Emmanuel de Bom
Profiel
Achternaam: de Bom Roepnaam: Emmanuel (Mane) Voornaam: Karel Emmanuel Geboren: 09-11-1868 Te: Antwerpen Overleden: 14-04-1953 Te: Kalmthout |
Pseudoniem(en): Emmanuel de Bom gebruikte zeer veel pseudoniemen, o.a.: Havelingk, Ernest d'Hooghe, H.P., Jan Baptist Janssens, Mane, Massa, P.H., Quilp, Mendel, H. Ambeloke, Alfried Mendel.
Voor tweedehands boeken | Ook van Emmanuel de Bom |
Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Proza
- Wrakken (1897)
- Terugblik (1918)
- Heldere gezichten (1920)
- Op reis door het Vlaamsche land (1941)
- Scheldelucht (1941)
- Het land van Hambeloke (1946)
- Tusschen licht en donker (1947)
Brieven
- Kathryn Smits, 'Een nieuwe kijk op de jonge Streuvels: de briefwisseling met Emmanuel de Bom en het werk uit de eerste jaren' (1993)
- Stijn Streuvels, "Een aardig bundeltje brieven". De briefwisseling van de jaren 1900-1914 (2 delen) (2005)
- De rest is nog veel erger. De briefwisseling tussen Maurice Gilliams en Emmanuel de Bom (ed. Stijn Vanclooster) (2007)
- Niks geniaal vandaag. De briefwisseling tussen Karel van de Woestijne en Emmanuel de Bom (ed. Bert van Raemdonck) (2009)
Toneel
- De pessimist (1891)
- Swane: een woudlegende in drie handelingen (naar Stijn Streuvels) (1928)
Overige non-fictie
- Henrik Ibsen en zijn werk: nota's (1893)
- William Morris en zijn invloed op het boek (1905)
- De zaak Edward Joris (1906)
- Peter Benoit, een levensbeeld (1917)
- Het levende Vlaanderen (1917)
- De incunabelen of wiegedrukken van de Hoofdbibliotheek der stad Antwerpen: bibliografisch beschreven (met H. Pottmeyer) (1919)
- Nieuw Vlaanderen: kunst en leven (1925)
- Herinneringen aan Louis de Vries (1927)
- Literatuur over Rubens in de Hoofdbibliotheek der Stad Antwerpen (1927)
- Dagwerk voor Vlaanderen:ontmoetingen en portretten (1928)
- De psychologie van den Antwerpenaar (1929)
- Henri de Braekeleer en Antwerpen (1941)
- Marten Melsen, oolijk schilder van de boeren uit het polderland (1942)
- Twee Antwerpsche schilders. Piet Verhaert en Charles Mertens (1943)
Emmanuel de Bom schreef een inleiding voor:
- Victor Dela Montagne, Gedichten (1907)
- A.H. Cornette, Periscoop (1900)
- Catalogus Hendrik Conscience-tentoonstelling (1912)
- A.M. Pols, Beethoven-bibliographie (1927)
- W. Koninckx, Charles de Coster bibliographie, 1827-1927 (1927)
- Prosper Arents, Flemish writers translated (1830-1931) : bibliographical essay (1931)
- Arnold Sauwen, Gedichten (1938)
- A.H. Cornette, De portretten van Jan van Eyck (1947)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Emmanuel de Bom werkte al op zijn zeventiende mee aan 'De Kleine Gazet'
- Emmanuel de Bom was mede-oprichter en redacteur van 'Van nu en straks' (1893), 'Tijdschrift voor Boek- en Bibliotheekwezen' en van 'Vlaanderen' (1903) .
- Emmanuel de Bom was redacteur van 'De Volksgazet'.
- Emmanuel de Bom was van 1904 tot 1940 correspondent Kunst en Letteren van de 'NRC'.
- Emmanuel de Bom publiceerde in 'Zingende Vogels', 'Volkskunde', 'Maandblad van het Taelverbond', 'De Nederlandsche Spectator', Nederlandsche Dicht- en Kunsthalle', 'De Tafelronde', 'Nieuw Vlaams Tijdschrift'.
- Onder verschillende pseudoniemen publiceerde Emmanuel de Bom in o.a. 'De Vlaamsche School', 'Nederlandsch Museum', 'De Toekomst', 'De Dag', 'De Koophandel'.
Over Emmanuel de Bom
- P. van Tichelen, 'Bibliografie van en over Emmanuel de Bom' (1944)
- P. Minderaa, 'Emmanuel de Bom' in 'Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden 1953-1955' (1955)
- Maurice Gilliams, 'Emmanuel de Bom' (serie Monografieën over Vlaamse letterkunde) (1958)
- Ger Schmook, 'Teleurgang van een literaire nalatenschap: waarschuwing in de vorm van een zakelijk verslag' (1959)
- Een bijdrage over Emmanuel de Bom in 'Kritisch lexicon van de Nederlandstalige literatuur na 1945' door Tom Sintobin (augustus 2000)
- 1 hoofdstuk: 'Emmanuel de Bom. Wrakken' door Tom Sintobin in 'Lexicon van Literaire Werken' (2001)
- Chris Ceustermans, 'De man die van mensen hield: Emmanuel de Bom: biografie' (2021)
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- Er bestaat een Letterkundig genootschap 'Emmanuel de Bom'.
Literaire prijzen
- Vijfjaarlijkse Staatsprijs 1940 ter bekroning van een schrijversloopbaan.
Opmerkingen
- Emmanuel de Bom groeide op in Antwerpen. Zijn vader was er kleermaker.
- Zijn broer Joris was dirigent en componist van (toen) bekende kinderliedjes. Zijn broer Jozef was chirurg.
- Emmanuel de Bom werd ambtenaar in Antwerpen. Later werkte hij bij de Stadsbibliotheek. In 1911 werd hij hoofdbibliothecaris.
- In 1902 trouwde hij met Nora Aulit. Zij kregen geen kinderen.
- Emmanuel de Bom was van 1911 tot 1918 en van 1926 tot 1933 hoofdbibliothecaris in Antwerpen. Lode Baekelmans was er zijn opvolger.
- In 1918 werd hij door de gemeenteraad ontslagen wegens vermeend flamingantisch 'wangedrag'. De Bom vond werk als boekverkoper, redacteur van een door de Wereldbibliotheek uitgegeven reeks en als journalist bij 'De Volksgazet'. In 1926 kreeg hij zijn baan als hoofdbibliothecaris weer terug.
- Hij woonde aan de Olijftakstraat 10.
- Emmanuel de Bom was vanaf 1931 lid van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde. In 1941 werd hij bestuurslid.
- De roman 'Wrakken' van Emmanuel de Bom wordt gezien als de eerste naturalistische (stads)roman in Vlaanderen.
- Emmanuel de Bom overleed in Huis ten Heuvel in Kalmthout
- Op 16-04-1953 was er een plechtige lijkdienst in de kerk van het Heilig Hart in Kalmthout, waarna de begrafenis plaatsvond op Begraafplaats centrum, Kerkeind, Kalmthout (3e rij van achteren, rechterkant).
Anderen over Emmanuel de Bom
- Zijn hoofdwerk is de naturalistische roman Wrakken (1897), waarin de sfeer van het Antwerpse havenkwartier voortreffelijk is getroffen en de psychologische ontleding van de hoofdpersoon iets nieuws was voor die tijd. (C. Buddingh', Encyclopedie voor de wereldliteratuur, blz. 77)
- Deze zo onuitputtelijk en fel levende man, deze minnaar van Vlaanderen, is heel oud geworden. Dat bracht isolering mee, maar hij was nog in zijn laatste jaren vol aandacht voor wat er nieuw werd geschreven en geschilderd, voor zijn stad Antwerpen en voor het beminde Vlaamse land, ook al kwelden hel=m de ouderdomskwalen. (P. Minderaa, in 'Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden 1953-1955', blz. 117)
- Wrakken is een weemoedig verhaal van geluksverlangen en besef van het menselijk tekort, met enige autobiografische elementen; kort, sober en zuiver van compositie, verzorgd van taal. Zowel de psychologie als de milieutekening komen tot hun recht. (G.W. Huygens, De Nederlandse en Vlaamse auteurs. Van middeleeuwen tot heden, blz. 87)
- 'Emmanuel de Bom heeft een fraaie stem,' betoogt Joris Eeckhout, 'maar het zou misschien wel een tikje overdreven zijn te beweren, dat er veel noten op zijn zang staan.' Die opmerking is een constante in teksten over De Bom: diens literaire (belletristische) productie is eerder bescheiden, zeker in verhouding met wat hij aan andersoortig werk publiceerde. (Tom Sintobin, Kritisch lexicon van de Nederlandstalige literatuur na 1945, augustus 2000)
Mijn favoriete citaat
"Wij leven in een tijd, die organisch het lelijke voortbrengt.
Zie eens", zei hij,
en hij wees met verdrietige verachting op een smerig groot pakhuis,
stapelplaats voor koopwaren, plompe massa,
die heel de materialistische geest van deze tijd voor hem belichaamde.
(Emmanuel de Bom, uit 'Terugblik')
Links
- Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Emmanuel de Bom
- DBNL - Emmanuel de Bom
- Louis Jacobs - Emmanuel de Bom
- Letterenhuis - August Vermeylen en Emmanuel de Bom
- Stijn Streuvels genootschap - Emmanuel de Bom, vriend en mentor
- Bert Van Raemdonck - Ossenhaas en nieuwe erwten. Emmanuel de Bom en Karel van de Woestijne
- Emmanuel de Bom en Clara Gaesch: een tragische liefdesgeschiedenis
Bronnen o.a.
- C. Buddingh', Encyclopedie voor de wereldliteratuur (1954)
- Maurice Gilliams, Emmanuel de Bom (1958)
- Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- De Nederlandse en Vlaamse auteurs. Van middeleeuwen tot heden (1985)
- Prisma van de pseudoniemen (1992)
- Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
- Hans Heesen e.a., Waar ligt Poot? (1997)
- Kritisch lexicon van de Nederlandstalige literatuur na 1945 (augustus 2000)
- Behoudens deze steen. Een gids langs schrijversgraven in Nederland en Vlaanderen (2004)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (mei 2022)