd
- Trevanian-poëzieprijs 1985 voor 'Brassinga's debuut'
- Herman Gorter-prijs 1990 voor 'Landgoed'
- Anneke Brassinga weigerde de Nijhoff-prijs voor haar vertaling van Nabokov's 'The Gift' in ontvangst te nemen, uit onvrede met het jurybeleid
- Paul Snoek Poëzieprijs van de stad Sint-Niklaas 2001 voor 'Huisraad'
- ECI-prijs voor Schrijvers van Nu 2001 voor 'Hapschaar'
- Ida Gerhardt-prijs 2002 voor 'Verschiet'
- VSB Poëzieprijs 2002 voor 'Verschiet'
- Anna Bijns-prijs 2005 voor 'Timiditeiten'
- Het geicht 'De goede afloop' uit 'IJsgang' werd voor Gedichtendag 2007 geselecteerd als één van de drie mooiste Nederlandstalige gedichten van 2006
- 'IJsgang' werd genomineerd voor de VSB Poëzieprijs 2007
- Constantijn Huijgens-prijs 2008 voor haar hele oeuvre
- P.C. Hooft-prijs 2015
Werk van Anneke Brassinga geciteerd in een overlijdensbericht
Volkskrant, juni 2022
Opmerkingen
- Anneke Brassinga werd geboren in Schaarsbergen, aan de rand van de heidevelden. Een jaar later verhuisde het gezin naar Arnhem.
- In Arnhem ging ze naar de HBS-A.
- Anneke Brassinga studeerde van 1967 tot 1974 vertaalkunde in Amsterdam.
- Anneke Brassinga werkt sinds 1972 als literair vertaler.
- Haar poëzie wordt wel vergeleken met die van Van Geel en Gorter.
- Ze trouwde in 1988 met grafisch kunstenaaren bibliofiel drukker Peter Yvon de Vries.
- Vaaf 1993 woonde ze in Zutphen., later in Amsterdam.
Handtekening Anneke Brassinga
in 25e Poetry International / 6e Poetry on the road, Enschede 1994
Anderen over Anneke Brassinga
- Over het algemeen wordt ze beschouwd als een briljant taalkunstenaar met een grote woordenschat en zin voor bijzondere woorden. Wel vindt men haar een beetje moeilijk. Want wat betekenen al die woorden als bombazijn, schalie, tatewalen, blauwschokkers en kwatong? En als men ze al opzoekt, zijn er nog de grillige zinswendingen en uitzonderlijke beelden. Zo blijft virtuoze onbegrijpelijkheid als oordeel over. (Hans Groenewegen, HN, 08-08-1998)
- Zelf is zij, door middel van haar poëzie, haar vertalingen en haar enthousiasmerende beschouwingen een voorbeeldig pleitbezorger van dat type auteurs dat de beweeglijkheid van geest in zijn teksten eert. (Arjan Peters, Volkskrant, 24-05-2002)
- Het opvallendste aan Anneke Brassingas gedichten is de enorme rijkdom van haar taal en het veelvuldig voorkomen van onalledaagse, bijzondere en kleurrijke woorden. Haar poëzie staat vol archaïsmen, neologismen en woorden die slechts weinigen in hun dagelijkse leven zullen gebruiken: wortelwicht en schrompelman, om slechts twee voorbeelden te geven. Wellicht heeft deze overweldigende woordenschat voor een deel te maken met haar werk als vertaalster, dat haar ongetwijfeld tot een meer dan gemiddeld woordenboekgebruikster zal maken. (Erik Menkveld, Poetry.nl, internet)
- Anneke Brassinga praat niet, ze doet aan dictie; ze wandelt en eet niet, ze schrijft en consumeert; ze dicht niet, ze olliebeebommelt; ze schrijft geen poëzie, ze pepert je onophoudelijk in dat ze literair is, dat wil zeggen fijnzinnig. (Gerrit Komrij, Kost en inwoning, blz. 73)
- We krijgen in Brassinga's poëzie woorden aangereikt die we kunnen duiden, opzoeken, napluizen, oppikken uit citaten, en toch blijven de beelden vaak vreemd en bereiken we niet snel een moment waarop we het gedicht begrijpen zoals het is. Deze poëzie wil niet behagen, maar verstoren, de lezer uit zijn leunstoel duwen in de richting van boekenkast of zoekmachine. (Odile Heynders, Jan Campert-prijzen 2008, blz. 18)
- Leven is veel zoeken en niet veel vinden, 'door het struweel lopen', als 'optimistische pessimist' zonder God. Brassinga's wachtwoorden geven toegang tot desillusies die zo welluidend zijn geformuleerd dat ze nooit deprimeren en zelfs in hun tegendeel kunnen verkeren, in 'vreugde/die alle atomen te boven gaat'. (Arjan Peters, Volkskrant, 17-12-2014)
- Brassinga is bovenal een gretig dichter. Onder haar pen is de taal zelden veilig; ze beproeft nieuwe betekenislagen, keert woorden binnenstebuiten en verbastert naar hartenlust. Haar formulering is onverhoeds, soms bomvol adjectieven, en geen onderwerp wordt geschuwd. (Arie van den Berg, NRC, 22-05-2015)
Mijn favoriete citaat
God allemachtig, je kan me gestolen worden.
'k Heb jou niet lief en evenmin bemin ik het woord,
het vlees geworden, ferm gekneed en gaargestoofd
gehakt der schone poëzij. Al wat zich waarheid waant
en wil aanbeden, zal ik weerspreken
(Anneke Brassinga, Tot God (fragm.), Trouw, 26-05-2001)
Links
- DBNL - Anneke Brassinga
- Poetry.nl - Anneke Brassinga
- Meander klassiekers - Analyse van 'Roeping'
- Klaas Koppe - Anneke Brassinga
Bronnen o.a.
- Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945 (november 1993)
- Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
- Jan Campert-prijzen 2008 (2009)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (oktober 2022)