Hafid Bouazza
Profiel
Achternaam: Bouazza
Roepnaam: Hafid
Geboren: 08-03-1970
Te: Oujda (Marokko)
Overleden: 29-04-2021
Te: Amsterdam
Pseudoniem(en): Voor zover mij bekend
heeft Hafid Bouazza niet onder pseudoniem gepubliceerd.
Als ik de meeste critici mag geloven, dan ben ik een Marokkaanse schrijver.
Maar ik geloof de meeste critici niet.
Volgens andere, welwillende mensen ben ik een Marokkaans-Nederlandse schrijver.
Deze aanduiding klinkt echter ongemakkelijk.
Zij loopt tegelijkertijd op muil en klomp - en dat loopt verdomd moeilijk.
Dan heb je nog de voorzichtige mensen met een hang naar volledigheid (die zijn in de minderheid),
voor wie ik de titel N.S.M.A.N.N.
(Nederlandse schrijver van Marokkaanse Afkomst met Nederlandse Nationaliteit)
heb verzonnen.
Dit is, maatschappelijk gezien, de enige juiste aanduiding,
maar je maakt er geen vrienden mee.
Het klinkt als een zeldzame ziekte.
Het N.S.M.A.N.N.-syndroom.
Je komt er de kroeg niet mee in.
(Hafid Bouazza, Een beer in bontjas, blz. 9/10)
Voor tweedehands boeken | Ook van Hafid Bouazza |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Proza
- De voeten van Abdullah (verhalen) (1996)
- Momo (1998)
- Salomon (2001)
- Paravion (2002)
- Fragment uit Paravion (bibliofiel, 150 ex.) (2004)
- Spotvogel (2009)
- Meriswin (2014)
- Madami LXI (MatchBoox) (2019)
Brieven
- Nu ben ik boos, ik omhels je: brieven (met Gerrit Komrij) (2009)
- 1 brief in 'De Máxima generatie: 40 brieven aan onze toekomstige koningin' (2011)
Toneel
- Apollien (1998)
- Leos Janácek, 1854-1928, De zaak Makropulos = Véc makropulos : opera in drie bedrijven naar het gelijknamige blijspel van Karel Capek (met anderen) (2002)
- Een monster met de twee ruggen (operatekst, muziek David Dramm) (2003)
Overige non-fictie
- Een beer in bontjas (boekenweekessay 2001)
- Dromen van Europa: Hafid Bouazza, Bas Heijne en Michaël Zeeman over het nieuwe Europa (2004)
- De vierde gongslag (met CD) (2006)
- Heidense vreugde (2011)
- De akker & de mantel: over de vrouw en de islam (2015)
Vertalingen/bewerkingen
- Schoon in elk oog is wat het bemint (klassieke Arabische liefdesgedichten, samengesteld en vertaald door Hafid Bouazza) (2000)
- Al-Ma'ari, 'Brief der vergeving'
- Schoon in elk oog is wat het bemint (klassieke Arabische liefdesgedichten, samengesteld en vertaald door Hafid Bouazza) (2000)
- Christopher Marlowe, De slachting in Parijs (Massacre a Paris) (toneel) (2001)
- Rond voor rond, of als een pikhouweel (2002)
- Shakespeare, 'Othello' (2003)
- Ibn Zaydoen en Wallaada (2004)
- Frank Tashlin, de beer die geen beer was (2004)
- William Shakespeare, Het temmen van een feeks (2005)
- Ibn al-Mu´tazz, De zon kussen op dit nachtuur (2006)
- Het lied van de regen: woestijngedichten (bibliofiel, 50 ex.) (2006)
- Het lied van de regen: Arabische gedichten (2006)
- Om wat er nog komen moet: pornografica (bibliofiel, 500 ex.) (2006)
- 1 vertaald gedicht: 'Je geeft me rust..' van Abu 'l-'Alaa' Al-Ma'arri in 'Vonken. Dichters bij Prometheus' (2007)
- Arabische lyriek (2008)
- Niets dan zonde: liefde lyriek & liederlijkheid. Gekozen en vertaald door Hafid Bouazza (2012)
- 1 vertaald gedicht: Ibn-al-Hadjdjadj, 'Ik zei tien hij mij zijlings passeerde' in 'Poëziekalender 2014', samengesteld door Ester Naomi Perquin en Menno Hartman (2013)
- Vrede is dezen nacht: winterpoëzie (2015)
- William Shakespeare, Venus & Adonis (2016)
- Alleen met de wijn; zestien gedichten, vertaald en toegelicht door Hafid Bouazza (bibliofiel, 90 ex.) (2017)
Vertaald
- Abdullah's Feet (Engelse vertaling van 'De voeten van Abdullah' door Ina Rilke) (2000)
- Abdulláhovy nohy (Tsjechische vertaling van 'De voeten van Abdullah' door Veronika Havlíkóva) (2002)
- Les pieds d'Abdullah (Franse vertaling van 'De voeten van Abdullah' door Daniel Cunin) (2002)
- Paravion (Duitse vertaling van 'Paravion' door Ira Wilhelm) (2005)
- Vertaald werk van Hafid Bouazza in 'Writing in Dutch' (2009)
- Paravion (Italiaanse vertaling van 'Paravion' door Laura Pignatti) (2020)
Hafid Bouazza schreef een inleiding/nawoord voor
- Hafid Bouazza schreef de inleiding voor 'De geur van ieder najaar', een bloemlezing herfstgedichten.
- Ludovico Ariosto, Orlando furioso = De razende Roeland (2010)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Hafid Bouazza schreef kritieken voor 'NRC Handelsblad' en 'Vrij Nederland'.
- Hafid Bouazza stelde (naar eigen inzicht) het 2e nummer van de 20e jaargang (september 2002) van 'Optima' samen: 'Optima & Bouazza'.
- Hafid Bouazza publiceerde in 'de Volkskrant', 'Hollands Maandblad, 'De Gids'.
Over Hafid Bouazza
- 1 hoofdstuk: 'Hafid Bouazza - De voeten van Abdullah' door Eep Francken in 'Lexicon van Literaire Werken' (augustus 1999)
- 1 hoofdstuk: 'Hafid Bouazza - De voeten van Abdullah' in 'Boekenlijst Nederlands. Vragen en antwoorden bij de 50 meest gelezen Nederlandse boeken' van Frans Lennaerts (2000)
- Een interview met Hafid Bouazza in Elisabeth Lockhorn, 'Geletterde mannen' (2001)
- Een hoofdstuk over Hafid Bouazza in 'Vrolijk als een vergelijking' (2002) van Guus Middag.
- Een interview met Hafid Bouazza in 'Leven zonder God: elf interviews over ongeloof' van Harm Visser (2003)
- Een hoofdstuk over Hafid Bouazza in 'Kunsten in beweging 1980-2000' van Rosemarie Buikema en Maaike Meijer (2004)
- Een hoofdstuk over Hafid Bouazza in 'Hollandse Nieuwe. Veertien schrijvers van nu' (bij de gelijknamige tentoonstelling in het Letterkundig Museum) (2005)
- Een interview met Hafid Bouazza in 'Ik wil schrijver worden: 13 schrijvers over hun debuut' van Emmy van Dantzig (2005)
- Een hoofdstuk over 'Momo' van Hafid Bouazza in 'Querido's leesclubgids. Romans uit Nederland en Vlaanderen', onder redactie van Yves van Kempen en Bert Bultinck (2006)
- Liesbeth Minnaard, 'New Germans, new Dutch: literary interventions' (2008)
- 1 hoofdstuk: 'Hafid Bouazza - Paravion' door Sven Vitse in 'Lexicon van Literaire Werken' (mei 2009)
- Een interview: 'Ik zou het leven willen dragen als een kroon' door Elisabeth Lockhorn in 'Het moet pijnlijk blijven. De mooiste schrijversinterviews' samengesteld door Frénk van der Linden en Freddy van Thijn (2011)
- Sjoerd Jeroen Moenandar, 'Verdorven grensplaatsen: ontmoetingen tussen moslims en niet-moslims in de Nederlandse literatuur (1990-2005)' (proefschrift) (2012)
- Sjoerd-Jeroen Moenandar, Depraved borderlands: encounters with Muslims in Dutch literature and the public debate (2013)
- Cornelia Leune, 'Grenzen des Hybriden?: Konzeptualisierungen von Kulturkontakt und Kulturvermischung in der niederländischen Literaturkritik' (2013)
- 1 lemma: 'Bouazza, Hafid' in 'Steinz Gids voor de wereldliteratuur' van Jet & Pieter Steinz (2015)
- 1 hoofdstuk: 'Hafid Bouazza - Spotvogel' door Bart Vervaeck in 'Lexicon van Literaire Werken' (september 2016)
- 1 hoofdstuk: 'Hafid Bouazza - Mereswin' door Erik Spinoy in 'Lexicon van Literaire Werken' (september 2018)
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- Menno Wigman droeg zijn gedicht 'Op een pijnloos uur' op aan Hafid Bouazza.
- Hafid Bouazza noemt in 'Het beslissende boek' (2002) van Margot Dijkgraaf en Martijn Meijer de Koran als het voor hem beslissende boek.
- 'Salomon' verscheen in 2002 als Grote letterboek.
- Hafid Bouazza was in augustus 2003 te gast in het VPRO-tv-programma 'Zomergasten'.
- Een zelfportret van en een interview met Hafid Bouazza in 'Andere ogen. 77 zelfportretten met interviews van Astrid Theunissen en Stijn Aerden' (2005)
- 1 portret van Hafid Bouazza in '222 schrijvers. Literaire portretten' van Eddy en Tessa Posthuma de Boer (2005), met het citaat 'Het gaat me om de stem van de schrijver. Dat je die herkent. Ik geloof niet in hoge of lage literatuur. Ik geloof alleen in het individuele talent van de individuele schrijver. Het gaat erom, dat je als lezer uiteindelijk met het oog van de schrijver gaat kijken. Ik wil dat de lezer in een driedimensionale wereld komt die ik heb geschapen.'
- Een portret (acryl op doek) van Hafid Bouazza door Catherine Koetsier (z.j.), in 'Schrijversportretten', samengesteld door Sjoerd van Faassen, Pauline Bloemsma en Hester Quist (2010)
Literaire prijzen
- 'De voeten van Abdullah' werd genomineerd voor de ECI-prijs voor schrijvers van Nu.
- 'De voeten van Abdullah' werd genomineerd voor de NPS Cultuurprijs.
- 'De voeten van Abdullah' werd genomineerd voor de Debutantenprijs.
- E. du Perron-prijs 1997 voor 'De voeten van Abdullah'.
- 'Paravion' werd genomineerd voor de AKO Literatuurprijs.
- Gouden Uil 2004 voor 'Paravion'.
- Amsterdamse prijs voor de kunsten 2003 voor zijn hele oeuvre.
Opmerkingen
- Hafid Bouazza woonde de eerste zeven jaren van zijn leven in het noordoosten van Marokko, in Oujda, een dorpje dicht bij de grens met Algerije.
- Zijn moeder is een Algerijnse. Hij heeft drie broers en drie zusters.
- Zijn vader vond - toen Hafid één jaar was - werk in Nederland, in een staalfabriek in Arkel (Zuid-Holland).
- In 1977 kwam hij met zijn moeder naar Nederland. Ze gingen in Arkel (bij Gorinchem) wonen.
- Op zijn zeventiende kwam hij naar Amsterdam.
- Hafid Bouazza studeerde vanaf 1988 Arabische taal- en letterkunde in Amsterdam.
- Hafid Bouazza werkte enige tijd als vertaler en docent Arabisch.
- Er wordt Bouazza wel verweten dat hij 'wel erg kwistig met dure en oud-Nederlandse woorden strooit' (HN, 16-05-1998). Zelf zei hij hierover in 'Het Parool': 'Moet ik me als schrijver aanpassen aan een lezer met een woordenschat van 200 stuks? Ik hoop juist op een beetje nieuwsgierigheid. Hoe meer woorden je kent, hoe meer vreugde je hebt. 'Kevelen' bijvoorbeeld, voor het praten van oude vrouwtjes, een kevel is een tandeloze kaak. Dat is toch een schitterend woord?'.
Anderen over Hafid Bouazza
- Voor de letterkundige kritiek lees ik verhalen van Hafid Bouazza, in 1970 geboren in Oudja, Marokko. Brokaten proza, heel exotisch. Gejubel wordt geju-jubel, er klinkt gejoe-oel en een dronken imam leest met veel gesta-ta-tamel uit de koran. (Hans Warren, Geheim dagboek 1996-1998, blz, 51, 10-05-1996)
- Het bezoek donderdagavond was vermoeiend. Hafid Bouazza is een buitengewoon sympathieke kerel, maar hij praat heel veel en heel zacht. Van foto's had ik me hem als een nogal harde, arrogante jongeman voorgesteld, fors en lang. Hij bleek eerder klein en gevoelig, intens hoffelijk van aard. Tamelijk mooi, fijne neus, echt Arabische ogen, prachtig zwart, glad haar. Hij is intelligent en goed onderlegd. Zonder haperen las hij de ingewikkelde Arabische tekst op onze tekening van de gazelle. Hij heeft een Nederlandse vriendin, Wendy, en een zoontje van een jaar, Zino, dat net kan lopen. (Hans Warren, Geheim Dagboek 1998-2000, blz. 82, 22-08-1998)
- Eindelijk hebben we een jonge auteur die het Nederlands kan laten zingen, zonder vrees voor maniërist te worden uitgemaakt. 'Nederlanders blijven graag met beide voeten op de grond, maar het Nederlands is ontegenzeggelijk ook een Vederlands', hield Bouazza in zijn essay diegenen voor, die zijn 'exotische' muzikaliteit aan zijn Arabische achtergrond toeschreven. (Arjan Peters, Volkskrant, 02-11-2001)
- Wie zich door Bouazza's als lava voortstromende woordenvloed naar het aan de rand van de Etna eindigende boek heeft laten meevoeren, komt hooguit tot de conclusie dat de personages, om met de auteur te spreken, veilig zijn gearriveerd. Voor het overige is een oordeel nauwelijks mogelijk, laat staan een wijs en doorslaggevend Salomonsoordeel, daartoe biedt het verhaal te weinig referentiepunten. (Elsbeth Etty, NRC, 09-11-2001)
- Hoe het Bouazzaans te omschrijven? In zijn Nederlands zal vast invloed van het Arabisch te bespeuren zijn, maar daarnaast heeft hij een curieuze voorkeur voor oude, in onbruik geraakte woorden, halfimpressionistische wendingen en regionaal gekleurde woordenboektaal die chronologisch en literair-historisch zo ongeveer gesitueerd moet worden tussen de Tachtigers en de vernieuwingen van Gorter en Leopold. (Guus Middag, Vrolijk als een vergelijking, blz. 63)
Mijn favoriete citaat
We kunnen het niet horen,
maar wie weet met welke kreet een blad onwillig loslaat en neerdwarrelt.
Ik huiver bij de gedachte en dank mijn doofheid.
(Hafid Bouazza, Een beer in bontjas, blz. 5)
Links
- Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Hafid Bouazza
- De Groene Amsterdammer van 1 mei 1996 - interview
- Hafid Bouazza Door Elizabeth Lockhorn - Vrij Nederland, 3 februari 2001
- VPRO - Hafid Bouazza
- DBNL - Hafid Bouazza
- Klaas Koppe - Hafid Bouazza
- Radioboeken - Hafid Bouazza leest 'Spotvogel'
- Jörgen Apperloo - Vlogboek 7 - o.a. over Hafid Bouazza - Paravion'
- Jörgen Apperloo - Vlogboek 26 - o.a. over Hafid Bouazza - Meriswin'
- Jörgen Apperloo - Vlogboek 35 - o.a. over Hafid Bouazza - Momo'
Bronnen o.a.
- Volkskrant (17-10-2003)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (april 2021)